اگر می‌خواهید با انواع شرکتهای تعاونی آشنا شوید، باید شیوه تشکیل شرکت تعاونی و نوع فعالیت‌های این شرکتها را بشناسید. هدف ما در این نوشته، آگاه کردن شما از انواع شرکتهای تعاونی است.
انواع شرکتهای تعاونی ازنظر فعالیت:
شرکتهای تعاونی به سه دسته تقسیم می‌شوند
- شرکت تعاونی تولیدی، با هدف تولید کالا و محصولات تشکیل می‌شوند. اعضای شرکت تعاونی تولیدی خودشان در شرکت مشغول به کار هستند و برای رسیدن به منفعت و سود تلاش می‌کنند، ضمن آنکه از تخصص خود نیز برای اداره شرکت بهره‌مند می‌شوند.
- شرکتهای تعاونی توزیعی، شرکت‌هایی هستند که در امور مربوط به تهیه و توزیع کالاها، خدمات مسکن و سایر نیازمندی‌های اعضا فعال هستند.
- شرکت تعاونی مصرف، شرکت‌هایی هستند که اجناس لازم برای مصارف زندگی، تولیدی و غیره در اختیار اعضا قرار می‌دهد.
- شرکت تعاونی اعتبار، این‌گونه تعاونی را افراد در گروه‌ها شغلی متفاوت مطابق آیین‌نامه وزارت تعاون به وجود آورده و به تصویب شورای پول و اعتبار نیز رسانده می‌شود. این‌گونه شرکت تعاونی برای ایجاد سپرده بانکی، پرداخت وام به اعضا و غیره تشکیل می‌شود.
انواع شرکت تعاونی از نظر موضوع:
شرکتهای تعاونی از نظر موضوع را می‌توان به 2 دسته تقسیم کرد:
1- شرکت تعاونی کشاورزی کارگران روستایی که با مشارکت کشاورزان، باغداران، دامداران، دامپروان، پرورش‌دهندگان زنبورعسل، کرم ابریشم، ماهی و غیره تشکیل می‌شود.
2- شرکت تعاونی روستاییان شاغل در صنایع روستایی
انواع شرکت تعاونی از نظر ماهیت تجاری:
شرکت تعاونی از نظر ماهیت تجاری به 3 نوع تقسیم می‌شود:
- شرکت تعاونی سهامی عام، تمام سرمایه شرکت به سهام تقسیم‌شده که بخشی از این سهام توسط اعضا خریداری شده و بخشی نیز در اختیار عموم قرار می‌گیرد.
- شرکت تعاونی سهامی خاص، سرمایه این‌گونه شرکتها به سهام تقسیم می‌شود ولی فقط باید توسط اعضا و مؤسسین خریداری و تأمین شود.
- شرکت تعاونی غیر سهامی، سرمایه این شرکت به سهام قابل تقسیم نیست و باید توسط مؤسسان شرکت تأمین شود.
انواع شرکت تعاونی ازنظر عضویت:
شرکت تعاونی با 7 نفر که شرایط قانونی برای عضویت را داشته باشند تأسیس می‌شود. تعداد اعضا در این شرکتها میتوانند تا ۵۰۰ نفر و در شرکتهای بزرگ تا 2000 نفر هم افزایش پیدا کند. نوع فعالیت این شرکتها نیز بر اساس برنامه‌های وزارت تعاون مشخص می‌شود. شرکتهای تعاونی از نظر عضویت به 2 دسته تقسیم می‌شود:
1- شرکت تعاونی عام، شرکت در این نوع تعاونی برای همه آزاد است و با حداقل 500 عضو تشکیل می‌شود.
2- شرکت تعاونی خاص، این‌گونه تعاونی برای گروه‌های خاص مانند کارگران، دانشجویان، کشاورزان، پرستاران و غیره که در صنف یا مشاغل خاصی فعالیت دارند، تشکیل می‌شود.
