قرار های تامین کیفری، به طور کلی یک نوع قرار محدود کننده به منظور آزادی می باشند که باعث ضمانت متهم برای حضور در مراحل تحقیقات، محاکمه و اجرای حکم هستند تا زمانی که متهم احضار می گردد، در زمان معین حاضر و در دسترس قرار داشته باشد.
از سویی، بیشتر قرار های تامین کیفری جنبه مالی دارند و وسیله ای برای پرداخت خسارت زیان دیده نیز به شمار می روند.
انواع قرار های تامین کیفری:
قرار های کیفری دارای انواع مختلفی می باشند که نوع آن بر اساس شدت جرم طبقه بندی می شود. از جمله مهم ترین و پر کاربردترین این نوع قرار ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- قرار کفالت
- قرار وثیقه
- قرار بازداشت
در این مطلب، به بررسی قرار وثیقه پرداخته می شود و انواع وثیقه و شرایط ضبط وثیقه مورد بررسی قرار می گیرد.
قرار وثیقه:
قرار وثیقه به قراری گفته می شود که بر اساس آن قرار، متهم تعهد می کند که هر زمانی توسط مراجع قضایی احضار گردد، در اسرع وقت حاضر شده و برای تضمین این تعهد لازم است که مبلغ معینی را به مرجع قضایی مورد نظر بسپارد.
نکته: اگر متهم در زمان مقرر شده توسط مرجع قضایی، حاضر نشود، وثیقه مورد نظر ضبط خواهد شد.
مفهوم وثیقه:
در تعاریف حقوقی به معنی تامین کیفری، وجه مال و یا دارایی غیر منقول گفته می شود که در ازای شرایط موجود، نزد طرف قرارداد یا دادگاه به عنوان ضمانت گذاشته می شود.
بر طبق ماده ۱۳۲ قانون آئین دادرسی کیفری، برای دسترسی آسان و سریع به متهم و حضور وی در زمان معین و جلوگیری از فرار او، قاضی مورد نظر وظیفه دارد که پس از تفهیم اتهام متهم به یکی از قرار های تامین کیفری را صادر نماید.
وثیقه در مواد قانونی:
وثیقه در لغت به معنی استوار و چیزی که به آن می توان اعتماد کرد، گفته می شود که از آن برای موارد مختلفی استفاده می شود.
انواع وثیقه:
از انواع وثیقه، می توان به موارد زیر اشاره کرد که بیش از سایر موارد در نظام قضایی مورد استفاده قرار می گیرند.
- وثیقه ملکی
- وثیقه نظام وظیفه برای خروج مشمولان سربازی از کشور
- وثیقه بانکی
- وثیقه در حوادث رانندگی
- وثیقه به عنوان تامین کیفری
موسسه مشاوران مطالعه مقاله قانون نوبت کار را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
وثیقه در مواد قانونی
معنای حقوقی وثیقه:
به وجه مال یا دارایی غیر منقولی می گویند که در ازای شرطی نزد طرف قرارداد یا دادگاه سپرده می شود که در بند 4 از ماده 132 قانون آیین دادرسی کیفری ذکر شده است.
در ماده ۱۳۲ قانون آیین دادرسی کیفری نیز آمده است:
«به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع وی در موارد لزوم و جلوگیری از فرار یا پنهان شدن یا تبانی با دیگری، قاضی مکلف است پس از تفهیم اتهام به وی یکی از قرار های تامین کیفری را صادر کند».
نکته: در ماده ۱۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری نیز به این مورد پرداخته شده است.
با استناد به این ماده قانونی، هرگاه متهمی که التزام یا وثیقه داده در موقعی که حضور او لازم بوده است، بدون عذر موجه حاضر نگردد، وجه التزام به دستور رئیس حوزه قضایی از متهم اخذ و وثیقه ضبط خواهد شد.
همچنین اگر شخصی از متهم کفالت نموده یا برای او وثیقه سپرده باشد و متهم در موقعی که حضور او لازم است، حاضر نگردد، به کفیل یا وثیقه گذار اخطار می شود ظرف ۲۰ روز متهم را تسلیم کند.
بنابراین در صورت عدم تسلیم و ابلاغ واقعی اخطاریه، به دستور رئیس حوزه قضایی وجه الکفاله اخذ و وثیقه ضبط خواهد شد.
چه اموالی می تواند به عنوان وثیقه قرار گیرد؟
طبق بند ۴ ماده ۱۳۲ آیین دادرسی کیفری آنچه متهم می تواند به عنوان وثیقه معرفی کند شامل موارد زیر می شود:
- وجه نقد
- ضمانت نامه بانکی
- اموال منقول
- اموال غیر منقول
نکته ۱: به عبارتی می توان گفت که قانون گذار هر مال دارای ارزشی را واجد معرفی دانسته است.
نکته ۲: خودروی متهم هم به عنوان یک مال منقول می تواند ارزش گذاری و وثیقه شود.
نکته ۳: در خصوص اموال غیر منقول که زمین و ملک و منزل از امثال آن هستند، اخذ وثیقه از طریق بازداشت سند مالکیت صورت می پذیرد.
فرآيند صدور وثيقه:
- مرجع قضایی قرار وثیقه را صادر می کند.
- به متهم ابلاغ می شود که وثیقه ای برای آزادی خود معرفی کند.
- اگر وثیقه وجه نقد باشد به حساب دادگستری واریز می شود.
- اگر وثیقه مال منقول باشد توقیف می گردد.
- اگر مال غیر منقول باشد، سند آن از طریق اداره ثبت اسناد و املاک بازداشت می گردد.
- در مورد مال منقول و غیر منقول، مقام قضایی برای ارزیابی مال معرفی شده از کارشناس دادگستری استعلام می گیرد.
- اگر کارشناس اعلام کند که ملک معرفی شده به میزام مبلغ وثیقه نیست، اعتراضی نمی توان کرد.
- بازداشت سند یا توقیف مال معرفی شده، چند روز زمان می برد و تا آن زمان، متهم در بازداشت خواهد بود.
- بعد از معرفی وثیقه و داشتن شرایط قانونی، مقام قضایی قرار قبولی وثیقه را صادر و متهم آزاد می شود.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله سامانه دریافت سوابق بیمه را به شما پیشنهاد می کنیم.
برای مشاوره در زمینه بیمه تامین اجتماعی می توانید با شماره 09221044976 تماس حاصل فرمایید.
