اموال خارج از شمول مالیات بر ارث

آنچه از متوفی باقی می ماند اموالی است که تا قبل از پرداخت مالیات، وراث آن اجازه دسترسی به آن را نخواهند داشت. در این میان برخی اموال مشمول مالیات و بررخی دیگر معاف از مالیات هستند. هر آنچه می خواهید درباره اموال خارج از شمول مالیات و مشمول مالیات بدانید را در این نوشتار برایتان گردآوری کرده ایم. قبل از اطلاعات مفیدی درباره قوانین ارث، درجه بندی وراث، چگونگی انحصار وراثت، مالیات تعلق گرفته به ارث و غیره را نیز برایتان شرح می‌دهیم. با ما همراه شوید.

ارث چیست؟

منظور از ارث اموالی است که پس از فوت شخص از او به جا می ماند. اموال به جا مانده از متوفی را باید به این ترتیب تقسیم نمایید:

1- بر اساس وصیت نامه

2- بر اساس قانون و طبقه بندی وراث

طبقه بندی وراث

وراث افرادی هستند که نسبت فامیلی و خویشاوندی با متوفی داشته و پس از فوت متوفی اموال او به آنها می رسد. وراث را براساس نسبتی که با متوفی دارند به چند دسته تقسیم می کنند:

• دسته اول پدر و مادر و همسر و فرزندان متوفی هستند.
• دسته دوم پدربزرگ، مادربزرگ، خواهر، برادر و فرزندان آنها هستند.
• طبقه سوم وراث عمه،دایی و خاله هستند.

مادر و پدر در حال دادن خانه به فرزند

نرخ مالیات بر ارث برای طبقات مختلف وراث

نرخ مالیات رابطه مستقیمی با نسبت وراث دارد. هر چه نسبت وراث با متوفی نزدیک تر باشد میزان مالیات پرداختی کمتر است و هر چه نسبت وارث با متوفی دورتر باشد میزان مالیات پرداختی بیشتر خواهد بود.

1. مالیات بر ارث برای مبلغ به ارث رسیده تا سقف 50,000,000 در طبقه اوا وراث 5 درصد طبقه دوم 15 و طبقه سوم 35 درصد است.
2. نرخ مالیات بر ارث تا مبلغ 200,000,000 ریال نسبت به مازاد 50,000,000 ریال برای طبقه اول 15 درصد، طبقه دوم وراث 25 و طبقه سوم نیز 45 درصد است.
3. نرخ مالیات بر ارث مبلغ 500,000,000 نسبت به مازاد 200,000,000 ریال برای طبقه اول 25 درصد، طبقه دوم 35 درصد و طبقه سوم نیز 55 درصد است.
4. نرخ مالیات بر ارث نسبت به مازاد به 500,000,000 ریال برای طبقه اول 35 درصد، طبقه دوم 45 درصد و طبقه سوم وراث 65 درصد است.

انحصار وراثت و تعیین مالیات بر ارث

پس از فوت هر شخص باید ورثه باقی مانده مشخص شده تا بتوان میزان سهم الارث هر فرد را مشخص کرد. برای آن که تکلیف اموال معاف از ارث مشخص شود باید گواهی انحصار وراثت گرفته شود. گواهی انحصار وراثت از سوی دادگاه مشخص شده و هر یک از ورثه یا هر فرد ذی نفع می تواند برای دریافت آن اقدام کنند.

گواهی انحصار وراثت برای فرد متوفی از سوی شورای حل اختلاف محل زندگی فرد فوت شده صادر می شود. در گواهی انحصار وراثت سهم الارث هر کدام از وراث مشخص می شود.

خدمات حسابداری

مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت

بر اساس ماده 11 قانون شوراها برای دریافت گواهی انحصار می توانید به شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت فرد متوفی مراجعه کنید.

1. اولین قدم برای انجام انحصار وراثت، مراجعه یکی از وراث یا وکیل همراه با شناسنامه و کارت ملی متوفی و اسناد شناسایی وراث به علاوه گواهی فوت وصیتنامه در صورت وجود به شورای حل اختلاف شهر محل سکونت مراجعه کنند.
2. پس از دریافت فرم شورای حل اختلاف و رسید گواهی مالیات و دادخواست انحصار وراثت به دفتر ثبت مراجعه کنند.
3. پس از استعلام و احراز هویت وراث باید در روزنامه های کثیرالانتشار آگهی چاپ کنند تا در صورت وجود وراث جدید آنها هم از به وراث قبلی اضافه شوند.
4. پس از انجام مراحل فوق گواهی انحصار وراثت صادر شده و وراث اجازه تقسیم اموال متوفی را پیدا خواهند کرد.

