چک بلامحل چیست

در قانون تجارت، نوشته ای که در آن، شخص صادر کننده مبلغی را نزد بانک نگهداری می کند، چک می گویند و این چک صادر شده را می توان نزد شخص دیگری واگذار کرد.

چک بی محل به چکی گفته می شود که در تاریخ مقرر ذکر شده، مبلغ مندرج شده در چک در حساب شخص صادر کننده چک موجود نباشد. علاوه بر عدم موجودی برای چک، مواردی مانند عدم تطابق امضاء، قلم خوردگی در نوشتاری چک و یا اختلاف در موارد درج شده در چک هم می تواند جزء موارد چک بی محل باشد.

خدمات مالیاتی و حسابداری

مراحل پیگیری چک بلامحل:

• دعوای حقوقی
• دعوای کیفری
• پیگیری از طریق اجرای ثبت

برای مطالعه مقاله چک سفید امضاء و ماهیت حقوقی آن می توانید از این لینک استفاده نمایید.

پیگیری ثبتی چک:

بر اساس قوانین و آیین نامه های اسناد رسمی، مبلغ چک و یا مقدار باقی مانده آن در صورت مطابقت نمونه امضای چک با نمونه امضای صادر کننده و گواهی بانک، قابل اجرا می باشد.

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور بر اساس آیین نامه های تصویب شده چک بی محل را پیگیری می کند:

• ماده 183: اجرای چک را باید از ثبت محل بانک طرف حساب صادر کننده اقدام کرد.
• هرگاه مقداری از مبلغ چک بلامحل باشد، دارنده چک می تواند چک را برای مبلغ باقی مانده به اجرا بگذارد.
• بعد ازصادر شدن اجرای چک، دارنده چک می تواند، اعلام انصراف کند و چک را مطالبه کند. حال اگر اجرائیه هم ابلاغ شده باشد، حق اجرای چک را باید بپردازد و پرونده مختومه می شود.

خدمات حسابداری

شکایت کیفری در جرم چک بلامحل:

بر اساس قوانین، دارنده چک بی محل می تواند، مبلغ چک و ضرر و زیان خود را از دادگاه کیفری مطالبه کند و تقاضای رسیدگی داشته باشد.

• ماده 16 قانون صدور چک: رسیدگی به تمامی شکایات مربوط به چک بی محل در دادگاه و دادسرا، خیلی سریع و بدون نوبت انجام می شود.

• ماده 18 قانون صدور چک: مرجع رسیدگی به قانون چک، از متهمان در صورت ثابت شدن اتهام، بر اساس نیاز یکی از قرارهای تامین کفالت و یا وثیقه را مطالبه می کند و این وثیقه ممکن است وجه نقد، ضمانت نامه بانکی و مال منقول و یا غیر منقول باشد.

• ماده 11 قانون صدور چک: دارنده چک بی محل، شش ماه فرصت دارد تا به بانک و مراجع ذیربط مراجعه کند و مراتب را پیگیری نماید. بدون شکایت هم نمی توان چک را پیگیری کرد. اگر مدت زمان شش ماهه از صدور چک بگذرد، دارنده چک دیگر نمی تواند نسبت به آن شکایت و پیگیری داشته باشد.

برای مطالعه مقاله سامانه صیاد و چک صیادی می توانید از این لینک استفاده نمایید.

شکایت کننده چک بی محل:

بر اساس قانون صدور چک، دارنده کیفیری چک، شخصی که برای اولین بار چک را به بانک ارائه داده است می باشد و بانک ها موظف می باشند که هویت کامل و دقیق این شخص را همراه با تاریخ مراجعه داشته باشند. اگر این شخص بعد از برگشت زدن چک، آن را به شخص دیگری ارائه دهد، دیگر نمی تواند از شکایت کیفری استفاده کند، مگر اینکه دارنده چک فوت کند.

مشاوره مالیاتی

موارد ارتکاب جرم صدور چک بی محل:

موارد جرم صدور چک بی محل به شرح ذیل می باشد:

• صاحب صدور چک، چکی را صادر کند که تمام و یا قسمتی از آن در حساب موجود نباشد.
• برداشت مبلغی از حساب، بعد از تاریخ تاییدیه، به عنوان خالی کردن حساب جرم است.
• بر اساس ماده 14 قانون صدور چک، اگر شخص صادر کننده چک، ادعای دروغ به سرقت چک داشته باشد، بر اساس ماده 7 قانون صدور چک، مجازات می شود.
• عدم تطابق امضاء در متن چک با اصل امضاء، جرم محسوب می شود.
• اگر شخصی با علم به دانستن مسدود بودن حساب بانکیش، اقدام به صدور چک کرده باشد، این چک به عنوان چک بی محل می باشد و بر اساس قانون مجازات می شود.

