آیا به قرارداد مشاوره (مالیات) تعلق می‌گیرد

در دنیای امروز خدمات مشاوره نه تنها در زندگی شخصی بلکه در دنیای کسب و کار هم مورد استفاده قرار می گیرد. صاحبان مشاغل در دوره های مختلفی از سال به تخصص مشاوران نیاز پیدا می کنند، که امکان استفاده از آنها طی یک قرارداد صورت می گیرد، در غیر اینصورت ممکن است مشمول ریسک و خسارت هایی شوند. بستن قرارداد مشاوره باعث می شود که حقوق دو طرف حفظ شود.

در واقع قرارداد مشاوره‌، قراردادی است که برطبق آن یک کسب‌ و کار در زمان تعیین شده از تخصص و تجربه یک فرد حقیقی یا حقوقی استفاده می‌کند و در عوض به آن شخص دستمزد مشخصی پرداخت می‌کند. در واقع بر اساس این قرارداد کارفرما می‌تواند اشخاصی را با عنوان مشاور به صورت ساعتی و با تعهد حضور در ساعات مشخص به کار بگیرد. در مقابل اگر شخصی تصمیم بگیرد که از تخصص خود به صورت ساعتی استفاده نماید، نیازمند انعقاد این قرارداد است. نکته مهم اینست که معمولا مشاور به استخدام رسمی شرکت یا سازمان محل فعالیت خود در نمی‌آید و قرارداد او از نوع قرارداد مشاوره است، نه استخدام یا کار.

بر طبق ماده 2 بند 5 آیین نامه:

خرید خدمات مشاوره، مشاوره هر نوع خدمات مدیریتی، کارشناسی، مشاوره‌ای یا خدمات مهندسی مشاور در زمینه هایی است که لازمه صلاحیت و تخصص است.

مشاور مالیاتی

مفاد قرارداد مشاوره:

در هر قراردادی، برای اطمینان از ارتباط درست میان طرفین، باید شرایط زیر اعمال شود:

1. دو طرف قرارداد، یک قرارداد بدون مشخص شدن دو طرف آن، قرارداد نخواهد بود. نام های قانونی طرفین باید در اول قرارداد گفته شود تا مشخص شود چه کسانی در قرارداد دخیل هستند.
2. تعهدات دو طرف، طرفین باید به یک درک متقابل از تعهدات یکدیگر برسند. ماهیت و زمینه فعالیت های کسب و کار باید به طور گسترده و کامل مورد بحث قرار بگیرد و وظایف طرفین هم در قرارداد گفته شود.
3. قراردادهای محرمانه و عدم افشای اطلاعات، در صورتی که اطلاعات حساس یا موضوعات مربوط به مالکیت معنوی در طول کار وجود داشته باشد، باید از وجود بند جلوگیری از نقض اطلاعات محرمانه در قرارداد،مطمئن شود.
4. مدت قرارداد مشاوره، زمان شروع و پایان کار مشاور باید در قرارداد آورده شود، و زمان آن باید کاملا شفاف مشخص شود.
5. چگونگی پرداخت، مانند هر قرارداد دیگری نیز در این نوع از قرارداد، باید ترتیبات پرداخت مشخص شده باشد. صرف نظر از این که پرداخت به صورت یکجا یا به صورت اقساط باشد، نکته مهم، وجود بندی در قرارداد مربوط به پرداخت است.

برای مطالعه مقاله دادرسی مالیاتی چیست از این لینک استفاده نمایید.

انواع قرارداد مشاوره:

از آنجا که در زندگی های کنونی، در بیشتر امور کاری و تجاری و حتی موارد قانونی نیاز به یک مشاور حرفه ای می باشد، لازم است که به تعدادی از این مشاورین اشاره کنیم که بیشتر با آنها آشنا شوید. تعدادی از آنها عبارتند: مشاوره کسب و کار، مشاور پروژه های عمرانی، مشاور فنی، مشاور تجاری، مشاور سرمایه گذاری در بورس، مشاور امور سرمایه گذاری، مشاور فناوری اطلاعات، مشاور توسعه کسب و کار، مشاور دیجیتال مارکتینگ، مشاور سئو و کسب و کارهای اینترنتی، مشاور روانشناسی و جذب سرمایه گذار، مشاور بازاریابی فروش و حسابداری مالیاتی و مشاور کسب و کار.

