جهانی شدن فرایندی است که کشورها را به یکدیگر نزدیک نزدیک‌تر می‌کند، در مناسبات اقتصادی امروز، تجارت جهانی فقط به معنای صادرات کالا نیست، صادرات خدمات نیز شاخه دیگری از صادرات است که به اندازه صادرات کالا اهمیت دارد. این مقاله با موضوع صادرات خدمات چیست را برای آشنایی بیشتر شما تقدیمتان میکنیم.
تعریف صادرات:
صادرات، فرآیند انتقال و ارسال کالا از جایی به جای دیگر و از کشوری به کشور دیگر است. در تعریف گمرک، خروج کالا از قلمرو گمرکی هر کشور را صادرات میگویند. صادرات کلید توسعه پایدار هر کشور است. در ایران نیز صادرات به جدا شدن اقتصاد کشور از تکیه بر درآمدهای نفتی کمک شایانی می‌کند.
رایج‌ترین شیوه صادرات کالاهای فیزیکی است که از کشوری به کشور دیگر صادر می‌شود. انواع کالاهای فیزیکی مانند پوشاک، مبلمان، آثار هنری، ابزارآلات، تجهیزات، لوازم کار و غیره که در سایر کشورها وجود ندارد یا تولید آنها مقرون‌به‌صرفه نیست، نیاز به ورود از کشورهای دیگر دارند.
شرایط صادرکننده:
صادر کننده، شخص حقیقی یا حقوقی است که اقدام به خروج کالا از کشور می‌کند.
صادر کننده باید ضمن رعایت موارد لازم برای انجام صادرات، کارت بازرگانی و یا مجوز وزارت بازرگانی داشته باشد.
آشنایی با اصول گمرکی، شیوه بازاریابی، فرآیند حواله یا پرداخت وجه نقد، انتقال کالا به داخل کشور و غیره مواردی است که صادر کننده باید به آن تسلط کامل داشته باشد.
صادرات خدمات:
همیشه قرار نیست که کالایی را به نقاط دیگر ارسال کنیم، بسیاری از کشورها در حال ارائه خدمات خود به نقاط دیگر هستند. صادرات خدمات شکل متفاوتی از صادرات است. در جهان امروز اهمیت صادرات خدمات به اندازه اهمیت صادرات کالاها است.
کشورهای جهان به دنبال خرید کالاها نیستند بلکه به دنبال دریافت دانش فنی ارائه شده از نقاط دیگر هستند. صادرات خدمات نوع صادرات غیر محسوس است که بیشتر در مورد برندها اتفاق می‌افتد. کشورهای شناخته شده در برند بزرگ‌ترین هدف صادرات خدمات هستند.
صادرات خدمات نوع خاصی از صادرات است که هیچ‌گونه کالای فیزیکی در آن جابجا نمی‌شود، در واقع خدمات و مهارت‌های حرفه‌ای، فنی و تخصصی است که به سایر کشورها صادر می‌شد. با استفاده از صادرات خدمات، بدون آنکه کالایی از کشور خارج شود، ارز وارد کشور می‌شود.
با این اوصاف صادرات خدمات نیز در زمره صادرات غیرنفتی به شمار رفته و نوعی مبادله خدمات و تخصص است. به‌عبارت‌دیگر در این شیوه از صادرات صادر کننده، انجام یک پروژه یا فعالیت اقتصادی را در خارج از کشور پذیرفته و به عهده می‌گیرد.
انواع صادرات خدمات
انواع صادرات خدمات:
صادرات خدمات می‌تواند در حوزه‌های مختلفی صورت بگیرد:
- انجام پروژه
- طراحی پروژه
- مدیریت طرح
- ساخت
- ترانزیت
- بانکداری
- مشاوره ساخت‌وساز
- مشاوره دانش
- نرم‌افزاری
- کامپیوتر
- معماری
- سرگرمی
- خدمات پزشکی
- خدمات حوزه گردشگری
- خدمات فنی و مهندسی
- و سایر فعالیتهای مرتبط
صادرات خدمات و کالاها در ایران:
درگذشته ایران جزو کشورهای واردکننده خدمات بود. یعنی بیشتر طرح‌های صنعتی، صنایع نفت و گاز، کارخانه‌ها و غیره به وسیله شرکت‌های خارجی در ایران انجام می‌شد. پس از دهه ۷۰ و با پیشرفت بخش خصوصی کشور، صادرات خدمات در ایران تقویت شد و ایران نیز در زمره کشورهایی قرار گرفت که به‌جای واردکردن خدمات، صادر کننده شد.