برای مطالعه مقاله ثبت چک در حسابداری می توانید از این لینک استفاده نمایید.

مجازات صدور چک بی محل:

بر اساس ماده 7 قانون صدور چک، صادر کننده چک به موارد ذیل محکوم می شود:

• اگر مبلغ چک کمتر از ده میلیون ریال باشد، حبس آن حداکثر شش ماه می باشد.
• اگر مبلغ چک دو میلیون تا پنجاه میلیون باشد، حبس آن از شش ماه تا یک سال می باشد.
• اگر مبلغ چک بیشتر از پنجاه میلیون باشد، حبس آن از یک سال تا دو سال می باشد و این شخص تا دو سال حق داشتن دسته چک را ندارد.

بر اساس مائده 10 قانون صدور چک، هر گاه شخصی با علم به دانستن مسدود بودن حساب بانکیش، اقدام به صدور چک بی محل کند، بدون توجه به مبلغ چک به حداکثر مجازات محکوم می شود.

ثبت شرکتها

شرایط استفاده از روش کیفیری برای چک بی محل:

بر اساس ماده 11 قانون صدور چک برای برگشت زدن چک برگشتی باید شرایط ذیل را داشته باشید:

• حداکثر بعد از تاریخ صدور چک، شش ماه زمان برای وصول آن چک دارید.
• در صورت دریافت گواهی عدم پرداخت چک از طرف بانک، شش ماه ماه فرصت برای شکایت به مراجع ذی ربط دارید.
• چک بی محل جرم محسوب می شود و برای پیگیری توسط دادگاه نیاز به شکایت دارنده چک می باشد.
• شکایت برای چک بی محل رایگان نمی باشد و دارنده چک باید برای شکایت هزینه ای را پرداخت کند.

برای مطالعه مقاله واگذاری چک می توانید از این لینک استفاده نمایید.

رفع حق شکایت کیفری:

در موارد ذیل حق شکایت کیفری از بین می رود و متوقف می شود:

• هر زمان که انتقال ارادی چک انجام شود، شکایت کیفری از بین می رود.
• هر زمان که صادر کننده چک، قبل از تاریخ شکایت کیفری، مبلغ چک را نقدا به دارنده چک بپردازد و یا اینکه برای پرداخت این مبلغ با شاکی به توافق رسیده باشد، دیگر آن چک تعقیب کیفری ندارد.
• هر زمان که شاکی این پرونده چک، گذشت نماید و یا اینکه متهم وجه چک و خسارت را نقدا به شاکی پرداخت نماید و اینکه متهم شرایط پرداخت را فراهم کند از صندوق دادگستری قرار موقوفی تعقیب صادر می شود. البته قرار موقوفی تعقیب به منظور مانع از رسیدگی دادگاه برای مورد مطالبه نمی باشد.
• اگر شاکی پرونده چک، گذشت کند به ترتیب وجه چک، خسارت تاخیر و دیگر خسارات موقوف می شود.

تهیه اظهارنامه مالیاتی

بانک ها و چک بی محل:

بر اساس ماده 21 قانون صدور چک، بانک ها باید حساب های جاری اشخاص را که بیشتر از یک بار چک بی محل صادر کرده اند و در نهایت به شکایت رسیده را مسدود کنند و تا سه سال اجازه بازگشایی حساب جاری دیگری را نداشته باشند.

همچننین بر اساس ماده 21 قانون صدور چک، بانک ها باید آرای چک های برگشتی و گواهی عدم پرداخت مربوط به چک را برای مراجع قضایی و ثبتی از راه شبکه ملی عدالت ایجاد کنند.

چک غیر قابل تعقیب کیفری:

بر اساس ماده 13 قانون صدور چک، چک های صادر شده ذیل قابل تعقیب کیفری نمی باشند:

• اگر ثابت شود که شخص، چک سفید امضاء صادر کرده است. این چک به این معنی می باشد که فقط امضای صادر کننده بر روی آن چک باشد.
• هر زمان که وصول تحقق چک بر اساس شرایطی باشد.به عموان مثال در چک، ذکر شده باشد که برای تضمین انجام معامله و یا تعهدی باشد.
• حتی اگر ثابت شود که چک برای تحقق شرطی بوده و آن در چک نوشته نشده باشد.
• در صورتی که ثابت شود که چک بدون تاریخ صادر شده است.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله قوانین چک برگشتی را به شما پیشنهاد می کنیم.