مادری در حال دادن سکه به فرزند برای سرمایه گذاری در اینده

محاسبه مالیات اموال به ارث رسیده

وراث می توانند به صورت فردی، دسته جمعی یا با وکالت یک قیم و نماینده قانونی ظرف 6 ماه پس از تاریخ فوت اظهارنامه ای از کلیه ماترک متوفی تهیه کرده و همراه با سایر مدارک با اداره امور مالیاتی مراجعه کنند.

جالب است بدانید همه اموال متوفی مشمول مالیات نیست لیستی از اموالی که باید مالیات؟ انها را بپردازید را با هم بخوانیم:

1. پرداخت مالیات 2 درصدی برای سپرده بانکی، اوراق بهادار و اراق مشارکت متوفی به غیر از مواردی که بندهای قانون مالیات آمده است
2. پرداخت مالیات به نرخ یک و نیم بابر نرخ های ذکر شده در قانون برای سهام و سهم شرکای متوفی
3. پرداخت 2 درصد مالیاتن برای وسایل نقلیه موتوری، هوایی، زمینی و دریایی
4. پرداخت مالیات به نرخ یک و نیم برابر نرخ های گفته شده در ماده 59 برای املاک و حق واگذاری محل

مالیات بر ارث چیست؟

به اموال و دارایی هایی که از فرد متوفی به جا مانده طبق قانون مالیات تعلق می گیرد. تا زمانی که مالیات اموال به جا مانده پرداخت نشود هیچ سندی به نام وراث صادر نمی شود و وراث حق انتقال یا فروش ماترک متوفی را نخواهند داشت.

مالیاتی که وراث باید برای تملک اموال متوفی به دولت بپردازند مالیات بر ارث گفته می شود.

مرد و زن مسن در حال تنظیم ارثیه

معافیت مالیات بر ارث چیست؟

برای محاسبه مالیات بر ارث متوفی فاکتورهای زیادی دخیل هستند از جمله:

1. نسبت وراث با متوفی
2. نوع اموال به جا مانده
3. ارزش اموال
4. تاریخ فوت متوفی

خوب است بدانید در سال 1395 قانون مالیات بر ارث بازنگری شد و اموال مشمول معافیت مالیاتی متوفی تغییر کرد. بنابراین اگر متوفی قبل از سال 1395 از از دنیا رفته باشد میزان مالیات بر اساس قوانین گذشته محاسبه می شود.

در قانون جدید محاسبه مالیات رقم مالیات پرداختی براd دارایی های مختلف به جا مانده از متوفی با هم متفاوت است. به طور مثال میزان مالیات تعلق گرفته به دارایی ها مانند ملک مسکونی، مغازه، خودرو و حساب بانکی با هم فرق دارد.

اما در قانون قدیم تمام اموال به جامانده از متوفی به یک میزان بود و نرخ مالیات یکسانی داشت. در قانون قدیم هر ه ارزش ماترک باقی مانده بیشتر باشد نرخ مالیات نیز بیشتر خحواهد بود.

عواقب عدم پرداخت مالیات چیست؟

پرداخت مالیات بر ارث از ضروری ترن مالیات ها است و تا زمانی که پرداخت نشود وراث نمی توانند از اموال استفاده کنند و اجازه واگذاری مالکیت به آنها داده نمی شود. از سوی دیگر عدم پرداخت مالیات بر ارث وراث را مشمول پرداخت جریمه می کند.

پدر و پسر

اموال خارج از شمول مالیات بر ارث

منظور از اموال خارج از شمول مالیات بر ارث آن دسته از اموالی هستند که از پرداخت مالیات معافیت دارند. این اموال شامل:

