افزایش سرمایه
گاهی اوقات شرکت ها به خاطر مزایایی که افزایش یا کاهش سرمایه برای آن ها ایجاد می کند، اقدام به این کار می کنند اما گاهی آن ها مجبور به افزایش یا کاهش سرمایه هستند. در این مقاله سعی شده است که این موضوع برای خوانندگان عزیز شرح داده شود.
در ابتدا به توضیح افزایش سرمایه و در ادامه، به شرح مختصری از کاهش سرمایه شرکت های سهامی پرداخته می شود.
براساس مصوبه سازمان بورس، شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ ها (شرکت های مادر) باید حداقل 100 میلیارد ریال سرمایه داشته باشند. در این حالت چنانچه سرمایه شرکتی کمتر از میزان تعیین شده است و قصد این را دارد که از شرکت خود به عنوان شرکت سرمایه گذاری یا هلدینگ استفاده کند، مجبور است از روش های مختلف، سرمایه شرکت خود را افزایش دهد.
در تعریف سرمایه این گونه گفته شده است، قسمتی از حق و حقوق صاحبان سهام است که به صورت قانونی و رسمی به عنوان سرمایه، به وسیله ی جمعی از مؤسسان شرکت تصویب می شود و در دفاتر اداره ثبت مربوط به شرکت ثبت می گردد.
مفهوم افزایش سرمایه در شرکت های سهامی:
یکی از مهمترین روش های تامین مالی در شرکت ها، افزایش سرمایه می باشد که به منظور اصلاح و بهبود ساختار مالی آن شرکت صورت می گیرد که دارای راه های مختلفی می باشد.
در ابتدا افراد هیئت مدیره شرکت برای افزایش سرمایه، تصمیم گیری های لازم را انجام می دهند و این تصمیم ها در جلسات عمومی هیئت مدیره به صورت پیشنهاد به رأی گیری گذاشته می شوند.
نکته ای که در موضوع افزایش سرمایه اهمیت دارد این است که مبالغی که سرمایه شرکت را افزایش می دهند، از کجا تأمین می شوند که در ادامه به آن می پردازیم.
ماده 158 لایحه اصلاح شده از قانون های مربوط به تجارت برای افزایش ارزش اسمی هر سهم 4 شیوه را مطرح کرده است که عبارت اند از:
بر اساس ضوابط قانون تجارت، شرکت ها موظفند که هرساله درصدی از سود حاصل شده را نزد خود نگه دارند که اصطلاحا به آن سود انباشته می گویند. در این روش هیچ جریان نقدی تازه ای به شرکت وارد نمی شود.
از طرف دیگر چون سهامداران شرکت پولی برای سهام جدید خود پرداخت نمی کنند، به این سهام، سهام جایزه نیز گفته می شود.
لازم به ذکر است که در این روش، درصد مالکیت سهام دار هیچ تغییری نمی کند و در نتیجه میزان دارایی سهامدار از شرکت نیز افزایش پیدا نمی کند در واقع می توان گفت به همان نسبتی که سرمایه شرکت زیاد می شود، تعداد سهام سهام داران نیز افزایش می یابد که به صورت زیر محاسبه می شود:
فرمول محاسبه سود انباشته
زمانی از این روش استفاده می شود که شرکت سود انباشته مناسبی نداشته باشد و یا اینکه قصد داشته باشد که منابع مالی جدیدی به شرکت وارد نماید.
برای انجام اینکار شرکت اوراق بهاداری را به عنوان حق تقدم سهام در اختیار سهامداران خود می گذارد و سهامدار 2 ماه مهلت دارد که این اوراق را به یکی از دو روش زیر معامله کند که اصطلاحا به آن مهلت پذیره نویسی می گویند.
پرداخت مبلغ اسمی سهام:
در این روش سهامدار موظف است که طی 2 ماه مهلت خود، مبلغی را به شرکت پرداخت کند که در ایران معمولا 1000 ریال (قیمت اسمی سهم) است. پس از انجام اینکار، حق تقدم سهامدار تبدیل به سهم عادی می شود.
فروش حق تقدم:
اگر سهامدار به هر دلیلی تمایلی به استفاده از حق تقدم های خود نداشته باشد، می تواند در بازه زناتی مشخص شده، حق تقدم های خود را به سرمایه گذاران دیگر بفروشد.