انواع شرکت تعاونی ازنظر گرایش
انواع شرکت تعاونی از نظر گرایش:
- شرکت تعاونی کشاورزی
- شرکت تعاونی صنعتی
- تعاونی عمرانی
- شرکت تعاونی معدنی
- شرکت تعاونی خدماتی
- شرکت تعاونی مسکن
- شرکت تعاونی فرش دستباف
- شرکت تعاونی تأمین نیاز تولیدکنندگان
- شرکت تعاونی تأمین نیاز مصرف‌کنندگان
- شرکت تعاونی اعتباری
- شرکت تعاونی حمل و نقل
- شرکت تعاونی چند منظوره
- شرکت تعاونی مصرف آموزشگاهی
- شرکت تعاونی تأمین نیاز صنوف خدمات
با انواع شرکتهای تعاونی صنعتی و معدنی آشنا شوید:
لازم است بدانید شرکتهای تعاونی صنعتی و معدنی باید مجوز فعالیتشان را از سازمان صنایع و معادن محل اجرای طرح دریافت کنند. اگر محل اجرای این نوع تعاونی، روستا باشد مجوز را سازمان کشاورزی صادر می‌کند، اگر در مواردی غیر از روستا باشد باید مجوز از محیط‌زیست آب و برق و غیره دریافت شود. شرکتهای تعاونی صنعتی و معدنی در زمینه‌های زیر تشکیل می‌شوند:
- صنایع غذایی
- صنایع شیمیایی
- مواد سلولزی
- مواد معدنی
- مواد فلزی
- مواد کانی غیرفلزی
- صنایع نساجی و چرم
- صنایع دارویی و بهداشتی
- صنعت برق و الکترونیک
انواع شرکت تعاونی کشاورزی و دامداری:
برای دریافت مجوز شرکت تعاونی کشاورزی و دامداری باید به ادارات و معاونت‌های زیرمجموعه سازمان جهاد کشاورزی، منابع طبیعی و اداره کل شیلات مراجعه کنید. شرکتهای تعاونی کشاورزی شامل فعالیت در بخش‌های زیر هست:
- زراعت
- باغداری
- مرتع‌داری
- علوفه کاری
- تولید بذر و نهال
- کشت گلخانه صیفی‌جات
- پرورش قارچ و گل
- پرورش طیور
- پرواربندی
- پرورش گاو شیری
- تکثیر و پرورش آبزیان
تعاونی دامداری و کشاورزی
انواع شرکت تعاونی صنایع‌دستی:
مجوز فعالیت این‌گونه شرکتهای تعاونی به وسیله سازمان صنایع‌دستی در مناطق روستایی و صنایع روستایی سازمان جهاد کشاورزی صادر می‌شود. شرکتهای تعاونی صنایع‌دستی در امور زیر تشکیل می‌شود:
- فرش دستباف
- گلیم‌بافی
- کاشی‌کاری
- قلم‌زنی
- معرق‌کاری
- چرم‌سازی و غیره
شرکت تعاونی مسکن:
تعداد اعضای شرکت تعاونی مسکن، نباید بیشتر از ۵۰۰ نفر باشد. از سوی دیگر حداقل اعضای این تعاونی‌ها ۲۵۰ نفر است.
شرکت تعاونی مسکن
شرکت تعاونی چند منظوره:
شرکتهای تعاونی چند منظوره میتوانند در گرایش‌های مختلف سرمایه‌گذاری مانند صنعت، کشاورزی و خدمات فعالیت کند. در شرکتهای تعاونی چند منظوره هیئتمدیره مؤثر، مجوز انجام حداقل یک فعالیت تولیدی از دستگاه‌های اجرایی را دارد.
شرکت تعاونی حمل و نقل:
شرکت تعاونی حمل و نقل در زمینه حمل و نقل زمینی و دریایی فعال هستند. هدف از تأسیس این شرکت تکمیل و تجهیز ناوگان حمل و نقل زمینی و دریایی است.
شرکت تعاونی مصرف آموزشگاهی:
این دسته از شرکت تعاونی‌ها برای تأمین و تهیه سهمیه کالا و اجناسی که مربوط به دانش‌آموزان می‌شود، تشکیل می‌شوند.
شرکت تعاونی اعتبار:
شرکت تعاونی‌ها اعتبار برای رفع نیازمندی مالی اعضا به وجود می‌آید. این شرکتها در سطح وسیع در ادارات و نهادهای کارگری فعال هستند و برای رفع مشکلات مالی اعضای تعاونی بسیار تأثیرگذار هستند.
شرکت تعاونی تأمین نیاز مصرف‌کنندگان:
این‌گونه شرکتها برای تأمین مصرف کارمندان کارگران، دانشجویان، مرزنشینان و صنوف توزیعی تشکیل می‌شوند. این شرکتها در تعاونی‌های مرزنشینان فعالیت بیشتری دارند.
شرکت تعاونی تأمین نیاز تولیدکنندگان:
شرکتهای تعاونی تأمین نیاز تولیدکنندگان، برای تأمین مایحتاج و نیاز تولید کنندگانی از اقشار مختلف مانند صیادان، باغداران و غیره تشکیل می‌شود.
شرکت تعاونی فرش دستباف:
به دلیل رکود بازار در چند سال گذشته بیشتر تعاونی‌های فرش دستباف غیرفعال و راکد شده‌اند.
شرکت تعاونی معدنی:
این‌گونه شرکتهای تعاونی در گرایش معدنی شامل فلزی و غیرفلزی فعال هستند.
