در روزگاران بسیار قدیم تجارت به صورت مبادله کالا به کالا بوده است، بدین صورت که هر شخص کالای مازاد مورد نیاز خود را با کالای مورد نیاز شخص دیگری مبادله می کرد و نیاز خود را بر طرف می کرد. در این معاملات یک سری مشکلاتی به وجود آمد که باعث شد، کالایی درست شود که به عنوان کالای مبداء برای معاملات قرار بگیرد. کالای مبداء به مرور زمان تبدیل به کالایی به نام پول شده است و این باعث تحول بسیار زیادی در تجارت می باشد.
رفته رفته با پیشرفت علم تجارت، مسیر به صورت دیگری شکل گرفت و تجارت الکترونیکی به وجود آمد. امروزه بسیاری از معاملات تجاری به این وسیله انجام می شود. مبادلات تجاری به صورت گسترده، باعث به وجود آمدن فکس، وب، ایمیل، تلفن و تلفن همراه شده است، که به آن تجارت الکترونیکی نیز می گویند.
با گسترش تجارت نوین و جهانی شدن اقتصاد و به وجود آمدن اینترنت، تجارت و ارتباطات به صورت بسیار گسترده شده است، به صورتی که این امروزه به عنوان امر اجتناب ناپذیر در زندگی قرار گرفته است.
تعریف حقوق تجارت الکترونیک:
حقوق تجارت الکترونیکی در واقع شرایط ناظر بر تمام جریانات خرید و فروش، بین تولید کننده و مصرف کننده در فضای الکترونیکی می باشد. تجارت الکترونیک باعث حذف همه مرزها، گمرک ها و واسطه ها شده است و دنیا را تبدیل به یک دهکده جهانی کرده است.
در این تجارت هیچ گونه مرزی وجود ندارد و شما می توانید وسیله مورد نیاز خود را از جایی نزدیک محل سکونت خود خریداری کنید و یا اینکه از یک قاره دیگری خریداری کنید. سرعت و حجم مبادلات بازرگانی در تجارت الکترونیکی بسیار بالا می باشد و باعث کم شدن هزینه خریدار و تولید کننده، صرفه جویی در زمان، جذب بیشتر، حذف واسطه و سود بیشتر می باشد.
برای مطالعه مقاله کارایی اقتصادی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
مبنای حقوق تجارت الکترونیک
تجارت به صورت الکترونیکی باعث حذف فضای طبیعی شده و این فضا به فضای مجازی تبدیل شده است. برای داشتن یک تجارت الکترونیکی بسیار موفق باید به دو نکته بسیار مهم، یکی اقتصاد پویا و فعال و دیگری داشتن قانونمندی و شرایطی جدید و از قبل طراحی شده توجه داشته باشید.
کریس رید، حقوق تجارت الکترونیک را به شرح زیر تعریف کرده است:
ارتباطات تجاری (اعم از اشخاص خصوصی یا تجاری) که در شبکه الکترونیکی یا از طریق آن انجام می شوند، تشکیل شده است را حقوق تجارت الکترونیک گویند. این ارتباطات می تواند هر بخشی از روند تجاری را شامل شود،از بازاریابی اولیه گرفته تا درخواست سفارش و تحویل محصولات اطلاعاتی و پردازش معاملاتی همه را می تواند در بر بگیرد.
مبنای حقوق تجارت الکترونیک:
بعد از اینکه تجارت به صورت الکترونیکی شد، قراردادهای تجاری و مکتوب هم با توجه به مراجع ذی ربط مربوطه، وارد این سیستم جهانی شد. این تجارت به صورت مکتوب در دو مورد قابل ارزیابی می باشد:
- از لحاظ اثبات سند: این سیستم در تجارت الکترونیکی جهانی بر داشتن و نداشتن و یا بودن و یا نبودن قرارداد نظارت میکند.
- از نظر انتساب سند: در این سیستم تجارت الکترونیکی اگر وجود خارجی سند قرارداد ثابت شود، باید مشخص شود که سند متعلق به چه شخص و یا سیستمی می باشد، تا اینکه موارد نسبی بودن قرارداد در مورد آن به اجرا در بیاید.
به طور کلی اگر بخواهیم در قانون حقوقی، قراردادی دارای آثار حقوقی باشد، باید آن قراداد متعلق به شخص معین حقیقی و یا حقوقی باشد. تفاوت این قرارداد در تجارت الکترونیک به این صورت می باشد که: سند مکتوب و نوشته شده ای در دست نداریم و تمام پیام های صوتی و الکترونیکی جایگزین سند می شوند. در واقع اسناد مکتوب، جای خود را به رایانه می دهند. بر اساس قانون تجارت الکترونیک تمام قوانین برای پیام های الکترونیکی اعمال می شوند.
