بررسی رابطه مدیریت سود با چرخه

مدیریت سود و رابطه آن با چرخه عمر شرکت یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که همواره در مرکز توجه مدیران قرار دارد. انگیزه و هدف اصلی مدیران از مدیریت سود، رسیدن به سطح بالایی از سود است و رسیدن به این هدف، با آنالیز کامل چرخه عمر محصول و بهبود آن همراه است. به عبارت بهتر مدیریت سود نوعی دست‌کاری به وسیله مدیران برای رسیدن به اهداف خاص و از پیش تعیین شده است. چرخه عمر محصول نیز مسیر تولید رشد بلوغ تا پایان هر محصول را نشان می‌دهد. با بررسی مدیریت سود در رابطه با چرخه عمر محصول، می‌توان استراتژی مناسبی برای بازاریابی موفق محصول، تنظیم کرد.

مدیریت سود چیست؟

مدیریت سود نوعی استفاده و برداشت و قضاوت شخصی مدیران از ارزش‌های مالی شرکت است که با هدف ایجاد تغییرات سازمان یافته انجام می‌شود. آرتور لویت رئیس پیشین کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا مدیریت سود را این طور تعریف می‌کند:

«مدیریت سود عملی است که باعث می‌شود سود گزارش شده، انعکاسی از خواسته‌های مدیریت باشد تا عملکرد بنیادی شرکت.»

مدیریت سود یکی از کارهای تأثیرگذار بر فرآیند گزارش‌گیری مالی مؤسسه است. هدف از مدیریت سود، کسب سود شخصی است. به عبارت بهتر از مدیریت سود برای تغییر گزارش‌های مالی و گمراه کردن سهامداران استفاده می‌شود؛ طوری که سهامداران را درباره عملکرد اساسی سازمان به اشتباه بیندازند یا این سهامداران را با قراردادی که وابسته به ارقام حسابداری است تحت تأثیر قرار دهند. به عبارت بهتر مدیریت سود، نوعی عملکرد منفی است و باعث کاهش اعتبار و تضعیف گزارش‌های مالی می‌شود.

روش‌های مدیریت سود

مدیران شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی از 2 شیوه زیر برای مدیریت سود استفاده می‌کنند:

1- روش حسابداری تعهدی که با محاسبه عملکرد شرکت و آشنایی با پیشامدهای و به صورت نقدی انجام می‌شود. در این روش زمان انجام معامله اهمیتی ندارد.

2- تغییر دادن و عوض کردن روش‌های حسابداری

انگیزه مدیران از مدیریت سود

مدیریت سود نوعی دست‌کاری است که به وسیله مدیران برای تغییر گزارش‌گیری مالی از قضاوت‌های شخصی خود استفاده می‌کنند. از آنجا این کار بسیار چالش‌برانگیز است و مخاطراتی به دنبال دارد تا زمانی که انگیزه و دلیل کافی برای انجام آن وجود نداشته باشد مدیران دست به مدیریت سود نمی‌زنند. اهداف و انگیزه مدیران از مدیریت سود را می‌توان در عوامل زیر پیدا کرد:

1. رسیدن به مقاصد خاصی مانند افزایش بازده سهام
2. ایجاد شرایط خاص برای تأمین مالی بهتر شرکت
3. افزایش قیمت سهام در اولین عرضه عمومی
4. جلوگیری از تخلف در قراردادهای بدهی
5. عوامل و دلایل سیاسی
6. کاهش میزان پرداخت تعلق گرفته به شرکت
7. اطلاع‌رسانی و دادن گزارش به سرمایه‌گذاران

1) رسیدن به مقاصد خاص

گاهی هدف مدیران از مدیریت سود رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده‌ای و خاص است. این اهداف می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1- دریافت پیش بینی‌های مختلف تحلیل گران اقتصادی درباره وضعیت شرکت

2- برآورد روند سوددهی قبلی شرکت و ارزیابی سود آینده

2) افزایش بازده سهام

یکی از انگیزه‌های مدیران برای مدیریت سود افزایش بازده سهام است. هدف افزایش بازده سهام را در این 3 مورد می توان پیدا کرد:

