بازار ثانویه ارزی چیست و کاربرد آن

هم زمان با شروع نوسانات نرخ ارزی، دولت اقدام به تک نرخی کردن ارز و قرار 4.200 برای هر ارز انجام داد. برای جلوگیری از این نوسانات در بازار ارز، سامانه ای به نام نیما، برای ایجاد وحدت در معاملات ارزی به وجود آورد.

در سامانه نیمایی، صادرات با نرخ تعیین شده انجام می شود و بدین صورت است که ارزهای به دست آمده از صادرات، به سامانه واریز می شود و وارد کنندگان می توانند ارز موردنیاز با قیمت 4.200 را از این سامانه تامین کنند.

خدمات مالی و حسابداری

مشکلات سامانه و ارز نیمایی به وجود آمدن ارز ثانویه:

با شروع این سامانه، مشکلاتی هم به وجود آمد، بعضی از صادر کنندگان مانند پتروشیمی، از این سامانه سرپیچی کردند و برای کسب منافع شخصی، ارز های به دست آمده از صادرات را در بازار آزاد با نرخ تقریبا دو برابر ارائه کردند.

از دیگر مشکلات به وجود آمده، این است که، این نرخ ارزی فقط برای برخی از کالاهای وارداتی می باشد و بقیه واردکنندگان برای تهیه ارز به بازار آزاد مراجعه می کردند و این باعث به وجود آمدن نرخ بازار آزاد ارزی با نرخ 8 هزار تومان به وجود آمد.

بعد از به وجود آمدن این مشکل در بازار ارزی، دولت تصمیم به نرخ دوم ارزی گرفت و به غیر از نرخ 4.200، نرخ دیگری به صورت توافقی بین صادر کنندگان و وارد کنندگان قرار داد. این نرخ ثانویه ارزی از سامانه نیمایی خارج می باشد و دولت در آن نقشی ندارد و به صورت بازار آزاد و با نام بازار ثانویه ارزی می باشد.

دلیل به وجود آمدن این ارز بازار ارزی هم، شرایط تامین ارز، برای دیگر گروه های وارد کننده می باشد، که اسم آن ها در لیست ارز نیمایی وجود ندارد.

نرخ ارز بازار ثانویه:

قیمت توافقی این ارز ثانویه باید فی مابین ارز نیمایی 4.200 با ارز بازار آزاد 8.000 تومان باشد. به همین دلیل، دولت به صادر کنندگان غیر نفتی، اجازه عرضه ارز به دست آمده را با نرخ 20% داده است.

دولت معاملات ارز ثانویه را کنترل می کند و این بازار ثانویه فقط برای صادر کنندگان بخش خصوصی و خرد می باشد و 20% افزایش نرخ ارزی برای همه کالاها قابل قبول نمی باشد.

این نرخ ارزی ثانویه، برای واردات گروه سوم کالادر نظر گرفته شده است و شامل کالاهای غیر ضروری و مصرفی می باشد که به وسیله وزارت صنعت و معدن مشخص می شود.

مشاوره مالیاتی

کالاهایی که ارز آن ها توسط بانک و سامانه نیمایی تامین می شود:

در این مبحث به کالاهایی می پردازیم که جزء گروه اول و دوم می باشند و ارز مورد نیاز برای وارد کرد آن ها به وسیله سامانه نیمایی تامین می شود.

گروه اول: در لیست این گروه کالاهای ضروری قرار دارد و ارز آن هم از صادرات منابع نفتی تامین می شود. متقاضی قابل قبول در این گروه ارز مورد نیاز خود را می تواند از بانک تهیه کند.

گروه دوم: شرکت های دولتی و تحت پوشش دولت، منابع ارزی صادرات را به سامانه نیما و شبکه ارزی واریز می کنند و در اختیار صرافان قرار می دهند.

گروه سوم: این گروه جزء کالاهای غیر ضروری می باشد و ارز آن از بازار ثانویه تامین می شود.

مزایای بازار ثانویه ارزی:

• قبل از بازار ثانویه ارزی، وارد کنندگان باید به بازار آزاد مراجعه می کردند و ارز مورد نیاز خود را از این بازار تهیه می کردند. بعضی از صادر کنندگان هم ارز خود را در بازار آزاد می فروختند و سود بیشتری به دست می آوردند. این مسئله باعث به وجود آمدن قیمت غیر منطقی ارز شد و در نهایت بازار ثاویه ارزی به وجود آمد.
• با وجود بازار ارز ثانویه، وارد کنندگان هم شوق بیشتری برای واردات به دست آوردند و تقاضا برای واردات افزایش چشم گیری به دست آورد. نرخ ارز نیمایی انگیزه بالایی برای صادر کنندگان ایجاد نمی کرد و با این بازار ارز ثانویه، انگیزه آن ها هم برای صادرات بیشتر شد.
• در این بازار ارز، فروشنده و خریدار که همان صادر کننده و وارد کننده می باشند، با هم توافق می کنند و همه چیز روشن می باشد.
• قبل از به وجود آمدن بازار ثانویه، ارز به دست دلالان ارزی افتاده بود و بدون نظارت به صورت نجومی، قیمت ارزی بالا می رفت. در این بازار ارزی، مردم توانستند که ارز مورد نیاز خود را برای واردات به صورت توافقی تهیه کنند.

تهیه اظهارنامه مالیاتی

معایب بازار ثانویه ارزی:

زمانی که کالایی دارای دو قیمت باشد و به وسیله دولت عرضه شود، زمینه برای به وجود آمدن رانت ایجاد می شود. در این بازار ارزی، عرضه کننده این ارز دولت می باشد و بزرگترین مصرف کننده هم دولت می باشد، به همین دلیل بازار ثانویه قیمت تعیین می کند و زمینه رانت به وجود می آید.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله مالیات ارزهای دیجیتال در ایران را به شما پیشنهاد می کنیم.