سرمایه گذاران با آگاهی و تخصص کافی نسبت به وضعیت مالی و عملکرد سازمان اقدام به سرمایه گذاری در اوراق قرضه سازمان مورد نظر می کنند. یکی از اوراق قابل سرمایه گذاری، اوراق مشارکت می باشد که در این مطلب به شرح آن پرداخته می شود.
اوراق مشارکت:
اوراق مشارکت (Participation Papers)، به اوراق بهاداری گفته می شود که بیانگر مشارکت مالک آن اوراق در یک طرح است.
به بیان دیگر می توان گفت که سرمایه گذار، سرمایه خود را به یک شرکت، کارخانه و یا نظایر آنها می سپارد تا بتواند طرح توسعه خود را اجرا کند و از محل منافع کسب شده سود سرمایه گذار را نیز پرداخت نماید.
اوراق مشارکت اوراق بهادار با نامی هستند که با قیمت و مدت معین و به منظور تامین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح های مورد نظر دولت، شهرداری ها، شرکت های بزرگ دولتی و خصوصی و تحت نظارت بانک مرکزی یا سازمان بورس، منتشر می شوند و باز پرداخت آنها توسط دولت یا بانک ها تضمین می شود.
نکته: این اوراق از طریق عرضه عمومی به سرمایه گذاران اعطا می گردد.
ویژگی های اوراق مشارکت:
- قابلیت خرید و فروش دربازار ثانویه
- بازده بدون ریسک برای سرمایه گذاران
- مالکیت بدون حق رای برای دارندگان اوراق
- معافیت مالیاتی برای سرمایه گذاری در اوراق مشارکت
- تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه گذاری برای دارندگان اوراق
- پرداخت سود دوره های معین با کوپن های ماهیانه، سه ماهانه یا سالانه
- پرداخت سود به صورت علی الحساب و سود قطعی در سررسید
- تعیین سود ۱۸ تا ۲۲ درصد برای اوراق مشارکت
تضمین پرداخت سود:
یکی از مهم ترین جذابیت های اوراق مشارکت در مقایسه با سایر اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود می باشد که دارنده اوراق مشارکت اطمینان دارد که سود مشخص و تضمین شده ای را به عنوان سود علی الحساب، در فاصله های زمانی معینی، دریافت می کند.
سود علی الحساب و سود قطعی:
لازم به ذکر است که اگر سود قطعی بیشتر از سود علی الحساب پرداختی به خریداران اوراق باشد، آن گاه باید مابه التفاوت آن هم به سرمایه گذاران پرداخت گردد.
اما در صورتی‌که سود قطعی پروژه، از سود علی الحساب پرداختی کمتر باشد، جبران مابه التفاوت بر عهده ضامن اوراق مشارکت قرار می گیرد و زیانی از این بابت، متوجه خریداران این اوراق نخواهد بود.
سود اوراق مشارکت:
سود اوراق مشارکت را نمی توان به طور دقیق و مشخص تعیین نمود، زیرا این سود بر طبق تشخیص نهاد های مالی مربوطه و با تایید و نظارت بانک مرکزی در بازه های زمانی مشخص، تعیین می گردد.
انواع اوراق مشارکت:
در حالت کلی سه نوع اوراق مشارکت در ایران منتشر می شود که شامل موارد زیر می باشد:
اوراق مشارکت بانک مرکزی:
به اوراق مشارکتی گفته می شود که با هدف اجرای سیاست های اقتصادی دولت توسط بانک مرکزی منتشر می گردد و قابلیت باز خرید توسط بانک عامل را دارد.
نکته: این دسته از اوراق در بورس اوراق بهادار قابل معامله نمی باشند.
اوراق مشارکت وزارت خانه ها و شرکت های دولتی:
به اوراق مشارکتی می گویند که توسط وزارت خانه ها و شرکت های دولتی به منظور تامین مالی پروژه های عمرانی منتشر می گردند و قابلیت باز خرید توسط بانک عامل را دارند.
نکته: این نوع اوراق، در بورس اوراق بهادار معامله نمی شوند.
اوراق مشارکت شرکت های پذیرفته شده در بورس:
به اوراق مشارکتی گفته می شود که برای تامین مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار منتشر می گردند.