1. وجوه بازنشستگی و وظیفه و پس انداز خدمت و مزایای پایان خدمت معاف از مالیات است.
2. مطالبات مربوط به خسارت اخراج بازخرید خدمت و مرخصی استخقاقی استفاده نشده نیز معافیت مالیاتی دارد.
3. بیمه اجتماعی فرد متوفی و وجوه پرداختی توسط مؤسسه بیمه یا بیمه گزار و کارفرما مانند بیمه عمر و زندگی و خسارت فوت و دیه و غیره که به صورت یکجا به ورثه پرداخت می شود از پرداخت مالیات معاف است.
4. اموالی که از سوی متوفی برای سازمان ها و مؤسسه های مذکور در ماده 2 صرف وقف یا نذر یا حبس شده است به شرط آن که از سوی سازمان ها و مؤسسه های مذکور تأیید شده باشد.
5. اثاثیه محل مسکونی فرد متوفی معاف از مالیات است.
6. اموالی که در ردیف ماترک متوفی است و طبق قوانین و احکام مالکیت آنها سلب یا به شکل بلاعوض در اختیار شخص موضوع ماده 2 قانون مالیات قرار دارد به شرط آن که از سوی اشخاص مزبور مشول مالیات بر ارث نیست.
7. 80 درصد اوراق مشارکت و سپرده های متوفی که نزد بانک های ایرانی و شعب آنها در خارج از کشور و موسسه های اعتباری غیر بانکی مجاز هستند.
8. 59 درصد ارزش سهام متوفی در شرکت هایی که سهام آنها طبق قانون مربوط در بورس پذیرفته شده باشد.
9. 40 درصد ارزش سهام یا سهم الشرکه متوفی در سایر شرکتها
10. 40 درصد ارزش خالص دارایی متوفی در واحدهای تولیدی، صنعتی، معدنی و کشاورزی

موارد معاف از مالیات در ارث

جالب است بدانید سهم الارث وراث طبقه اول تا سقف 30,000,000 ریال معافیت مالیاتی دارد و مازاد این مبلغ مشمول مالیات است.

این رقم برای وراثی که زیر 20 سال داشته باشند یا محجور و از کار افتاده باشند تا سقف 50,000,000 ریال است.

وراث طبقه اول و دوم درباره اموال شهدای انقلاب اسلامی مشمول مالیات نیستند.

مرد جوان در حال کمک به همسایه مسن خود

با سایر اموال خارج از شمول مالیات مستقیم آشنا شوید

پس از انجام اصلاحات به وجود امده در قانون مالیات بر ارث اموال زیر نیز خارج از شمول مالیات بر ارث شناخته شدند:

1. هزینه های کفن و دفن متوفی در حد عرف
2. محاسبه انجام واجبات مالی متوفی در حد قوانین شرعی
3. محاسبه انجام واجبات عبادی متوفی در حد قوانین شرعی مانند نماز و روزه
4. بدهی های محقق شده متوفی به اشخاص حقیقی و حقوقی مطابق اسناد معتبر

بهترین زمان مراجعه وراث برای انحصار وراثت و پرداخت مالیات

مطابق ماده 26 قانون مالیات مستقیم وراث به صورت فردی یا دسته جمعی باید ظرف 6 ماه پس از تاریخ فوت با تهیه اظهارنامه لیست کلیه اموال شخص متوفی را به سازمان امور مالیاتی ارائه داده و مالیات بر ارث را مطابق طبقه وراث بپردازند.

مالیات تعلق گرفته به اموال فرد متوفی براساس طبقه و نسبت وراث تعیین شده و هر کدام از وراث می توانند به طور مجزا یا جداگانه برای پرداخت مالیات اقدام نمایند.

خدمات بیمه تامین اجتماعی

سؤالات متداول

1. مالیات بر ارث را باید چگونه محاسبه کرد؟

   ‌زمانی که فرد از دنیا برود اموال باقی مانده از او که به وراث می رسد برای تقسیم اموال وراث باید ظرف 6 ماه از تاریخ فوت به سازمان امور مالیاتی مراحعه کرده و مالیات تعلق گرفته را بپردازند.

2. تفاوت ارث و ماترک چیست؟

   ‌ارث اموال به جا مانده از متوفی است که به بازماندگان می رسد. ماترک دارایی های به جامانده از مورث است و شامل اموال حقوق و مطالبات فرد متوفی است.

3. مالیات بر ارث جزو کدام دسته از مالیات است؟

   ‌مالیات بر ارث نوعی مالیات مستقیم محسوب می شود و وراث براساس درجه و نسبت خود با متوفی موظف به پرداخت مالیات بر ارث هستند.

4. آیا مالیات بر ارث وراث به یک اندازه است؟

   ‌خیر پرداخت مالیات وابسته به درجه و طبقه افراد است و هر چه طبقه وراث دورتر می شود مالیات پرداختی نیز بیشتر خواهد بود.

5. مالیات بر ارث سپرده بانکی چقدر است؟

   ‌مالیات بر ارث موجودی حساب بانکی شخص متوفی در بانک ها 3 درصد موجودی حساب بانکی و مالیات تعلق گرفته به موجودی حساب مپرسسات مالی و اعتباری 10 درصد است.