حسابداری سیستمی است که فعالیتهای واحد تجاری را اندازه گیری می کند، سپس این اطلاعات را در قالب گزارشها پردازش می کند و در نهایت نتایج فعالیت و عملکرد واحد تجاری را به تصمیم گیرندگان ارائه می دهد. به همین دلیل حسابداری را «زبان تجارت» نامیده اند.
شما هر چقدر بهتر این زبان را یاد بگیرید، بهتر می توانید بر وضعیت مالی زندگی خود تسلط داشته باشید، تحقیقاتی که اخیرا بر روی تعدادی از مدیران صورت گرفته است نشان می دهد که آنها معتقدند آموزش رشته حسابداری به دانشجویان، بسیار مهمتر از سایر رشته هایی است که به نحوی با تجارت سروکار دارند. برنامه ریزی مالی، استقراض ها، مالیات پر در آمد و سرمایه گذاریها تماما بر یک سیستم اطلاعاتی که ما آنرا سیستم حسابداری می نامیم استوار است.
یکی از مهمترین محصولات سیستم اطلاعاتی حسابداری، صورتهای مالی است که توان تصمیم گیری در افراد را ارتقاء می دهد. صورتهای مالی مدارکی هستند که وضعیت افراد یا واحدهای تجاری را در قالب مقادير پولی گزارش می کنند. آیا مؤسسه ما سود آور بوده است؟ آیا باید افراد جدیدی را استخدام کرد؟ آیا می توانیم اجاره مؤسسه را بپردازیم؟ پاسخ صحیح یک چنین سؤالاتی را می توان از سیستم حسابداری پرسید. دفترداری را با حسابداری اشتباه نگیرید. همانطور که حساب، بخش عملیاتی ریاضیات است، دفترداری نیز بخش عملیاتی حسابداری است.
استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری:
تصمیم گیرندگان برای اتخاذ تصمیم به اطلاعات صحیح نیازمندند. در واقع، هدف از نگهداری سوابق حسابداری، استفاده از آنها در هنگام تصمیم گیری می باشد. از گروههای استفاده کننده اطلاعات حسابداری به شرح زیر می توان یاد نمود:
افراد:
بسیاری از مردم نظیر شما برای کنترل حساب بانکی، برای ارزیابی سفارشات ارتباط با اجاره یا خرید یک برای سرمایه گذاری، برای محاسبه صحت خالص حقوق دریافتی و برای تصمیم گیری در خانه و … به اطلاعات حسابداری نیاز دارید.
واحدهای تجاری:
مدیران واحدهای تجاری برای مشخص کردن اهداف سازمان خود، برای ارزیابی پیشرفت های حاصل در جهت نیل به اهداف و بکارگیری اصلاحات ضروری و… نیازمند اطلاعات حسابداری می باشند. از تصمیماتی که مستقیما بر اطلاعات حسابداری استوار هستند می توان از موارد زیر نام برد: کدام ساختمان خریداری شود، چه میزان موجودی کالا باید در دسترس باشد و چه میزان وجه نقد باید قرض شود. جولی دی فیلیپو ناگزیر بود بداند که چه میزان باید صرف تبلیغات کند و چه حجمی از خدمات را باید عرضه نماید. موسسه مشاوران ارائه دهنده انواع خدمات حسابداری می باشد.
سرمایه گذاران و بستانکاران:
وجه نقد لازم برای شروع فعالیت را سرمایه گذاران فراهم می کنند. سرمایه گذارانی که قصد سرمایه گذاری در واحد تجاری را دارند متمایلند که بازده سرمایه گذاری خود را پیش بینی کنند. این پیش بینی از طریق تجزیه و تحلیل صورتهای مالی صورت می گیرد. سرمایه گذاران از طریق تجزیه و تحلیل صورتهای مالی از وضعیت واحد تجاری آگاهی می یابند. به عنوان مثال، بانکها در مقام مراکزی که قصد اعتباردهی دارند، قبل از اعطای اعتبار، قدرت پرداخت واحد تجاری وام گیرنده را ارزیابی می کنند. این ارزیابی بر مبنای اطلاعات حسابداری صورت می گیرد.