ما در اینجا به تعریف بعضی از مهم‌ترین آنها اشاره می کنیم:

مشاور کسب ‌و کار:

در هر شغلی یک سری مشکلات وجود دارند که به صورت ارادی یا غیر ارادی، مانع تحقق اهداف شرکت‌ها می‌شوند. گاهی صاحبان شرکت‌ها این مشکلات را می دانند ولی گاهی از آنها اطلاعی ندارند. استخدام مشاور به او کمک می کند تا بتواند مشکلات مبهم در استارتاپ را شناسایی کرده و برای آن به دنبال راه حل‌های موثر و قطعی باشد. کمک گرفتن از مشاوره کسب و کار یعنی بهره‌مندی از دانش تخصصی با هزینه‌ای مقرون به صرفه.

مشاوره مدیریت در کسب‌ و کار:

یکی از انواع مشاوره های پرکاربرد در زمینه کسب ‌و کارها، این مشاوره است. در واقع مشاور مدیریت به شرکت یا سازمان کمک می‌کنند تا مسائل خود را حل کرده و برای رسیدن به اهداف خود روش‌های بهتری را به کار بگیرند. روش‌های پیشنهادی مشاوران که مطمئنا قبل از این در موقعیتی مشابه و حتی در سطوح بین‌المللی استفاده شده و به نتیجه مطلوب رسیده‌اند. در یک کسب و کار موفق حتی اگر دچار بحران هم نباشد، بهتر است که از یک مشاور حرفه ای برای بهبود روند کار استفاده شود.

مشاور حسابداری مالیاتی:

امروزه، دو ویژگی مهم استقلال و دسترسی‌پذیری در حال تبدیل شدن به بخشی از فرهنگ وجودی استارتاپ‌ها هستند. اثربخشی مشاور حسابداری مالیاتی در کسب و کار رابطه مستقیمی با تیم داخلی آن دارد. زیرا اگر بخش‌های داخلی یک شرکت یا استارتاپ کارهایشان را به درستی انجام ندهند، وجود متخصص و مشاور مالیاتی شرکت تنها اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند.

حسابداری شرکت ها

مشاور بازاریابی و فروش:

این مشاور روی روش‌های بازاریابی و اطلاعات مربوط به کسب و کار تحقیق می‌کند. در عین حال رویکردهای موفقیت آمیز در تبلیغات، ارائه برند و مارک تجاری، کانال‌ها و رسانه‌های مناسب تبلیغات و سایر اطلاعات را جمع آوری کرده و استراتژی‌های بازاریابی برای محصولات و خدمات مختلف را مشخص می‌کند.

مشاور روان‌شناسی:

ممکن است که در نگاه اول وجود مشاور روانشناسی در کسب و کار حیرت انگیز باشد ولی در دنیای تجارت جدید، روانشناسی هم ردیف علم اقتصاد برای کسب و کار لازم است. مانند مذاکرت کاری و تجاری، استخدام نیروی انسانی، تبلیغات و فروش، ارتباط با کارمندان و … که همگی با استفاده از این مشاوره به پیشرفت در کسب و کار کمک می کند.

مشاور جذب سرمایه‌گذار:

از مهم‌ترین موارد در زمینه کسب و کارها، فرآیند حقوقی و چگونگی سرمایه‌گذاری در آن است. در راه ‌اندازی هر کسب و کاری از پرورش ایده‌ها تا مراحل گوناگون در ادامه یک کسب و کار بدون شک پر چالش‌ترین مسائل، مسئله حقوقی موجود در راه‌اندازی کسب و کارها و تامین سرمایه آنها می‌باشد. اما هر چقدر هم که نظرات و ایده‌های خاص و متفاوت داشته باشید باز هم برای هر چه مستحکم‌تر کردن بنای کسب و کار خود به سرمایه و سرمایه گذار نیز نیاز دارید.