شرکت تعاونی عمرانی:
این دسته از شرکتهای تعاونی در بخش‌های عمران و ساختمان، گرایش جاده‌سازی، پل‌سازی، ساخت و ساز انواع ساختمان و غیره فعالیت می‌کنند.
شرکت تعاونی فرش دستباف
شرکت تعاونی خدماتی:
گسترش و رشد شرکت تعاونی خدماتی در چند سال اخیر بسیار چشمگیر بوده است. جالب است بدانید علی‌رغم این رشد، شرکتهای تعاونی خدماتی از تسهیلات کمتری استفاده کرده‌اند. شرکتهای تعاونی خدماتی شامل این فعالیت‌ها می‌شود:
1- خدمات بهداشت درمان، هنری و فرهنگی مدارس غیرانتفاعی
2- خدمات رایانه چاپ و نشر مالی و اداری و پشتیبانی
شرکت تعاونی کشاورزی:
شرکت تعاونی کشاورزی برای مدرنیزه کردن روش‌های کشاورزی در روستاها و کمک به افزایش قدرت تولید کشاورزان تشکیل می‌شود. از آنجا که انجام این کارها از عهده دولت و سازمان‌های دولتی خارج است، تنها راه‌حل آن تشکیل شرکت تعاونی کشاورزی است.
هدف از تشکیل شرکت تعاونی روستایی چیست:
دولت با ایجاد تسهیلات به شرکت تعاونی‌های روستایی به آن‌ها کمک می‌کند:
- از مهاجرت به شهرها جلوگیری کنند.
- از میزان محرومیت آن‌ها بکاهد.
- برای تأمین امکانات بهداشتی، درمانی روستاییان تلاش می‌کند.
- دسترسی به وسایل و امکانات ضروری زندگی هدف دیگر تشکیل شرکتهای تعاونی روستایی است.
شرکت تعاونی روستایی
با تعاونی‌های شیلات بیشتر آشنا شوید:
شرکت تعاونی‌های شیلات برای کمک به ساحل‌نشینان و کسانی است که از طریق فعالیت‌های دریایی مثل حمل و نقل کالا و مسافر، خرید و فروش و صید ماهیان و غیره امرار معاش می‌کنند. در واقع تعاونی‌های صیادی برای کمک به این گروه‌های شغلی به وجود آمده است.
تعاونی‌های فرهنگی:
این بخش از تعاونی‌ها در زمینه‌های آموزشی، هنری، تحقیقاتی، مطبوعاتی و غیره اقدام به تشکیل شرکت تعاونی کرده و اقدامات لازم را انجام می‌دهند.
چه کسانی اقدام به تأسیس شرکت تعاونی می‌کنند:
افرادی که اقدام به تشکیل شرکت تعاونی می‌کنند، یک هدف مشترک دارند. به‌طور مثال افرادی که باهم همسایه، دوست یا همشهری هستند، برای رسیدن به منافع مشترک و کمک به یکدیگر، اقدام به تشکیل شرکت تعاونی می‌کنند. این افراد با تشکیل شرکت تعاونی، سرمایه معینی را در میان می‌گذارند تا مشکلات یکدیگر را حل کنند.
با شرکت تعاونی بیشتر آشنا شوید:
شرکت تعاونی، شرکتی است که در مدت نامحدود و برای رفع احتیاجات مشترک شرکا تشکیل می‌شود.
هدف از تشکیل شرکت تعاونی، بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضای شرکت تعاونی است.
به عبارت دیگر شرکت تعاونی شرکتی است که گروهی از اشخاص حقیقی برای انجام فعالیت‌های تولیدی و توزیعی به طور مشارکتی فعالیت دارند.
شرکت تعاونی در ایران:
تأسیس شرکت تعاونی در سال ۱۳۷۰ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد. در دهه هشتاد و اوایل سال ۹۰ شرکتهای تعاونی قوت بیشتری گرفت و مزایا و معافیت‌های مالیاتی بیشتری شامل آن‌ها شد.
اهمیت شرکت تعاونی
هدف از تشکیل شرکت تعاونی:
هدف از تشکیل شرکت تعاونی در قانون این موارد بود:
- پیشگیری از کارفرما شدن مطلق دولت
- اشتغال‌زایی و در اختیار قرار دادن وسایل کار و تجهیزات برای کسانی که نیازمند اشتغال هستند
- پیشگیری از تمرکز ثروت در دست عده‌ای از مردم
- پیشگیری از انحصار احتکار تولد اضرار به غیر
- جلوگیری از تورم و افزایش قیمت کالا و خدمات
- توسعه و تحکیم مشارکت و تعاون میان مردم
- ثروت از گروه‌های خاص به سوی اقشار کم‌درآمد متمرکز شود
- رسیدن به عدالت اجتماعی
قوانین حاکم بر شرکتهای تعاونی:
هدف از تشکیل شرکتهای تعاونی، رسیدن و کسب ثروت نیست اما اگر اعضای شرکت به سود رسیدند به شرکا اجازه داده می‌شود مازاد دریافتی را به نسبت معاملات در بین خود تقسیم کنند.
