خزانه داری، در واقع یکی از زیر شاخه های حسابداری محسوب می شود که در اغلب کسب و کار ها، خزانه دار را از بین حسابداران معتمد و حرفه ای مجموعه انتخاب می کنند.
تمامی عملیات های کسب و کار ها لازم است که در نرم افزار حسابداری ثبت شوند. ثبت اسناد و کنترل مغایرت گیری آنها (چک، سفته، برات)، دریافت و پرداخت وجوه و سایر عملیات به عهده خزانه دار است.
خزانه داری:
خزانه (Treasury) در تعریف لغوی به مکانی گفته می شود که وجوه نقد و اموال در آن مکان نگهداری می شوند که در حقیقت، محل جمع آوری و تمرکز نقود دولتی، درآمد های عمومی و اختصاصی و همچنین دریافت و پرداخت های سازمان مربوطه می باشد.
اصطلاح خزانه در معانی متفاوت:
- در معنای اول به ارگانی دولتی گفته می شود که درآمد ها و هزینه های دولت را تحت نظر دارد. در ایران به این ارگان، وزارت امور اقتصادی و دارایی گفته می شود که زیر مجموعه ای از ارگان بزرگ تری به نام خزانه داری کل کشور است.
- در معنای دوم به مکانی اطلاق می گردد که دارایی های مالی و یا فلزات گران بهایی هم چون طلا، الماس و غیره را در آن نگهداری می کنند.
- در معنای سوم به فعالیتی گفته می شود که در آن سرمایه های نقدی یک سازمان نگهداری و سازماندهی می گردند که این دسته از فعالیت ها در حوزه حسابداری قرار دارد.
وظایف حسابدار خزانه:
وظایف مشخص شده برای حسابدار وجوه (خزانه داری)، در شرکت ها و موسسات با توجه به نیاز آنها و دیدگاه مدیران ارشد مالی، ممکن است متغیر باشد.
حدود مسئولیت هـا و اخـتیارات حسابدار وجوه (خزانه داری):
- نگهداری و کنترل حساب های بانکی شرکت
- صدور و دریافت اسناد پرداختنی و دریافتنی
- نگهداری تنخواه گردان و سایر وجوه نقد و اوراق بهادار
- رفع مغایرت های بانکی
- نگهداری اسناد مالی و کلیه امور بایگانی مالی و اداری
- پیگیری امور مربوط به ضمانت نامه های بانکی و اعتبارات
- ثبت اسناد حسابداری مرتبط
اصطلاحات مربوط به حسابدار وجوه (خزانه داری):
در این قسمت به اصطلاحاتی اشاره می گردد که در خزانه داری کاربرد زیادی دارند.
واگذار به غیر:
در صورتی که اسناد دریافتنی به شخصی دیگر واگذار شود (خرج کردن چک)
واگذار به بانک:
در صورتی که برگ چکی به بانک تحویل داده شود تا پس از وصول مبلغ سند را به حسابی واریز نماید (کلر)
واخواست:
اگر سندی را که به بانک یا غیر واگذار شده است را پس بگیرند اصطلاحا واخواست گفته می شود.
استرداد:
اگر سند را به صادر کننده یا پرداخت کننده آن عودت دهند، به آن استرداد می گویند.
برگشت:
سندی که بنا به هر دلیل در تاریخ سررسید قابل وصول نمی باشد. دلیل عدم وصول ممکن است کسر موجودی، کسر امضا و یا مخدوش بودن سند باشد.
اسناد خزانه:
به اصلی ترین ابزار بازار پول جهت اعمال سیاست پولی اسناد خزانه گفته می شود که در واقع اوراق بهاداری با ماهیت بدهی هستند و با هدف تامین کسری بودجه دولت به فروش می رسند.
به این نکته دقت داشته باشید که اسناد خزانه کوپن بهره ندارند، اما در زمان فروش، با مبلغی پایین تر از مبلغ اسمی به خریدار فروخته می شوند.
نکته: این اسناد گواه تعهد دولت به باز پرداخت مبلغ اسمی آنها در آینده می باشد.
اسناد خزانه معمولا کوتاه مدت هستند و سررسید آنها سه ماهه، شش ماهه و یک ساله است. همچنین این اسناد معاف از مالیات دولت های مرکزی و ایالتی هستند.