مشاور حقوقی کسب ‌و ‌کارهای اینترنتی:

برای راه‌اندازی یک کسب و کار از ابتدای آن تا زمان رسیدن به اهداف و درآمدزایی مسیر طولانی‌ای باید طی شود. جذب سرمایه، همکاری با افراد متخصص و غیر متخصص، اجاره یا خرید مکانی برای کسب و کار، کارهای اداری مختلف برای دریافت پروانه ها و تاییدیه های مورد نیاز و غیره از جمله اقداماتی ا‌ست که شخص در مسیر راه اندازی کسب و کار با آن ها روبرو می شود. به همین علت این اشخاص برای راحتی و سرعت بخشیدن به کارشان به یک مشاور حقوقی نیاز پیدا می‌کنند تا اقدامات سنجیده تری انجام داده و در نوشتن قراردادها، کسب پروانه‌ها و کارهای اداری به مشکل برنخورند و به‌خوبی از مزایای مشاوره حقوقی کسب و کارهای اینترنتی باخبر شده‌اند. این مشاورین می‌توانند در زمینه‌های مختلفی مانند: تکمیل پرونده شما و کسب مجوز از اتحادیه، انعقاد قرارداد با کارمندان و کسانی که برای شما کار می‌کنند، مدیریت مالی فروشگاه، پیگیری شکایات یا درخواست ها، برآورد هزینه‌ها و واریز حقوق کارمندان، جذب سرمایه در صورت نیاز و ….. شما را یاری کنند.

مشاور سئو:

این مشاور تاثیر زیادی در هر مرحله از کسب ‌و کار شما دارد. بعضی از کارها حتی قبل از راه اندازی در مراحل ابتدایی مانند انتخاب نام دامنه وبسایت از تخصص مشاور سئو استفاده می‌کنند تا کسب وکار اینترنتی خود را هرچه سریعتر به نتایج اولیه جست و جوی گوگل برسانند.

برای مطالعه مقاله ماده ۱۴۷ مالیات های مستقیم از این لینک استفاده نمایید.

مالیات بر قرارداد مشاوره:

یکی از پرتکرار ترین سوالات فعالان در زمینه کسب و کار در مورد مالیات و میزان آن است. در جواب باید گفت که بر طبق قانون به این گونه از قراردادها هم مالیات تعلق می گیرد و معاف از مالیات نیستند. و از آنجا که بیشتر سوالات و ابهامات در مورد مسایل حقوقی بوده، قانون مالیات های مستقیم تکلیف را مشخص کرده و بیشتر در مورد مالیات قرارداد مشاوره حقوقی می پردازیم. لازم است گفته شود که در خصوص مالیات قراردادهای مشاوره اصولا تفاوتی بین انواع مختلف مشاوره وجود ندارد و همه آنها مشمول یک نرخ مالیات هستند.

ماده 86 قانون مالیات‌های مستقیم به موضوع مالیات قراردادهای مشاوره اشاره کرده که جزئی از مالیات بر حقوق محسوب می‌شود. این ماده قانونی اشاره می‌کند:

«پرداخت‌کنندگان حقوق مکلف‌ هستند که هنگام پرداخت هر حقوق یا تخصیص آن، مالیات متعلق را طبق ماده 85 این قانون محاسبه، کسر و تا پایان ماه بعد ضمن تسلیم فهرستی متضمن نام و نشانی دریافت‌کنندگان حقوق و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل پرداخت و در ماه‌ های بعد فقط تغییرات را صورت دهند.»

اما تبصره 1 ماده 86 قانون مالیات‌های مستقیم نیز به صورت مفصل‌تر و جزئی‌تر به این بحث ورود پیدا کرده است. این تبصره قانونی اشاره می‌کند:

«در مورد پرداخت‌هایی که از طرف غیر از پرداخت‌کننده اصلی حقوق به اشخاص حقیقی به عمل می‌آید، پرداخت‌کنندگان مکلف هستند مالیات متعلق را با رعایت معافیت‌های قانونی مربوط به حقوق به جز معافیت موضوع ماده 84 این قانون، به نرخ مقطوع ده درصد محاسبه، کسر و حداکثر تا پایان ماه بعد با فهرستی حاوی نام و نشانی دریافت‌کنندگان و میزان آن به اداره امور مالیات محل پرداخت کنند. در صورت تخلف مشمول پرداخت مالیات و جریمه‌های متعلقه خواهند بود.»

