در دهه های اخیر، با شکل گیری و بزرگ تر شدن شرکت ها و موسسات، فعالیت های آن ها توسعه بیشتری یافت و چند برابر شد. هر یک از این فعالیت ها نیاز به صرف هزینه هایی دارند که در نهایت هزینه های زیادی را در بر خواهد داشت که در این شرایط، مدیریت هزینه ها به یک دغدغه مهم برای انواع شرکت ها تبدیل شده بود. از طرفی، برای پرداخت این هزینه ها نیاز به طی روند ها و فرآیند های اداری می باشد که باعث اتلاف وقت زیادی می گشت.
موسسات و نهاد های مالی، برای آسان تر کردن روند پرداختی ها، مقداری از وجه نقد را در اختیار کارپرداز (تنخواه گردان) قرار می دهند تا پرداخت های جزیی را انجام داده و با ارائه صورت هزینه های مربوط به پرداختی ها، از حساب وی کسر گردد.
تنخواه گردان حسابداری:
تنخواه گردان حسابداری (Imprest Funds) به مقداری وجه نقد می گویند که برای سهولت در کار و انجام امور روزمره و همچنین پرداخت هزینه های جزیی شرکت ها و موسسات نگهداری می شود.
وجه تنخواه یا همان تنخواه گردان، وجهی است که به یکی از پرسنل شرکت تحویل داده می شود.
این شخص که معمولا مامور خرید شرکت یا موسسه محسوب می شود، وظیفه دارد که تمام مدارک مثبته مبنی بر پرداخت را به صورت رسید، فاکتور و یا قبض نزد خود نگهداری نماید.
حسابداری تنخواه گردان:
بر اساس استاندارد های حسابداری، موجودی نقد در موسسات به دو دسته کلی تقسیم می شود:
ثبت عملیات مالی در حساب تنخواه گردان:
حساب تنخواه گردان یک نوع دارایی محسوب می شود که بدهکار و بستانکار کردن آن شباهت زیادی به حساب صندوق دارد که برای ثبت عملیات مالی آن از دو روش زیر استفاده می شود:
الف) روش تنخواه گردان ثابت
ب) روش تنخواه گردان متغیر
اهداف اصلی از ایجاد حساب تنخواه گردان شامل ۳ مورد زیر است:
پرداخت آسان و سریع هزینه ها:
با استفاده از تنخواه، هزینه های جاری و جزیی شرکت با سرعت و دقت بیشتری انجام می گیرد و همچنین در برخی شرایط می توان از تنخواه برای پرداخت هزینه های مهم و ضروری که امکان دسترسی به امکانات بانکی برای پرداخت آن ها وجود ندارد، استفاده نمود.
کاهش حجم عملیات های حسابداری:
استفاده از تنخواه حسابداری برای پرداختی ها، باعث کاهش حجم عملیات های پرداخت می گردد که در پی آن کاهش حجم عملیات حسابداری در یک مجموعه را به همراه دارد.
هر چه پرداخت های یک شرکت به سمت پرداخت های بانکی و یا صندوق پیش رود، سرعت در پرداخت کاهش می یابد و باعث طولانی تر و پیچیده تر شدن عملیات حسابداری می گردد، اما پرداخت بخشی از هزینه ها با استفاده از تنخواه برای پرداخت از این فشار می کاهد.
کنترل وجوه نقد مجموعه:
کنترل وجوه نقد برای هزینه های جزیی و نقدی شرکت، امر مهمی به شمار می رود که مدیریت آن با استفاده از حساب تنخواه گردان بسیار آسان می گردد.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله حسابرسی مالیاتی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
ماهیت حساب تنخواه، دارایی می باشد که این حساب از نظر ماهیت درست شبیه به صندوق عمل می کند و زمانی که این حساب بدهکار گردد، مبلغ آن افزایش و با بستانکار شدن آن، مبلغ آن کاهش می یابد.