نکته: این نوع اوراق، در بورس اوراق بهادار قابل معامله است.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله اوراق مالی اسلامی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
نکات مهم اوراق مشارکت
مراحل خرید و فروش اوراق مشارکت خارج از بورس:
- انتخاب اوراق مشارکت
- مراجعه سرمایه گذار با مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی) به یکی از شعب بانک های عامل
- اقدام به خرید و فروش اوراق
مراحل خرید و فروش اوراق مشارکت در فرابورس:
- انتخاب اوراق مشارکت
- داشتن کد معاملاتی
- ارسال سفارش خرید
نکات مهم اوراق مشارکت:
- قیمت اسمی هر واحد از اوراق مشارکت ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال می باشد.
- هر ورقه میزان قدر السهم دارنده آن در طرح مورد سرمایه گذاری را نشان می دهد.
- نماد هر یک از اوراق مشارکت حداکثر سه روز پیش از سر رسید پرداخت سود علی الحساب آن متوقف می گردد و یک روز پس از پرداخت سود، آن نماد بازگشایی می گردد.
- در صورتی که اوراق بهادار از فرابورس خریداری گردد، سودی که به خریدار تعلق دارد، از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی به حساب بانکی معرفی شده از جانب وی واریز می شود.
- اگر سرمایه گذار در اواسط دوره و پیش از سررسید پرداخت سود، اوراق را خریداری نماید، در صورت پرداخت مابه التفاوت سود روز های گذشته (از ابتدای دوره تا زمان خرید اوراق)، در پایان دوره سود کل دوره به حساب وی واریز می شود.
- تمامی این اوراق قابلیت نقد شوندگی دارند به صورتی که بازارگردان این اوراق موظف است تمامی سفارش های فروش را به مبلغ اسمی در هر روز خریداری نماید.
- حداقل مدت دریافت سود سرمایه گذار در معامله اوراق، چها روز از زمان خرید تا فروش اوراق می باشد.
- با توجه به آئین نامه اجرایی قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت، دارندگان اوراق به نسبت قیمت اسمی و مدت زمان مشارکت، در سود حاصل از اجرای طرح های مربوطه سهیم خواهند بود.
- با فروش اوراق مشارکت رابطه وکیل و موکل بین ناشر و خریدار اوراق تحقق می یابد.
- اوراق مشارکت به عنوان وثیقه طرف های معامله در قرارداد های مربوط به وزارت خانه ها، موسسات و شرکت های دولتی، شهرداری ها و سایر دستگاه های اجرایی پذیرفته می شوند.
نکات مهم در مورد سود اوراق مشارکت:
- بین ریسک و بازده این اوراق رابطه مستقیم وجود دارد.
- سود تضمین شده اوراق مشارکت به صورت علی الحساب به سرمایه گذار پرداخت می شود.
- سود اوراق مشارکت از پرداخت مالیات معاف است.
- اوراق مشارکت اغلب بی نام هستند و سرمایه گذاری که این اوراق را در اختیار دارد مالک آن شناخته می شود.
- سود اوراق مشارکت در فواصل زمانی معین یک ماهه یا سه ماه و از طریق برگه هایی که همراه اوراق مشارکت تحویل داده می شود، به خریدار پرداخت می گردد.
- طرح های توسعه که برای تامین مالی آنها اوراق مشارکت منتشر می شود معمولا طرح های با مدت زمان طولانی می باشند.
- در صورتی که اوراق مشارکت در بورس و یا فرابورس پذیرفته شده باشند، سهامدار این اوراق می تواند برای فروش آنها قبل از سررسید اوراق، به یکی از شرکت های کارگزاری بورس مراجعه کرده و نسبت به فروش اوراق خود اقدام نماید.
- سود اعلامی اوراق مشارکت برای دوره های یک ساله معمولا بین ۲۰ تا ۲۲ درصد است و هر چه این درصد سود بیشتر باشد، خرید آن اوراق جذاب تر است.
- سررسید پرداخت سود یک ماهه یا سه ماهه می باشد و هر اندازه دوره های پرداخت سود کوتاه تر باشند، برای سرمایه گذار از جذابیت بیشتری برخوردار خواهند بود.
- در برخی از موارد، به دلیل کمبود نقدینگی و رقابت برای جذب منابع بانک ها، برخی از ناشران اوراق علاوه بر سود اعلامی، سود ۳ درصدی نیز برای یک سال را بر روی تابلو معاملاتی تضمین می کنند.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله قرارداد آتی را به شما پیشنهاد می کنیم.