در اینجا چندین نکته وجود دارد که عبارتند از:

• مالیات مشاوره اشخاص حقوقی یا هر نوع مشاوره دیگر، مشمول پرداخت مالیات با نرخ ده درصد خواهد بود.
• مالیات قرارداد مشاوره یک نوع مالیات بر حقوق محسوب می‌شود. با این تفاوت که پرداخت کننده آن پرداخت کننده اصلی حقوق به حساب نمی‌آید. یعنی مشاور مانند سایر کارکنان در استخدام کارفرما بوده و همان شرایط بر او نیز قابل اجرا است.
• بعضی ها تصور می‌کنند که مالیات حق مشاوره، نرخ پنج درصد است. در صورتی که این نرخ متعلق به قراردادهای تحقیقاتی، پژوهشی و امثال آنها بوده است. و تبصره 2 ماده 86 قانون مالیات‌های مستقیم به آن اشاره کرده است.

خدمات مالی و حسابداری

مالیات قرارداد مشاوره ساعتی به چه صورت است:

اصولا قراردادهای مشاوره به دو صورت پیمانکاری و ساعتی می باشند. مشاورانی که به صورت ساعتی با کارفرمایان خود همکاری می‌کنند، تبصره 1 ماده 35 قانون کار تکلیف آنها را مشخص کرده است. این افراد بر اساس میزان ساعتی که برای کارفرما فعالیت می‌کنند، دستمزد خود را دریافت می کنند.

در تبصره 1 ماده 35 قانون کار آمده است که:

“چنانچه مزد با ساعت انجام کار مرتبط باشد، مزد ساعتی و در صورتی که براساس میزان انجام کار یا محصول تولید شده باشد، کارمزد و چنانچه براساس محصول تولید شده یا میزان انجام کار در زمان معین باشد، کارمزد ساعتی نامیده می‌شود.”

بعضی از افراد تصور می‌کنند که مالیات قرارداد مشاوره ساعتی با نرخ دیگری محاسبه یا به صورت دیگری است. در صورتی که این نوع از قراردادها نیز مشمول تبصره 1 ماده 86 قانون مالیات‌های مستقیم بوده و مشمول پرداخت مالیات به نرخ 10 درصد هستند که باید توسط کارفرما پرداخت شود.

یکی از مزیت های قراردادهای ساعتی این است که معمولا، مشاور مشمول قانون کار شده و از بعضی حقوق دیگر از جمله: بیمه، حق خوار و بار، مسکن و بعضی مزایای دیگر نیز برخوردار می‌شود. البته این میزان مزایا باید مرتبط با ساعات کار آنها در طول ماه باشد.

نکات مهم در خصوص نحوه پرداخت مالیات حق مشاوره:

در مطالب قبل گفته شد که مالیات مشاوره قرارداد حقوقی و سایر انواع مشاوره، مشمول پرداخت مالیات به نرخ 10 درصد خواهد بود. ولی در مورد نحوه پرداخت مالیات حق مشاوره چندین نکته وجود دارد که به تعدادی از آنها اشاره می کنیم:

• بعد از پردخت مالیات در هر ماه، کارفرما باید رسید و مدارک پرداخت را به مشاور خود تحویل دهد تا او در جریان کار قرار گیرد.
• اهمیت در نظر گرفتن زمان پرداخت مالیات، در قانون از جمله «تا پایان ماه بعد» در این مورد استفاده شده است.
• نوع قرارداده مشاوره، در صورتی که قرارداد مشاوره به صورت ساعتی باشد، مشمول قانون کار و حق بیمه و مزایای دیگر خواهد بود.
• بهتر این است که از قبل، در خصوص نحوه پرداخت مالیات حق مشاوره، از یک مشاور مالیاتی حرفه ای و کار بلد مشورت بگیرید.

سخن پایانی:

در پایان همان گونه که نکات مهم در مورد مالیات قرار داد مشاوره و موارد مرتبط با آن گفته شد. ولی باز هم در حین کار و فعالیت ممکن است که مواردی پیش بیاید که نیاز باشد در مورد آن مشاوره انجام شود.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله شرایط پذیرش اعتراض مودی به برگ تشخیص را به شما پیشنهاد می کنیم.