1. ایجاد جریان باثبات برای سوددهی و افزایش تأثیرگذاری بر بازده سهام و کاهش ریسک شرکت
2. توانایی مقابله با ماهیت ادواری بودن شرکت
3. جلوگیری از کاهش احتمالی همبستگی بازده مورد انتظار شرکت با بازده بازار

3) شرایط تأمین مالی بهتر برای شرکت

مدیران برای نمایش دادن شمایی از آینده شرکت، قبل از حضور در بازار سرمایه برای تأمین مالی از مدیریت سود استفاده کنند. هدف از این کار را می توان در این موارد جستجو کرد:

• مدیریت سود افزاینده شرکت
• کاهش ریسک سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران با هدف رضایت آن‌ها از بازدهی کم
• کاهش هزینه سرمایه
• افزایش مدیریت سود تقاضا برای سرمایه‌گذاری در شرکت
• افزایش قیمت سهام یا اوراق بدهی افزایش یافته
• کاهش هزینه انتشار تبلیغات و تأمین مالی

4) افزایش قیمت سهام در اولین عرضه عمومی شرکت

برای افزایش قیمت عرضه اولیه سهام، مدیران اقدام به مدیریت سود می‌کنند. از آنجا که قیمت ارزش عرضه اولیه سهام معلوم نیست، برای تعیین قیمت احتمالی سهام عرضه اولیه از این روش استفاده می‌شود. تقاضا برای عرضه اولیه سهام بستگی به برداشت بازار از وضعیت آینده شرکت دارد و مدیریت سود روشی است که تقاضا را افزایش می‌دهد.

5) عدم تخلف از قراردادهای بدهی

اعتباردهندگان منابع مالی برای اختصاص منابع برای شرکت نیازمند این هستند که از بازپرداخت اصل پول و سود آن توسط شرکت مطمئن شوند. دادن اعتبار به شرکت‌ها نوعی ریسک از سوی اعتباردهندگان است. آن‌ها برای کنترل ریسک مفادی را در قرارداد ذکر می‌کنند. از جمله این مفاد:

1. سرمایه در گردش یا نسبت جاری شرکت از میزان مشخصی نباید کمتر باشد.
2. نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام نباید از حد و مرز مشخصی بیشتر شود.

6) انگیزه های سیاسی

گاهی مدیران با انگیزه‌های سیاسی کاری می‌کنند که در معرض دید کاربران قرار بگیرند. شرکت‌ها را از منظر جلب توجه برای کاربران به 3 دسته تقسیم می‌کنند:

1. شرکت‌های بسیار بزرگ چون فعالیتشان بر روی افراد زیادی مؤثر است.
2. شرکت‌هایی که در صنایع استراتژیک فعال هستند مانند شرکت نفت و گاز
3. شرکت‌هایی که به صورت انحصاری یا شبه انحصاری هستند هدف این شرکت‌ها مدیریت سود به گونه‌ای است که کمتر در معرض دید باشند.

7) کاهش مالیات پرداختی

کاهش دادن میزان مالیات پرداختی برای بسیار از شرکت‌ها بسیار مؤثر و مهم است. مدیران از هر راهکاری استفاده می‌کنند تا به مدیریت سود کاهنده دست پیدا کنند. مهم است که برای کاهش میزان مالیات اعداد حسابداری مدیریت شود تا به هدف برسد.

8) اطلاع دادن به سرمایه‌گذاران

میزان علاقه‌مندی سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری بستگی به برداشت آنها از وضعیت آینده شرکت دارد. سرمایه‌گذاران با استفاده از سود دوره جاری از وضعیت آینده شرکت به خوبی آگاه می‌شوند. از سوی دیگر بسیاری از اطلاعات درباره میزان سوددهی خالص آینده شرکت، محرمانه بوده و قابلیت افشا ندارد. مدیران شرکت با مدیریت کردن سود، میزان رشد سود و تداوم آن را به سرمایه گذران نشان می‌دهند.

9) تابعیت از قوانین و مقررات

مدیران شرکت‌ها برای تابعیت از برخی قوانین و مقررات دولتی نیازمند به مدیریت سود هستند.

رابطه مدیریت سود با چرخه عمر محصول

رابطه مدیریت سود بر چرخه عمر محصول بر این پایه استوار است که شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی مانند سایر موجودات زنده روزی به دنیا آمده، رشد کرده و به بلوغ و تعالی رسیده و به افول می‌رسند.

