در خصوص تعریف بیمه بیکاری باید گفت که دو گروه از شاغلین شامل قوانین بیمه بیکاری می شوند. دسته اول کارکنان رسمی یک سازمان که به صورت کاملا غیر ارادی کار خود را از دست داده اند و دسته دوم کارکنان قراردادی که قرارداد آنها در سازمان مربوطه به پایان رسیده است.
از نظر قانون کار بیکار دارای تعریفی می باشد که آن بدین صورت است که: “بیکار بیمه شده است که بدون هیچ گونه اراده و میل شخصی خود بیکار شده و آن شخص از هر لحاظ آمادگی ادامه فعالیت کاری خود را داراست.” بر اساس این قانون چنانچه شخص بیکار که تحت پوشش بیمه می باشد و بر اساس تغییرات سازمان مربوطه یا تغییرات و مشکلات اقتصادی آن سازمان و همچنین با تشخیص وزارت خانه و تایید شورای عالی کار، به صورت موقت بیکار شده باشد و همچنین شاغلین بیمه شده ای که به علت حوادث طبیعی غیر مترقبه مانند: آتش سوزی، سیل، زلزله یا حوادث ناشی از جنگ کار خود را از دست داده اند مشمول استفاده از شرایط قانون بیمه بیکاری خواهند بود.
با توجه به توضیحات داده شده می بایست سازمانی که مورد تایید وزارت کار باشد موضوع ارادی یا غیر ارادی بودن شخص بیکار یا تشخیص اثرات ناشی از حوادث غیر مترقبه را تایید نماید. این سازمان کمیته ای را متشکل از نمایندگان اداره کار و امور اجتماعی، جهت بررسی موضوعات فوق و صحه گذاری بر بیکارشدن شخص بیمه شده، سازماندهی نموده است. در ادامه باید به نکات زیر دقت نمود:
- کارگران فصلی ای که در طول فصل کار خود اخراج یا بیکاری آنها ناشی از هرگونه بلایای طبیعی تشخیص داده شود و در کل بیکاری آنها خارج از اراده کارگر باشد، مشمول دریافت مبلغ بیمه بیکاری و قوانین بیمه بیکاری خواهد بود.
- شاغلینی که دارای قرارداد با مدت معین می باشند و در طول مدت قرارداد اخراج شده اند می توانند با تایید مراجع و کمیته های مورد تایید وزارت کار، مشمول قانون بیمه بیکاری خواهند بود.
- شاغلینی که فعالیت کاری آنها در سازمانهای مربوطه به صورت دائمی بوده یا بر اساس قراردادی در مدت معین، با تشخیص کمیته های مذکور از فعالیت در سازمان مربوطه بیکار شده اند، مورد حمایت قانون بیکاری و مشمول دریافت مبلغ تعیین شده بیمه بیکاری خواهند بود.
برای مطالعه مقاله بیمه بیکاری چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.
شرایط دریافت بیمه بیکاری
بیمه شده بیکار، برای دریافت بیمه بیکاری، حداکثر تا مدت 30 روز از تاریخ بیکاری، موضوع را به واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی مربوطه گزارش دهد و آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی خود یا کار مشابه آن اعلام کند.
شرایطی که برای دریافت مقرری بیمه بیکاری لازم است، عبارتند از:
بیمه شدگان بیکار، در صورت هر یک شرایط زیر، مستحق دریافت مبلغ بیمه بیکاری هستند:
- مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی باشند.
- تابعه کشورهای خارجی نباشند.
- ازکار افتاده کلی یا مستمری بگیر بازنشسته نباشد.
- حداقل 6 ماه از سابقه پرداخت حق بیمه گذشته باشد.
- در ردیف شغلی صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری نباشد.
- بیمه شدگانی که به دلیل بروز حوادث غیرارادی مثل: آتش سوزی، جنگ، سیل و زلزله بیکار شوند، برای دریافت مقرری بیمه بیکاری، لازم به داشتن سابقه پرداخت حق بیمه برای مدت معین شده را ندارند، حتی اگر در اولین روز کاری بر اثر این حوادث بیکار شوند، با رعایت شرایط مقرر می توانند مقرری بیمه بیکاری دریافت کنند. بیمه شدگان باید در دوره های کارآموزی و سوادآموزی که از سوی ادارات کار و اموراجتماعی و نهضت سوادآموزی برگزار می شود، شرکت کنند و هر دو ماه یک بار، گواهی لازم در این زمینه را به شعب تأمین اجتماعی ارائه کنند.
مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری
مدت پرداخت مبلغ بیمه بیکاری به بیمه شدگان واجد شرایط، بستگی به سابقه حق بیمه پرداخت شده آنها دارد و در هر صورت مدت آن از 36 ماه برای بیمه شدگان مجرد و 50 ماه برای بیمه شدگان متأهل و متکفل بیشتر نیست. کارگران مجرد حداقل 6 ماه و حداکثر 36 ماه و کارگران متاهل حداقل 12 ماه و حداکثر 50 ماه با داشتن سابقه پرداخت حق بیمه، میتوانند از حمایت اجتماعی بیمه بیکاری خود استفاده کنند.
برای مطالعه مقاله پورتال درخواست غیرحضوری تامین اجتماعی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
دلایل قطع بیمه بیکاری
دلایل بسیاری برای قطع بیمه بیکاری بیمه شدگان در قانون وجود دارد، که در اینجا به تعدادی از مهمترین آنها اشاره می کنیم.
- اشتغال به کار شدن مجدد بیمه شده.
- اجتناب بیمه شده بیکار، به شرکت در دوره های سوادآموزی و کارآموزی، بدون عذر موجه.
- اجتناب بیمه شده بیکار از قبول شغل تخصصی خود یا شغل پیشنهادی.
- بیمه شده بیکار، مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی کلی شود.
- بیمه شده با دریافت مبلغ در ایام بیکاری به کار اولیه خود برگردد.
- پایان یافتن مدت زمان استحقاقی بیمه شده برای دریافت مبلغ ماهیانه بیکاری.
- فوت شدن بیمه شده.
نکته های مهم دیگری که باید به آنها اشاره کرد این است که: بیکار شدگانی که طبق مقررات قانون کار و حسب آراء صادره از مراجع حل اختلاف مقرر در این قانون به دلیل کوتاهی در انجام وظایف محوله و یا نقض آیین نامه های انضباطی کارگاه، توسط کارفرما اخراج شده اند، دریافت مقرری بیمه بیکاری به آنها تعلق نمی گیرد.
چنانچه پس از پرداخت مبلغ بیمه بیکاری به بیمه شده ای، مشخص شود که بیکاری او، ناشی از اراده شخص وی بوده است، بیمه شده باید مبالغ دریافتی به عنوان مقرری بیمه بیکاری را به سازمان تأمین اجتماعی بازگرداند، همچنین بیمه شدگانی که با دریافت مبلغ ایام بلاتکلیفی به کار قبلی خود باز می گردند نیز باید مبالغ دریافتی را به تأمین اجتماعی عودت دهند. و اگر بیمه شده بیکار، اشتغال مجدد خود را اعلام نکند و با داشتن شغل همچنان به دریافت مبلغ بیمه بیکاری ادامه دهد، باید مبلغ دریافتی از زمان اشتغال به کار را به تأمین اجتماعی باز گرداند. مدت دریافت مبلغ بیمه بیکاری جز سوابق پرداخت حق بیمه شده به حساب میآید. و مبلغ بیمه بیکاری اشخاص واجد شرایط از روز اول بیکاری بیمه شده قابل پرداخت می باشد.
سخن پایانی
در پایان می توان گفت شاغلین بیکار شده ای که با نقض آیین نامه های انضباطی سازمان مربوطه اخراج یا به اراده خود ترک کار نموده اند، نمی توانند از قانون بیمه بیکاری استفاده نمایند، در صورتی که بعد از پرداخت مقرری مشخص شده توسط بیمه بیکاری به شخص، مشخص گردد که بیکار شدن بیمه شده ناشی از اراده وی یا نقض قوانین کار باشد، می بایست تمامی وجوهات دریافتی به سازمان تامین اجتماعی عودت داده شود یا اینکه اگر مشخص گردد که شخص علاوه بر دریافت مبلغ بیمه بیکاری شاغل نیز بوده، باید کلیه مبالغ دریافت شده را از تاریخ شروع کار، به سازمان تامین اجتماعی، برگردانده شود. لازم به توضیح است که مدت زمانی که شخص بیکار بیمه بیکاری دریافت نموده، آن مبلغ جزو سوابق حق بیمه شاغل محسوب می شود.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله راهنمای ثبت نام سامانه دریافت سوابق بیمه تامین اجتماعی را به شما پیشنهاد می کنیم.