موقعیت استراتژیک ایران در خاورمیانه و نزدیک به بازارهای کشورهای اطراف که نیازمند خدمات فنی و مهندسی هستند و از سوی دیگر روابط سیاسی خوب ایران با سایر کشورها، فرصت مناسبی برای حضور و صادرات خدمات ایران در کشورهای منطقه به وجود آورده است؛ در حال حاضر شرکت‌های ایرانی بسیاری در کشورهای منطقه مشغول ارائه پروژه‌های فنی مهندسی صنعتی و غیره هستند.
10 مزیت صادرات خدمات که به پیشرفت کشور کمک می‌کند:
همان‌طور که صادرات کالاها برای کشور با ورود ارز همراه است، صادرات خدمات فنی و مهندسی نیز مزایای زیادی برای کشور دارد.
برای همین دولت با وضع قوانین حمایتگرانِ، صادرات خدمات را آسان‌تر کرده است. دولت همواره با ارائه امتیاز درروند پیشرفت و توسعه صادرات خدمات، کمک کرده است. مزایای صادرات خدمات را باهم بخوانیم:
- استفاده از تسهیلات بیمه‌ای
- استفاده از تسهیلات بانکی
- افزایش شهرت منطقه‌ای و جهانی
- ارتقاء مهارت‌های منابع انسانی و نیروی کار
- تحت حمایت قرار گرفتن دولت در زمینه بازاریابی
- برخورداری از امتیازات صادرات کالاهای غیرنفتی
- استفاده از نیروهای متخصص و توانمند در شاخه‌های مختلف مهندسی
- امکان تهیه مواد اولیه مصالح و تجهیزات از داخل کشور
- نزدیکی به بازارهای منطقه‌ای بازارهای هدف در کشورهای اطراف و منطقه
- روابط سیاسی و دیپلماسی مثبت با کشورهای همسایه
چالش‌های صادرات خدمات
موانع و چالش‌های صادرات خدمات:
به همان اندازه که صادرات خدمات، دارای مزایا است، مشکلاتی نیز بر سر راه آن وجود دارد. دولت‌ها و سیاست‌گذاران با ارائه امتیاز در جهت رفع مشکلات هستند اما هنوز برخی از آنها موانع بزرگی بر سر راه صادرکنندگان خدمات هستند.
- آشنا نبودن مهندسین و صادرکنندگان با قوانین بینالمللی
- عدم حضور ایران در مناقصات و نهادهای مالی بینالمللی مانند بانک‌های جهان
- نداشتن تجربه در زمینه بازاریابی بینالمللی
- حضور رقبای مصرف
- صرف هزینه بیشتر برای تبلیغات و برنده شدن در مناقصه‌ها
- آشنا نبودن با شرایط و ویژگی‌های کشور مقصد
- مشکلات مربوط به ثبت شرکت
- ضررهای مالی ناشی از نوسانات نرخ ارز و نداشتن خدمات پوشش‌دهی ریسک‌های ناشی از آن
- وجود نداشتن شعبه‌های بانکی فعال در کشورهای خارجی به‌منظور تبادل پول نقد
- بروکراسی شدید وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های ذی‌ربط در کشور هدف که اصولاً کشورهای آسیای میانه هستند.
- طولانی بودن و زمان‌بر بودن صدور ضمانت‌نامه برای شرکت در مناقصه و مشکلات پس از آن
- ضمن آنکه ایران با تحریم‌های متفاوتی دست‌وپنجه نرم می‌کند.
مهم‌ترین اصل صادرات خدمات:
برخلاف صادرات کالاها که مبنا و اصل آن بر صدور کالا و جسم خارجی است، در صادرات خدمات دانش و مهارت نقش مهم‌تری را دارد. صادرات خدمات عموماً بر پایه دانش صورت می‌گیرد. در این شیوه از صادرات مهارت و تخصص است که باعث شکل‌گیری صادرات می‌شود.
داشتن مهارت و دانش بالا در انجام عملیات، باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش امنیت در فعالیتهای اقتصادی می‌شود. از سوی دیگر برای موفقیت در صادرات خدمات، باید ارتباط مستمر با بازارهای حرفه‌ای دنیا داشته باشید.
استراتژی های بازاریابی صادرات خدمات:
همان‌طور که گفتیم بازاریابی صادرات خدمات، یکی از چالش‌های پیش روی صادرکنندگان است برای رفع چالش باید به سه استراتژی توجه نمایید.
- استراتژی ورود به بازار
- استراتژی تداوم حضور در بازار
- استراتژی گزینش بازار
صادرات خدمات با کشورهایی امکان‌پذیر است که سابقه واردات از آنها را داشته باشیم. یعنی با آنها قبلاً وارد معامله شده‌اید. صادرات در واقع ارتباط مستمر داشتن با بازارهای حرفه‌ای دنیا است.