نکته:
اگر سهامدار به هر دلیلی از دو روش فوق استفاده نکند، پس از اتمام مهلت دوماهه، حق تقدم سهامدار از طرف شرکت در بورس به فروش می رسد و مبلغ حاصل از فروش آن با کسر کارمزد به حساب سهامدار واریز می شود. نحوه محاسبه در این روش به صورت زیر می باشد:
فرمول محاسبه افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی
طبق این روش شرکت دارایی های خود نظیر ساختمان، زمین، ماشین آلات و… را مورد ارزیابی مجدد قرار می دهد. اینکار سبب می شود که ارزش دارایی های شرکت در ترازنامه به روز شود.
حال برای ثابت ماندن ترازنامه در معادله حسابداری، و ثابت ماندن بدهی های شرکت، باید سرمایه شرکت افزایش یابد.
در این روش نیز پولی رد و بدل نمی شود فقط صورت مالی شرکت با یک عملیات حسابداری تغییر می کند و به همان اندازه که تعداد سهام افزایش می یابد، قیمت آن نیز کاهش یافته و تغییری در دارایی سهامدار رخ نمی دهد.
در این روش شرکت سهام را از طریق پذیره نویسی به فروش می رساند که مبلغ آن بیشتر از قیمت اسمی آن است و تفاوت بین قیمت فروش و قیمت اسمی سهام را به حساب شرکت اضافه می کنند و یا در غالب سهام جدید به سهامداران قبلی خود واگذار می کند.
منظور از صرف سهام، مابه التفاوت ارزش بازاری و اسمی سهام می باشد که شرکت برای این کار می تواند از روش های زیر استفاده کند:
موسسه مشاوران ارائه دهنده انواع مشاوره ثبت شرکت می باشد.
انواع روش های افزایش سرمایه
ساختار شرکت ها با یکدیگر متفاوت است ولی به طور کلی می توان گفت که افزایش سرمایه ای که باعث شود منابع جدید به شرکت وارد شود دارای وضعیت بهتری نسبت به سایر روش های بالاست. پس افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی و صرف سهام، به دیگر روش ها ارجحیت دارند.
از جمله مهمترین مدارک مورد نیاز برای اقدام به افزایش سرمایه شرکت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
زمانی که شرکت در شرایط مطلوب قرار ندارد و به دلیل آسیب های وارده، بخشی از سرمایه شرکت از بین می رود، شرکت می تواند به کاهش سرمایه بپردازد که دارای دو نوع اجباری و اختیاری می باشد.
برای مطالعه مقاله ثبت شرکت های سهامی خاص می توانید از این لینک استفاده نمایید.
کاهش سرمایه
زمانی که زیان های وارده به شرکت به قدری باشد که حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود می توان طبق ماده 141 ل 13471 قانون تجارت، اقدام به کاهش سرمایه شرکت نمود.
برای اینکار لازم است که هیئت مدیره با برگزاری مجمع عمومی فوق العاده، سهامداران را برای کاهش یا انحلال شرکت دعوت نماید که در این جلسه باید سهامداران یا به انحلال شرکت و یا به کاهش سرمایه شرکت رای بدهند.
کاهش اجباری سرمایه از دو روش زیر قابل اجراست:
از طریق کاهش مبلغ اسمی سهام
از طریق کاهش تعداد سهام
زمانی که شرکا سرمایه مورد نیاز شرکت را اشتباه یا بیش از حد نیاز محاسبه کرده باشند می توانند سرمایه را تقلیل کرده و بخشی از آورده خود را از سرمایه شرکت بکاهند.
این اقدام از نظر قانونی هیچ منعی ندارد و تنها مجمع عمومی فوق العاده می تواند در مورد کاهش سرمایه تصمیم گیری کند و عملی کردن آن با تصمیم هیئت مدیره انجام می گردد و دارای دو شرط زیر است:
کاهش سهم تمامی شرکا به یک نسبت
سرمایه شرکت از حداقل سرمایه مقرر در ماده 5 ل 1347 کمتر نگردد.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله سرمایه فکری در حسابداری را به شما پیشنهاد می کنیم.
همه ما می‌دانیم که راه‌اندازی و مدیریت یک کسب و کار کوچک چقدر می‌تواند چالش‌برانگیز و سخت باشد. از تامین مالی گرفته تا مدیریت کارکنان، کارهای زیادی وجود دارد که…
برای مبتدیان بسیار مهم است که حرفه معامله‌گری خود را با یک استراتژی ترید توسعه یافته و کامل شروع کنند. داشتن یک استراتژی، رویکردی ساختاریافته برای ترید فراهم کرده و…
مدیریت سود و رابطه آن با چرخه عمر شرکت یکی از مهمترین موضوعاتی است که همواره در مرکز توجه مدیران قرار دارد. انگیزه و هدف اصلی مدیران از مدیریت سود،…