نحوه محاسبه عیدی و پاداش کارگران

هر سال مبلغی به نام عیدی یا پاداش برای کارکنان مختلف در نظر گرفته می­شود که در پایان سال به آن ها پرداخت می­شود. در واقع  پاداش مذکور حق کارگر است و لطف کارفرما به کارکنان خود نیست و همه کارفرمایان موظف به پرداخت این پاداش در زمان مقرر شده هستند؛ در صورت پرداخت نکردن آن توسط کارفرما، کارگران می­توانند در اداره مربوطه، که هیات حل اختلافات میان کارگر و کارفرما است، از کارفرمای خود شکایت کنند.

شرایط و میزان عیدی کارگران شامل قانون کار

با اتکا به ماده واحده قانون های مربوط به کار و عیدی سالانه، کارگاه هایی که قانون کار شامل آن ها می­شود و افراد شاغل در آن با توجه به قانون مذکور «کارگر» نامیده می­شوند، عیدی پایان سال به آن ها تعلق می­گیرد.

در میزان پاداش این دسته از کارگران با کارکنان سازمان های دولتی و اجرایی یا همان کارمندان دولت تفاوت هایی وجود دارد، به این صورت که مبلغ عیدی باتوجه به پایه و مبنای حقوق آن ها تغییر می­کند. عیدی کارگران برابر 60 روز یا همان 2 ماه دست مزد پایه آن ها است.

قابل ذکر است که قانون کار برای عیدی های پایان سال حد و حدودی تعیین کرده است. حد مذکور برای کارگران این گونه است که نباید مبلغ پرداختی به عنوان عیدی از سقف سه برابر مبنای دستمزد مصوبه بیشتر شود. به طور مثال در صورتی که حداقل حقوق کارگران یک میلیون و 500 هزار تومان باشد عیدی او معادل 3 میلیون تومان خواهد بود. این مبلغ، حداقل مبلغ دریافتی او به عنوان پاداش خواهد بود و به عنوان نمونه، یک کارگر در صورتی میزان 2 ماه دستمزد خود را پاداش خواهد گرفت که، میزان پاداش او از 3 برابر دستمزد پایه او بیشتر نشود، در صورت عبور کردن وجه از سقف مذکور حداکثر مبلغ پاداش ( سه برابر دستمرد) را دریافت خواهد کرد. در این مثال سقف دریافتی به عنوان پاداش 4 میلیون و500 هزار تومان است.

شرایط و میزان عیدی کارگران دولتی

با توجه به اصل 138 قانون اساسی همه دستگاه های اجرایی و دولتی موظف‌ اند به تمامی کارکنان خود اعم از افراد ثابت و رسمی تا موقت، در صورت رضایت از کارکرد آن ها پاداش بپردازند و میزان عیدی محاسبه شده برابر جمع یک ماه دستمزد، مزایای شغل و تفاوت دستمزد پایه آن ها که دریافت می­کنند به نسبت مدت زمان کارکرد آن ها در طول سال است و میزان آن برای افراد مجرد و متأهل تفاوت دارد که سقف آن تا به امسال (1398) 10 میلیون ریال است. البته قابل ذکر است که دولت مبلغ عیدی کارکنان دستگاه های دولتی را هر ساله  مشخص می‌کند و در موعد مقرر آن را پرداخت می­کند.

تبصره های 138 قانون اساسی

• پرداخت کردن هرگونه مبلغی به عنوان عیدی یا با هر عنوان دیگری مشابه آن که علاوه بر پاداش مذکور باشد، ممنوع است.
• عیدی کارکنانی که موقت‌ اند یا قراردادی‌ اند یا اینکه خود را باز خرید کرده‌اند (خرید خدمت) به تناسب میزان خدمات آنان در طول سال پرداخت خواهد شد. در هر صورت پاداش آنان از 50 درصد مبلغ در نظر گرفته شده عیدی برای آن سال، کمتر نیست. وجه قابل پرداخت به عنوان عیدی به مستمری بگیران، بازنشستگان، از کارافتادگان و بقیه گروه هایی که عضو صندوق بازنشستگی هستند، مبلغ ثابت 10 میلیون ریال است که توسط صندوق باز نشستگی یا توسط دستگاه اجرایی مربوطه به آن ها پرداخت خواهد شد
• بانوانی که به صورت نیمه وقت کار می­کنند به موجب قانون مصوبه مذکور خدمات آنان تمام وقت محسوب شده و همچنین معلمان حق التدریسی به تناسب ساعات کاری خود پاداش دریافت خواهند کرد.
• مدیر عاملان و بقیه مدیران مربوطه شرکت های تابع دولت مکلف­اند که از پرداخت هر وجهی به عنوان عیدی یا هر عنوان مشابهی علاوه بر میزان مبلغ مصوب شده به افراد هیات مدیره خودداری و جلوگیری کنند.