در شرکتهای تعاونی هر شریک بدون توجه به میزان سهم خود دارای یک حق رأی است.
برای تشکیل شرکت تعاونی وجود ۷ شریک لازم و ضروری است.
حمایت‌های دولتی از شرکتهای تعاونی:
نسبت به سایر شرکتهای تجاری، دولت نظارت بیشتری بر شرکتهای تعاونی دارد که باعث مشارکت شرکتهای تعاونی در اقتصاد و حمایت از اقشار ضعیف جامعه می‌شود حمایت‌های دولت از شرکتهای تعاونی عموماً در این حوزه‌ها است:
- معافیت از مالیات
- اخذ وام بدون بهره
- اولویت در معاملات با مؤسسات دولتی
میزان سرمایه انواع شرکت تعاونی:
قوانین و مقررات ویژه‌ای برای تأمین سرمایه شرکتهای تعاونی وجود دارد. شرکت تعاونی هنگام تأسیس باید یک‌سوم سرمایه را تهیه‌کرده و در مواردی که به صورت غیر نقدی نیز باید آن را تقویم نمایند. حداقل ۵۱ درصد سرمایه شرکتهای تعاونی باید به وسیله اعضای شرکت باید در اختیار شرکت تعاونی قرار بگیرد.
نکات انواع شرکت تعاونی:
دستگاه‌های دولتی و عمومی و سایر نهادها، اجازه عضویت در شرکت تعاونی را ندارند اما میتوانند با دادن وام بدون بهره یا مسیرهای مشروط دیگر به افزایش سرمایه در شرکتهای تعاونی کمک کنند بدون آنکه در سرمایه آن‌ها سهیم شوند.
سرمایه شرکا در شرکت تعاونی به بخش‌های کوچک‌تری به نام سهام تقسیم می‌شود.
سهام شرکت تعاونی بانام بوده و سهام بدون نامی در این شرکتها منتشر نمی‌شود
میزان سرمایه شرکت تعاونی نامحدود است و سقف و کفی برای آن در قانون مشخص نشده است.
چگونه سرمایه شرکت تعاونی تأمین می‌شود:
سرمایه شرکتهای تعاونی همان دارایی است که هنگام تأسیس یا افزایش سرمایه ایجاد می‌شود. افزایش و تأمین سرمایه شرکتهای تعاونی از دو مسیر صورت می‌گیرد:
1- منبع عمومی، استفاده از وام بدون بهره دستگاه‌های دولتی و عمومی است.
2- منبع خصوصی منبع خصوصی نیز همان اشخاص حقوقی و شرکتهای تجاری هستند.
سرمایه شرکت تعاونی
شرایط عضویت در شرکتهای تعاونی چیست:
کسانی که می‌خواهند به شرکتهای تعاونی شوند باید شرایط عمومی زیر را داشته باشند:
- تابع کشور جمهوری اسلامی ایران باشند
- ممنوعیت قانونی و قضایی برای مشارکت در شرکت تعاونی نداشته باشند.
- حداقل میزان سهام تعریف‌شده در شرکتهای تعاونی را خریداری کرده باشند.
- با درخواست کتبی برای عضویت در شرکت تعاونی مشارکتشان را اعلام کنند.
- برای پیروی از مقررات تعاونی تعهد بدهند.
سؤالات متداول:
-
چه کسانی میتوانند عضو شرکتهای تعاونی شوند؟
کلیه اشخاص حقیقی مانند افراد انسانی و اشخاص حقوقی غیردولتی میتوانند به عضویت شرکتهای سهامی درآیند.
-
حداقل و حداکثر تعداد اعضای شرکت تعاونی باید چند نفر باشد؟
برای تشکیل شرکت تعاونی تعداد اعضا نباید کمتر از 7 نفر باشد. در برخی شرکتهای تعاونی تعداد اعضا نباید 500 نفر بیشتر باشد.
-
تعداد مدیران و هیئتمدیره شرکت تعاونی باید چند نفر باشد؟
حداقل تعداد اعضای هیئتمدیره یا مدیران شرکت تعاونی باید 1 نفر باشد.
-
حق رأی اعضای شرکت تعاونی چگونه است؟
در شرکتهای تعاونی حق رأی اعضا ربطی به میزان سرمایه یا سهام ندارد و هر عضوی دارای یک رأی است.
موسسه مشاوران شما را به خواندن مقاله مقایسه شرکت تعاونی با شرکت سهامی خاص دعوت می نماید.