شرکت مدیریت صادرات کالا و خدمات چیست:
شرکت‌های که در بخش مدیریت صادرات کالا و خدمات فعال هستند، در واقع به وسیله حساب‌های مشخصی مسئول فروش و توسعه و توزیع کالا و خدمات میشوند و می‌توانند به کسب و کارهای کوچک کمک کنند. مزایای استفاده از شرکت‌های مدیریت صادرات:
- پوشش فروش میدانی، مهم‌ترین نقش شرکت‌های مدیریت صادرات کالا و خدمات است.
- با شناسایی فرصت‌های سودآور به صادرات کالا و خدمات کمک شایانی می‌کنند.
- این شرکت با گسترش راوبط کسب و کار به دنبال صادرات محصولات هستند.
- به مسیرهای قانونی برای انجام صادرات خدمات فنی و مهندسی آشنایی دارند.
- این شرکت‌ها به بازارهای خارج از کشور دسترسی دارند.
- نوع تقاضا را به خوبی می‌شناسند.
صادرات کالا و خدمات
نهاد دخیل در صادرات خدمات:
برای انجام صادرات خدمات، نیازمند اقدامات اولیه زیادی هستید تا از تسهیلات دولتی بتوانید استفاده نمایید. برای انجام مراحل اولیه و قانونی صادرات خدمات، باید نهادهای درگیر با این شیوه از صادرات را بشناسید:
- سازمان توسعه تجارت
- اتاق مشترک بازرگانی با کشورهای مختلف
- کمیسیون صادرات خدمات فنی و مهندسی اتاق بازرگانی
- سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های ایران در کشورهایی که صادرات با آنها انجام می‌شود.
- انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی ایران
- صندوق توسعه صادرات خدمات فنی مهندسی
آشنایی با صادرات خدمات فنی و مهندسی:
صادرات خدمات فنی مهندسی، مجموعه روش‌ها و ابزارهای است که استفاده از منابع و عوامل تولید مانند سرمایه، مواد اولیه و نیروی انسانی را امکان‌پذیر می‌کند. این خدمات می‌تواند دامنه گسترده‌ای داشته باشد دامنه خدمات فنی مهندسی شامل طراحی، تدارک، مدیریت و اجرای پروژه توسط شرکت‌ها باشد.
قانون صادرات خدمات فنی مهندسی:
صادرات خدمات فنی و مهندسی در واقع نوعی تجارت جهانی است، برای عقب نماندن از این تجارت، قانون صادرات خدمات فنی و مهندسی در سال ۱۳۸۲ توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. این قانون در ۲۰ ماده تنظیم شده و به‌منظور حمایت از صادرکنندگان و ارائه تسهیلات برای آنها است که از آیین‌نامه‌ها و بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. برخی سرفصل‌های این قانون را باهم بخوانیم:
- ارائه خدمات بانکی به صادرکنندگان خدمات
- ارائه تسهیلات برای ضمانت‌های بانکی
- اعلام شرایط احراز صلاحیت برای صادرکنندگان خدمات
- ارائه ویژگی‌هایی که صادر کننده خدمات فنی مهندسی باید داشته باشد.
- شیوه اعلام مناقصات بینالمللی و بازاریابی
سؤالات متداول صادرات خدمات:
-
کشورهای اطراف چگونه مانع صادرات خدمات میشوند؟
رقبای قدرتمندی مانند چین و ترکیه درصد استفاده از خدمات صادرات کالا و خدمات در ایران را کمتر کردهاند.
-
انواع مختلف صادرات چیست؟
صادرات کالا، صادرات خدمات، صادرات پروژه، صادرات تلفنی
-
برای صادرات خدمات مهندسی از چه شیوهای باید استفاده کرد؟
با استفاده از اعتبار مناقصههای برگزار شده و یا شرکت در نمایشگاههای بینالمللی برای شناخته شدن و ارائه خدمات
-
وضعیت صادرات خدمات در ایران چگونه است؟
از سال ۱۳۷۳ به مدت ۲۰ سال است که نسل جدیدی از فعالیتهای فنی و مهندسی با حمایت دولت به کشورهای اطراف صادر شده است. چیزی حدود ۱۵ هزار نفر در قالب ۹۰ شرکت مهندسی و فنی خدماتشان را به سایر نقاط دنیا صادر کردهاند.
-
برای صادرات خدمات چه اقدامات حمایتی وجود دارد؟
برای موفقیت در حوزه صادرات خدمات علاوه بر تلاش و پیگیریهای بخش مهندسی فنی باید از داخل نیز پشتیبانی شده و برای انجام خدمات تسهیلات بینالملل در اختیارشان قرار بگیر است.
-
رابطه صادرات خدمات با ارتباطات و روابط دیپلماسی چگونه است؟
با بررسی آمارها به ارتباط معنادار میانه صدور خدمات به کشورهایی که ارتباطات دیپلماسی سیاسی و اقتصادی بیشتری با آنها وجود دارد میرسیم.
موسسه مشاوران شما را به خواندن مقاله مهندسی مالی چیست دعوت می نماید.