اسناد خزانه اسلامی:
اسناد خزانه اسلامی به اوراق بهادار با نامی گفته می شود که دولت برای تامین بدهی های خود برای طرح های تملک دارایی های سرمایه ای با قیمت اسمی و سررسید معین به طلبکاران غیر دولتی واگذار می کند.
نکته: دارنده این اوراق می تواند در صورت نیاز مالی، این اوراق را در بازار ابزار های نوین مالی فرابورس ایران بفروشد.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله نهادهای مالی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
شرح وظایف حسابدار خزانه
شرح وظایف حسابدار خزانه به صورت تخصصی:
- ثبت اسناد دریافتی و پرداختی
- ثبت چک های دریافتی از طرف حساب ها
- صدور چک های پرداختی طبق دستور پرداختی ها
- تحویل و رسید پرداخت از چک به مشتری
- دریافت و ثبت چک ها و سفته ها و ضمانت های طرف حساب ها
- آلارم های به موقع تا تامین منابع مالی جهت چک های صادره
- زمان بندی جهت پرداخت چک به طرف حساب ها
- تحویل اسناد ضمانت نامه طرف حساب ها پس از اخذ تاییدیه ها
- زمان بندی و درخواست جهت صدور دسته چک جدید
- ثبت چک ها و اسناد پرداختی در سیستم
- ارائه هر گونه گزارشات مربوطه و کلیه اموری که از طرف شرکت به خزانه داری محول می گردد
- پرداخت حقوق کارکنان طبق آیین نامه های داخلی مدیریت دارایی های جاری
شرح وظایف حسابدار خزانه برای نگهداری اسناد و مدارک:
- طبقه بندی و نگهداری اسناد ضمانت نامه ها
- طبقه بندی و نگهداری چک های دریافتی از مشتریان
- نگهداری کلیه اسناد مالی مربوط به خزانه داری
- نگهداری چک های برگشتی تا زمان استرداد
- بک آپ از نرم افزار های حسابداری به صورت دوره ای
- استفاده از دفتر چک علاوه بر نرم افزار حسابداری
- استفاده از دفتر صندوق علاوه بر نرم افزار حسابداری
شرح وظایف حسابدار خزانه به نظور ارائه گزارشات:
- ارائه گزارش مبسوط صندوق ها بر اساس آئین نامه
- ارائه گزارش چک های دریافتی و پرداختی بر اساس آئین نامه
- ارائه گزارش های مربوط به چک های معوقه بر اساس آئین نامه
- ارائه گزارش های مربوط به چک های برگشتی بر اساس آئین نامه
- ارائه گزارش های مربوط به حساب بانک ها بر اساس آئین نامه
- تهیه و تنظیم صورت مغایرت بانکی بر اساس آئین نامه
- ارائه گزارش مربوط به ضمانت نامه و وثائق شرکت
- ارائه گزارش مربوط به ضمانت نامه و وثائق شرکت
- هر گونه گزارشات مربوط به حسابدار خزانه که طی دستور العمل ابلاغ شده است
شرح وظایف حسابدار خزانه به منظور کنترل های مالی:
- کنترل چک های پرداختی
- کنترل مداوم حساب های بانکی
- رفع مغایرت های خزانه با بانک ها
- کنترل چک های دریافتی از همه جوانب
- کنترل صورت حساب تنخواه گردان
شرح وظایف حسابدار خزانه از جهت هماهنگی با حسابداری مالی:
- هماهنگی با سایر واحد ها جهت آزاد سازی ضمانت نامه مشتریان
- هماهنگی با سایر واحد های مالی جهت ارائه گزارشات بر اساس آئین نامه های داخلی
- هماهنگی لازم جهت پرداخت تنخواه گردان
- هماهنگی با صندوق ها جهت واریز و برداشت
- هماهنگی با واحد مالی کل جهت تراز بودن حساب های نقدی
- هماهنگی با سایر شرکت های وابسته جهت تسویه حساب ایشان
شرح وظایف حسابدار خزانه به منظور ارتقای سطح علمی:
- شرکت در کارگاه های حسابداری کاربردی
- به روز بودن اطلاعات مالی و مالیاتی از طریق مطالعات
- عضویت در انجمن ها و جوامع مالی و حسابداری
- تلاش برای ابعاد و ابتکار و خلاقیت و تحول در سیستم مالی شرکت
- فراگیری تکنولوژی روز دنیا در رابطه با خدمات حسابداری
شرح وظایف حسابدار خزانه از جهت اخلاق حرفه ای:
- عدم افشای اطلاعات خزانه به افراد غیر مرتبط
- عدم ورود فیزیکی سایر افراد به واحد خزانه داری
- اطلاع رسانی به مدیریت در صورت احراز حرکات مشکوک پرسنل خزانه
- جلوگیری از هرگونه ملاحظه در جا به جا کردن نوبت پرداخت ها
- اطمینان کامل از صحت ضمانت های دریافتی
- ترجیح منافع شرکت به منافع اشخاص
شرح وظایف حسابدار خزانه از جهت همکاری:
- همکاری با رئیس حسابداری
- همکاری با حسابرس داخلی
- همکاری با مدیریت در هنگام لزوم
- همکاری با سایر واحد های تابعه
- هر گونه همکاری که بر اساس آئین نامه و بخشنامه به عهده حسابدار خزانه می باشد
نرم افزار خزانه داری:
نرم افزار خزانه داری، ابزاری است که دارای سیستم کاملا مشخصی از دریافت ها و پرداخت های بنگاه اقتصادی است و مدیریت بهینه و دقیق دارایی های نقدی و اسناد شرکت را ممکن می سازد. این نرم افزار ها معمولا تحت ویندوز ارائه می شوند و امکان تعریف مراکز خزانه داری و صندوق را به کاربر می دهند.
