در طول تاریخ، فعالیت های زیادی باعث تغییر شده اند و مبادله های کالا به کالا در جهت توسعه و بهبود رشد اقتصادی، به ضرب سکه و چاپ اسکناس رسید. در طول زمان، مشکلات زیادی برای حمل و نقل و گردش پول وجود داشت که در این راستا اسناد تجاری به منظور سهولت معامله ها طراحی شدند.
این نوع اسناد تجاری انواع مختلفی همچون سفته، چک، برات، بارنامه، اوراق سهام، اوراق بهادار و… می باشند که روش های مطمئنی برای فعالیت های تجاری هستند. در این مقاله حواله و چگونگی بهره مندی از آن، شرح داده می شود.
حواله (برات):
حواله در ایران حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد وارد سیسم بانکداری شد که در فارسی به آن برات گفته می شود. حواله یکی از انواع اسناد تجاریست که استفاده های زیادی دارد.
مزیت های استفاده از حواله:
برات، یک تحول عظیم در سیستم اقتصادی بشر می باشد که دارای مزایای زیر است.
- عدم نیاز به جابه جایی مستقیم پول
- افزایش امنیت در معامله ها
- راحتی در مبادله
- انبارش راحت
- افزایش توانایی خلق پول
معایب و مشکلات استفاده از حواله:
حواله یا برات مزیت ها و پتانسیل های زیادی در اختیار استفاده کنندگان می گذارد اما نمی توان بدون آگاهی و شناخت از آن استفاده نمود. با این حال نیز می توان از حواله یا برات برای معاملات خود به نحو احسن استفاده نمود.
حواله دارای معایب و نقاط ضعف زیر می باشند که باید به آنها توجه نمود.
- شفاف نبودن سیستم حواله ها
- امنیت کم در حواله
- به وجود آمدن حواله های تقلبی
- کاهش ارزش واقعی حواله ها در طول زمان
- انتشار حواله بدون پشتوانه
نکات قانونی در مورد حواله:
در ماده ۲۲۳، هشت نکته کلیدی عنوان شده است که هر برات معتبری باید آنها را داشته باشد. در این ماده گفته شده است که برات علاوه بر امضا یا مهر برات دهنده، باید دارای شرایط زیر باشد:
- باید واژه «برات» روی برگه نوشته شده باشد.
- تاریخ نوشتن برات باید به تفکیک روز و ماه و سال درج شود.
- اسم شخصی که باید برات را تادیه کند. (نام فردی که باید به محتوای حواله عمل کند یا مبلغ برات را پرداخت کند روی آن مشخص شده باشد.)
- تعیین مبلغ برات (مبلغ حواله باید به طور مشخص روی آن درج شده باشد.)
- تاریخ تادیه وجه برات (تاریخ سررسید و پرداخت حواله باید مشخص و روشن روی برگه برات نوشته شده باشد.)
- مکان تادیه وجه برات، اعم از این که محل اقامت محال علیه باشد یا محل دیگر. (مکان دریافت یا نقد شدن حواله یا باید محلی باشد که طرف حواله آنجا اقامت دارد یا محل دیگری باشد)
- نام شخصی که وجه حواله به او پرداخت می شود نیز باید روی حواله نوشته شده باشد.
- تصریح به این که برات، نسخه اول یا دوم یا سوم یا چهارم الیآخر است.
- باید برای برات، ظهرنویسی (پشت نویسی) صورت گیرد.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله تفاوت سرمایه داری و سوسیالیسم را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
جایگاه حواله در اقتصاد جهان:
همانند تهاتر، برات نیز دارای جایگاهی در اقتصاد خاکستری می باشد که به دلیل این که فرآیند گردش این ابزار در سیستم های مالی ثبت نمی گردد، نمی توان آنها را توسط نهاد های دولتی ردگیری نمود.
این موضوع نیز یکی از مشکلات حواله می باشد که برای برخی ها یک نوع فرصت محسوب می گردد.
در این مورد می توان به افراد خلاف کاری اشاره نمود که به سادگی با حواله کردن به نقل و انتقال پول می پردازند و مشکلی برای آنها به وجود نمی آید.
از طرف دیگر، تاجران با استفاده از برات به راحتی اقدام به معامله می کنند زیرا مجبور به پرداخت مالیات نمی شوند.