منحنی عمر شرکت نشان‌دهنده دوره‌های مختلف حیات شرکت است. چرخه عمر شرکت به استفاده کنندگان این امکان را می‌دهد که ارزیابی بهتری از اطلاعات مالی شرکت نیازهای جاری و آنی شرکت به دست بیاورند.

چرخه عمر محصول چیست؟

منظور از چرخه عمر محصول زمان مورد انتظاری است که از طراحی اولیه تا پایان عمر محصول یا خارج شدن از رده را نشان می‌دهد. چرخه عمر محصول 4 بخش دارد:

1. مرحله عرضه و معرفی محصول
2. مرحله رشد و محصول
3. مرحله بلوغ محصول
4. مرحله افول محصول

شرکت‌های مختلف با مدیریت سود در هر مرحله ارزش محصول را به حداکثر رسانده و برای رسیدن به سوددهی بیشتر قدم برمی‌دارند.

خدمات حسابداری

1) آشنایی با مرحله معرفی محصول introduction

معرفی محصول مخصوصاً وقتی برای بار اول است که عرضه شده و به بازار معرفی می‌شود اهمیت زیادی دارد. عبور از مرحله معرفی محصول و رسیدن به مرحله افزایش فروش با سرعت کمی پیش می‌رود. در این محله میزان سوددهی محصول تازه عرضه شده بسیار پایین و کم است.

2) مرحله دوم رشد شرکت Growth

شرکت‌ها پس از عبور معرفی به مرحله رشد می‌رسند. این مرحله با رشد و پیشرفت شرکت همراه بوده و منتهی به شکوفایی آن می‌شود. در مرحله رشد عموماً شرکت‌ها به سوددهی رسیده و به فکر افزایش سرمایه برای رسیدن به اهداف بلندمدت خود هستند. در این دوره سازمان‌ها انعطاف‌پذیر و غیر قابل کنترل خواهند بود.

3) مرحله بلوغ Maturity

شرکت‌ها در مرحله بلوغ به شکوفایی و بالندگی رسیده‌ و انگیزه بالایی برای افزایش سود با فعالیت‌های واقعی شرکت را دارند. در این مرحله تولیدات شرکت کاملاً پاسخگوی نیاز بازار بوده و نقدینگی شرکت به بالاترین حد خود می‌رسد. جالب است بدانید در مرحله بلوغ، تأمین مالی شرکت از طریق فعالیت‌های درون‌سازمانی انجام می‌شود. در مرحله بلوغ کنترل بیشتری روی فعالیت‌های سازمان وجود داشته و انعطاف‌پذیری هم بیشتر خواهد شد.

4) مرحله افول و پایان Decline

مرحله افول روزگار نهایی عمر شرکت‌ها است. فناوری دنیای روز باعث کاهش فروش شده و شرکت‌ها مجبور به تغییر رویه سرمایه و ساختار شرکت هستند. در مرحله افول، دوران رشد شرکت به سر رسیده و مدیران برای ادامه حیات شرکت باید وارد گردونه دشوارتری شوند وگرنه از بین می‌روند. در این مرحله فرصتی برای رشد وجود ندارد و شاخص‌های سودآوری و نقدینگی روند نزولی پیدا می‌کنند.

ثبت شرکت

سؤالات متداول

1. چگونه مدیران شرکت از مدیریت سود استفاده می‌کنند؟

   ‌مدیریت سود اقداماتی در راستای استانداردهای مورد قبول حسابداری است که برای رسیدن به سود مورد نظر انجام می‌شود.

2. چرخه عمر محصول در بازاریابی چه تاثیری دارد؟

   ‌از چرخه عمر محصول برای تعیین استراتژی مدیریت استفاده می‌شود.

3. چرخه عمر در کسب و کارهای آنلاین چه اهمیتی دارد؟

   ‌کسب و کارهای آنلاین برای جذب مشتری بیشتر و تبدیل آنها به مشتریان وفادار و افزایش فروش و دوام بیشتر و رشد برند خود از استراتژی چرخه عمر محصول استفاده می‌کنند.

4. معایب مدیریت سود چیست؟

   ‌مدیریت سود ممکن است گاهی در صورت‌های مالی باعث ایجاد سردرگمی شود.