موسسه مشاوران ارائه دهنده انواع مشاوره قوانین وزارت کار می باشد.

شرایط و میزان پاداش کارگرانی که پاره وقت کار می­کنند

با اتکا به ماده 39 قانون مربوط به کار، در مورد شرایط این عزیزان، این چنین گفته شده است:

به کارگرانی که با کارفرمای خود کمتر از حداقل ساعاتی که قانون تعیین کرده است، (40ساعت) همکاری داشته باشند نیز پاداش تعلق می­گیرد و میزان آن به تناسب ساعات کاری که انجام داده است به آن ها پرداخت می­شود.

شرایط و میزان عیدی کارگرانی که ساعتی کار می­کنند

در تعریف این گروه از کارگران گفته شده است که در طول یک ماه کارکرد ثابتی ندارند و تعداد ساعات مختلفی را به کار می­پردازند. بنابراین دستمزد ماهانه آنها نیز متغیر است. عیدی به این گروه  نیز تعلق می­گیرد.

مبلغ آن نیز متوسط (میانگین) دستمزدی است که در 90 روز (3 ماه) آخری که مشغول به کار بوده اند به آن ها پرداخت گردیده است.

شرایط و میزان عیدی کارگرانی که کارمزدی اند و فصلی کار می­کنند

این گروه از کارگران مانند کارگران کشاورزی و ساختمانی  که قانون کار شامل آن ها می­شود، فصل های مختلفی در سال را کار می­کنند یا به طور کلی یک سال تمام را کار نمی­کنند، میزان مبلغ عیدی آنها برابر پایه مزد دریافتی آن ها در 60 روز (2ماه) و متناسب روز های کارکرد آن ها در محل کار است. هم چنین کارگرانی که به صورت کارمزد هستند عیدی آن ها برابر متوسط دستمزد دریافتی آن ها به تناسب مدت زمان کارکرد می باشد.

شرایط محاسبه مرخصی های استعلاجی در عیدی سالانه

به پشتوانه ماده 74 قوانین مربوط به کار، مدت زمانی که یک کارگر به مرخصی برای بهبود بیماری (استعلاجی) می­رود، در صورتی که سازمان مربوطه که تامین اجتماعی است آن را تایید کند، جزء سابقه کاری فرد محاسبه می­شود و شامل عیدی سالانه خواهد شد.

شرایط عیدی کار گرانی که با کارگاه مربوطه قطع رابطه کرده اند

چنانچه کارگری اخراج، بازنشست یا استعفا داده باشد یا به هر طریقی روابط او با کارفرما و کارگاهی که در آن شاغل بوده قطع شده باشد به تناسب مدت زمان کارکرد عیدی دریافت خواهد کرد.

زمان پرداخت عیدی سالانه کارگران

مطابق تبصره یک ماده واحده قانون مربوط به پاداش اخر سال کارکنان، که در سال 1370 تصویب شده است، زمان پرداخت عیدی سالانه تنها در آخر سال است و هرگونه وجه پرداختی به کارگران در طول سال به عنوان عیدی در صورت توافق بین کارگران و کارفرما علی الحساب خواهد بود و جزو عیدی پایان سال محاسبه می­شود.

شرایط محاسبه مالیات برای عیدی سالانه

بر اساس قوانین مالیاتی بر عیدی سالانه نیز مالیات وضع می­شود که به نحوه زیر است:

به طور کلی عیدی تا 2 میلیون تومان، از مالیات معاف است. به طور مثال در پاداشی که مبلغ آن 3 میلیون و 600 هزار تومان است، به 2 میلیون تومان آن مالیات تعلق نمی­گیرد ولی برای یک میلیون و600 هزار تومان دیگر مالیات محاسبه می­ شود.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله لیست حقوق و دستمزد را به شما پیشنهاد می کنیم.