حواله ارزی:
حواله ارزی (Payment Order) که به آن برات ارزی نیز گفته می شود، یکی از خدمات ارزی می باشد که در سال های اخیر به لیست تراکنش های بانکی در جهان وارد شده و از طریق آن می توان به راحتی با هر شخص و در هر مکانی، اقدام به مبادلات ارزی نمود.
کاربرد حواله ارزی:
حواله ارزی دستوری برای پرداخت است که به وسیله آن یک بانک یا موسسه حواله ای را بنا به درخواست مشتری خود به بانک یا شخص دیگری از طریق بانک های کارگزار صادر می کند و اقدام به جا به جایی پول برای اشخاص مورد نظر می نماید.
انواع حواله ارزی:
- حواله ارزی صادره (Outward Transfers)
- حواله ارزی وارده (Inward Transfers)
نکته مهمی که باید به آن دقت شود این است که تمامی بانک هایی که سرویس حواله ارزی دارند، لازم است پس از دریافت پیامک تایید ارسال حواله ارزی، آن را در کوتاه ترین زمان ممکن به حساب مشتری واریز نمایند.
دومین نکته مهم این است که شخص مورد نظر که در خارج از کشور می باشد باید پاسپورت و یا کارت شناسایی معتبر خود را ارائه دهد تا بتواند وجه حواله شده را دریافت نماید.
انواع حواله ارزی بر اساس سرعت و زمان انتقال:
برای انواع حواله ارزی بر اساس سرعت و زمان انتقال می توان به موارد زیر اشاره نمود.
حواله ارزی مستقیم (سوئیفت) (Telegraphic Transfer):
برات بانکی یا حواله سوئیفت روشی می باشد که در آن فرستنده مبلغ را به حساب بانکی فرد دیگر در کشور های متصل به شبکه بین المللی سوئیفت می باشد، به صورت الکترونیکی واریز می کند که یکی از بهترین و مطمئن ترین راه های حواله کردن می باشد.
روش کار سوئیفت مانند انتقال بین بانکی داخلی عمل می کند و تنها یک تفاوت با آن دارد. تفاوت این دو در مدت زمان انجام انتقال می باشد که در این روش طی ۱ تا ۳ روز کاری صورت می گیرد و ۲۰تا ۳۰ واحد آن توسط بانک دریافت می شود.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله خزانه داری را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
نکاتی مهم در مورد ارسال حواله ارزی سوئیفت (T/T):
- داشتن کد سوئیفت (Swift Code) برای استفاده از این روش الزامی است.
- داشتن کد Routing Number برای حواله به کشور آمریکا الزامی است.
- داشتن کد Transit برای حواله به کشور کانادا باشد الزامی است.
- داشتن کد IFSC برای حواله به کشور هند الزامی است.
- مدت زمان ارسال مبلغ حدود ۱ تا ۳ روز به وسیله این نوع حواله ارزی می باشد.
حواله ارزی غیر مستقیم:
حواله ارزی غیر مستقیم (Demand Draft) که به اختصار به آن حواله ارزی D/D می گویند، روندی مشابه با حواله ارزی T/T دارد با این تفاوت که مدت زمان بیشتری طول میکشد تا ارز به حساب فرد مورد نظر واریز گردد.
نکته: مدت زمان ارسال در این نوح حواله، حدود ۴ تا ۷ روز می باشد.
کارمزد حواله ارزی:
کارمزد روش سوئیفت بر اساس مبلغ نوع ارز کشور دریافت کننده مشخص می شود و به طور میانگین حدود ۲۵ تا ۶۰ دلار است.
مدارک لازم برای حواله ارزی:
برای انجام این کار در بانک ها و موسسات مالی قوانین و مقرراتی وجود دارد که باید به آنها عمل نمود. برای اشخاص حقیقی، مدارک شناسایی مانند اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی و عکس سه در چهار ضروری است و اما برای اشخاص حقوقی، ارائه مدارک زیر الزامی می باشد:
- آگهی تاسیس شرکت
- پروانه کسب شرکت
- مجوز فعالیت اقتصادی شرکت
- کارت بازرگانی (برابر اصل شده)
- کپی اساسنامه شرکت
- کارت ملی و شناسنامه مدیران و صاحبان امضای شرکت
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله ریسک شرکت های حسابداری را به شما پیشنهاد می کنیم.