نکته: نرم افزار حسابداری سرمایه علاوه بر سازگاری با محیط ویندوز با سیستم های اندروید و IOS نیز سازگار می باشند.
پرسش و پاسخ متداول در مورد خزانه داری در حسابداری:
-
خزانه داری در حسابداری به چه معنا می باشد؟
خزانه داری یکی از زیر شاخه های حسابداری می باشد و معمولا خزانه دار را از بین حسابداران مورد اطمینان و حرفه ای انتخاب می کنند. معمولا خزانه دارها در حسابداری وظیفه ثبت اسناد، کنترل مغایرت گیری، دریافت و پرداخت وجوه را بر عهده دارند.
-
وظایف حسابدار خزانه چیست؟
این حسابداران با توجه به نیاز شرکت و دیدگاه مدیر، وظیفه نگهداری وکنترل حساب های بانکی، صدور ودریافت اسناد پرداختنی و دریافتنی، نگهداری تنخواه گردان، رفع مغایرت های بانکی، نگهداری و بایگانی اسناد مالی، پیگیری ضمانت نامه های بانکی وثبت اسناد حسابداری را دارند.
-
اصطلاحات خزانه داری چیست؟
در حسابداری خزانه داری، واگذار به غیر به معنای واگذاری اسناد دریافتنی به شخص دیگر، واگذار به بانک به معنای تحویل برگ چک به بانک و واریز مبلغ، واخواست به معنای پس گرفتن سند از بانک و یا غیر، استرداد به معنای عودت سند به صادر کننده و یا پرداخت کننده و برگشت به معنای عدم وصول چک به دلیل کسری موجودی، کسری امضاء و یا مخدوش بودن سند می باشد.
-
حسابدار خزانه اسناد را به چه صورت باید نگه داری کند؟
حسابدار خزانه باید اسناد، ضمانت نامه ها، چکهای دریافتی، کلیه اسناد مالی را طبقه بندی کند و از چک های برگشت تا زمان استرداد نگه داری کند. علاوه بر نرم افزار حسابداری از دفتر چک و دفتر صندوق استفاده کند و در نهایت از نرم افزار بک آپ داشته باشد.
-
گزارش یک حسابدار خزانه به چه صورت باید باشد؟
یک حسابدار خزانه باید گزارش صندوق، چک های دریافتی و پرداختی، چک های معوقه، چک های برگشتی، حساب بانک ها، ضمانت نامه ها و هرنوع گزارش دیگر را بر اساس آیین نامه بدهد و همچنین صورت مغایرت بانکی را بر اساس آیین نامه تهیه و تنظیم کند.
-
حسابدار خزانه از جهت اخلاقی چه وظایفی دارد؟
عدم افشای اطلاعات خزانه به افراد غیر مرتبط، عدم ورود فیزیکی افراد به واحد خزانه داری، در صورت موارد مشکوک اطلاع رسانی به مدیر، عدم ملاحظات برای جابه جا کردن پرداخت ها، اطمینان از درستی ضمانت نامه ها و ارجعیت منافع شرکت نسبت به منافع افراد از جمله وظایف اخلاقی یک حسابدار خزانه می باشد.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله حسابداری تعهدی را به شما پیشنهاد می کنیم.