برای انجام ثبت حسابداری حساب تنخواه و از انجام عملیات های مالی نیز باید از یکی از روش های تنخواه گردان ثابت یا متغیر استفاده کرد.
تفاوت تنخواه گردان با صندوق:
بیش از هر حساب دیگری، ماهیت حساب تنخواه گردان ها شباهت زیادی به صندوق دارد اما دارای تفاوت هایی نیز هستند.
قبل از افتتاح حساب تنخواه باید به چند نکته زیر توجه داشت:
تنخواه گردان دارای انواع مختلفی می باشد که در زیر به شرح آن پرداخته شده است.
تنخواه گردان خزانه:
ماده 24 قانون محاسبات عمومی: وجوهی که در ابتدای سال مالی برای انجام هزینه های لازم و ضروری دستگاه های اجرایی کشور مورد نیاز است به وسیله بانک مرکزی از محل اعتبارات مصوب در اختیار خزانه داری کل قرار می گیرد که در پایان سال باید پرداخت شود.
تنخواه گردان استان:
ماده 2۵ قانون محاسبات عمومی: وجوهی که خزانه داری کل از محل تنخواه خزانه در ابتدای هر سال مالی به حساب خزانه معین استان پرداخت می کند. این مبالغ جهت نیاز های ضروری استان ها پرداخت می شود.
تنخواهگردان حسابداری:
ماده 26 قانون محاسبات عمومی: وجوهی که به وسیله خزانه معین استان از محل تنخواه گردان استان برای پرداخت کردن هزینه های ضروری دستگاه های اجرایی استان به شکل غیر قطعی در وجه ذی حساب دستگاه های اجرایی پرداخت می شود.
تنخواه گردان پرداخت:
ماده 2۷ قانون محاسبات عمومی: وجوهی است که از محل تنخواه حسابداری برای انجام هزینه های ضروری توسط ذی حساب دستگاه اجرایی در اختیار عامل ذی حساب یا کار پرداز قرار می گیرد و در پایان سال مالی باید مانده آن تسویه شود.
اسناد قابل پرداخت از طریق تنخواه طی مراحل زیر پرداخت می شود:
قبل از پرداخت:
پس از پرداخت:
اسناد مربوطه:
در برخی از سازمان ها، حساب تنخواه در پایان دوره مالی و از طریق تسویه حساب با مسئول تنخواه در مقابل حساب بانک یا صندوق بسته می شود و همچنین در برخی موارد ممکن است که مانده تنخواه گردان از یک دوره به دوره بعدی انتقال یابد.
رسید تنخواه و اسناد تنخواه گردان:
این نوع رسید، به رسیدی گفته می شود که توسط تنخواه دار به بخش مالی و حسابداری ارائه می گردد و نشان دهنده این است که چه مبلغی هزینه شده است و بایستی دارای ویژگی های زیر باشد:
نکته 1: در صورتی که موارد بالا موجود نباشد یا رسید دارای خدشه و پارگی باشد اعتبار رسمی ندارد و نمی تواند در بایگانی شرکت ثبت شود.
نکته 2: برگ پرداخت تنخواه گردان، فرم مجوز ایجاد تنخواه گردان، فهرست صورت هزینه های تنخواه گردان از اسناد مربوطه تنخواه هستند.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله کشف تقلب را به شما پیشنهاد می کنیم.
همه ما میدانیم که راهاندازی و مدیریت یک کسب و کار کوچک چقدر میتواند چالشبرانگیز و سخت باشد. از تامین مالی گرفته تا مدیریت کارکنان، کارهای زیادی وجود دارد که…
برای مبتدیان بسیار مهم است که حرفه معاملهگری خود را با یک استراتژی ترید توسعه یافته و کامل شروع کنند. داشتن یک استراتژی، رویکردی ساختاریافته برای ترید فراهم کرده و…
مدیریت سود و رابطه آن با چرخه عمر شرکت یکی از مهمترین موضوعاتی است که همواره در مرکز توجه مدیران قرار دارد. انگیزه و هدف اصلی مدیران از مدیریت سود،…