مؤسسات و نهادهای دولتی:
اغلب سازمانها از مقررات دولتی پیروی می کنند. برای مثال کمیسیون بورس و اوراق بهادار ” که یک نهاد دولتی برای تدوین مقررات حاکم بر بازار سرمایه در کشور امریکا می باشد، واحدهای تجاری را ملزم به افشای اطلاعات مالی خاصی ساخته است. همانند بسیاری از مؤسسات دولتی، کمیسیون بورس و اوراق بهادار نیز مقررات خود را بر پایه اطلاعات حسابداری که از شرکتها دریافت می شود، استوار ساخته است.
مقامات مالیاتی:
دولت مسؤول وضع مالیات بر افراد و واحدهای تجاری می باشد. میزان مالیات براساس اطلاعات حسابداری تعیین می شود. واحدهای تجاری مالیات بر درآمد خود را با توجه به مدارک حسابداری که نشان دهنده میزان درآمد است، تعیین می کنند.
سازمان های غیرانتفاعی:
سازمان های غیرانتفاعی نظیر تعدادی از بیمارستان ها، مدارس نوسات دولتی، و دانشگاهها که فعالیتهای آنها اهدافی غیر از سود را مد نظر دارد همانند مؤسسات تجاری از اطلاعات حسابداری استفاده می کنند. هم سازمانهای انتفاعی و هم سازمانهای غیرانتفاعی با پرداخت حقوق، پرداخت اجاره و… مواجه هستند که تمامی اطلاعات آنها از سیستم حسابداری سرچشمه می گیرد .
سایر استفاده کنندگان کارکنان و اتحادیه های کارگری:
حقوق پیشنهادی و پاداش بهره وری خود را بر مبنای سود کارفرما ارائه می کنند. علاوه بر این خریداران، انجمن های حمایت از مصرف کنندگان و عموم مردم نیز به نوعی از اطلاعات مربوط به سود واحد های تجاری بهره مند می گردند . هرچند که استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری اقشار مختلف مردم هستند، ولی می توان آنها را در دو گروه استفاده کنندگان داخلی و استفاده کنندگان خارجی طبقه بندی کرد. این طبقه بندی به ما اجازه می دهد. که حسابداری را به دو رشته حسابداری مالی و حسابداری مدیریت طبقه بندی کنیم.
حسابداری مالی:
وظیفه جمع آوری اطلاعات برای افراد خارج از واحد تجاری را بر عهده دارد. برای مثال افراد خارجی نظیر بستانکاران و سهامداران نمی توانند لحظه به لحظه بر شرکت نظارت داشته و آنرا اداره کنند. همچنین سازمانهای دولتی و عموم افرادی که در زمره استفاده کنندگان خارجی هستند نیز قدرت کنترل روزانه بر واحد تجاری را ندارند. بنابراین وظیفه حسابداری مالی جمع آوری و گزارش اطلاعات برای این قبیل استفاده کنندگان می باشد.
حسابداری مدیریت:
برای تصمیم گیرندگان داخلی اطلاعات فراهم می آورد. برای مثال از تصمیم گیرندگان داخلی می توان از هیأت مدیره، مدیر عامل، سرپرست دوایر و یا ریاست یک دانشگاه یاد کرد. حسابداری مدیریت، در سطوح بالاتر حسابداری مورد بحث قرار خواهد گرفت . در زمین سرمایه گذاری کرده در داراییهای بلند مدت سرمایه گذاری می کنند. نوعی دیگر مبادلات به صورت پرداخت حقوق به کارکنان یک هزینه و خرید ملزومات اداری (یک دارایی) می باشد. فعالیت های عملیاتی واحد تجاری مربوط به فروش کالا و با ارائه خدمات به مشتریان و دریافت وجه نقد از این طریق است. بعد از سپری شدن موعد مقرر، واحد تجاری قرض خود را بازپرداخت می کند و در پایان دوره مالی و در صورتی که واحد تجاری سود آور بوده باشد آن وقت مالک می تواند تمام یا بخشی از آنرا از مؤسسه خارج کند.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله تفاوت های حسابداری و حسابرسی را به شما پیشنهاد می کنیم.