در قانون تجارت الکترونیک تمام پیام های رد و بدل شده به صورت سند می باشد و در سیستم های الکترونیکی به عنوان سند مکتوب ذخیره و نگهداری می شوند.
برای مطالعه مقاله کاربرد و اهمیت پول می توانید از این لینک استفاده نمایید.
امضای الکترونیکی
امضای الکترونیکی:
در قراردادهای مکتوب، زمانی که قرارداد به اتمام برسد و طرفین بر تمام بندهای قرارداد توافق داشته باشند، امضاء، نام و نام خانوادگی، علامتی است که هویت شخص را مشخص می کند و به معنای توافق شخص و پایان مفاد قرارداد می باشد. هیج سند و مدرکی در قانون بدون داشتن امضاء و هویت شخص معتبر نمی باشد. مگر اینکه دارای علامت و یا مهر مورد قبول باشد.
یکی دیگر از دلایل امضاء در انتهای قرارداد، نوشته نشدن و اضافه کردن موارد دیگر می باشد. در تجارت الکترونیک هم برای رسمیت شناختن قراردادهای پیامکی، باید علامت و یا رمزی برای اثبات هدف شخص وجود داشته باشد. این موضوع باعث شده که امضای دیجیتال به وجود بیاید و در تجارت الکترونیکی مورد توجه قرار بگیرد. امضاء الکترونیکی، به صورت رمزی می باشد و موضوع پیام و هویت شخص امضاء کننده را مشخص می کند.
برای مطالعه مقاله سامانه صیاد و چک صیادی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
قراردادهای الکترونیکی
قراردادهای الکترونیکی و آثار حقوقی آنها:
غره بیان ایجاب و قبول:
در قراردادهای الکترونیکی و آنلاین در حالت وجود دارد:
- در حالت اول فرد حقیقی پیام خود را برای هدف خاصی ارسال می کند و سفارش خود را می دهد. در این حالت فروشگاه و یا فرد مورد نظر پیام را قبول می کند و تعهد خود را برای ارسال کالای مورد نظر بیان می کند.
- در این حالت اجبار برای شخص و یا محل خاصی نمی باشد، بلکه ممکن است که میلیون ها نفر مخاطب باشند. به عنوان مثال اگر شخصی در تجارت الکترونیک پیامی دهد و اشخاصی به این پیام عمل کنند و نتیجه عکس آن را بگیرند و در نهایت شکایت کنند، فرد مورد شکایت باید عهده دار پرداخت غرامت باشد.
اعمال حق خیار در عقود الکترونیکی:
این بحث در تجارت الکترونیکی، به صورت جدی بررسی نشده است. در این حالت هر یک از طرفین، بعد از قرارداد پیامکی، اختیار فسق معامله را دارند.
مسئولیت مدنی در تجارت الکترونیکی:
این بحث برای ارسال دادهای الکترونیکی به صورت اشتباه و یا اینکه رایانه دچار مشکل نرم افزاری شود، می باشد. در این صورت و با مواجه شدن این مشکل، طرف مقابل قرارداد دچارخسارت مادی و معنوی می شود. در این صورت فرد مقصر باید عهده دار خسارت مادی و معنوی شود.
برای مطالعه مقاله خدمات حسابداری اینترنتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
اصول قانون تجارت الکترونیک
اصول قانون تجارت الکترونیک در ایران:
تجارت الکترونیکی در کشور جمهوری اسلامی ایران بر مبنای ذیل می باشد:
- وجود زیرساخت های اصلی و زمینه های حقوقی برای موارد مورد نیاز و اجرای آن در تجارت الکترونیک
- آموزش و گسترش فرهنگ استفاده از تجارت الکترونیک
- جلوگیری از انحصاری شدن، حمایت از بخش خصوصی و ایجاد زمینه های رقابتی
- از بین بردن هر گونه نا عدالتی و تبعیض در تجارت الکترونیک
- توسعه و گسترش شبکه اینترنتی
بر اساس سیاست های اجرایی دولت، وزارت خانه ها، سازمان ها و شرکت های دولتی از جمله: شرکت مخابرات، وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی ایران، وزارت بازرگانی، وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری، وزارت امور خارجه، وزارت پست، تلگراف و تلفن و دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی، سازمان صدا و سیما و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد موظف به راه اندازی سیستم الکترونیکی می باشند.
تعریف حقوق تجارت الکترونیک:
حقوق تجارت در واقع قوانین و روابط بین تجار و اعمال تجاری می باشد و این قوانین بر جریان خرید و فروش بین تولید کننده و مصرف کننده در محیط الکترونیکی نظارت می کند. در عرف، نظام حقوقی، شاخه ای از حقوق تجارت می باشد که حقوق، تکالیف و شرایط عرضه کالا و خدمات در جریان تجارت الکترونیکی می پردازد.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله مالیات ثبت کردن شرکت را به شما پیشنهاد می کنیم.
