به فرآیند کاهش حقوق صاحبان سهام به وسیله لغو سهام و یا بازخرید سهام کاهش سرمایه سهام می گویند و این کاهش سرمایه ممکن است که به دلایل مختلف صورت گیرد.
بر اساس ماده 141، زمانی که حداقل نصف سرمایه شرکت بر اثر زیان های وارده از بین رفته باشد، هیات مدیره مجمع فوق العاده را برای کاهش و یا انحلال شرکت دعوت می کند و مجمع مورد نظر، رای به انحلال شرکت می دهند و یا در این جلسه مورد نظر کاهش سرمایه را اعلام می کنند.
اگر چنانچه شرکت در شرایط مطلوب و خوبی قرار نداشته باشد، بهتر است که کاهش سرمایه انجام شود، همچنین در شرکت های سودده، که به دلیل زیان های وارده قسمتی از سرمایه خود را از دست داده است، تا زمانی که ضرر وارد شده جبران نشده باشد، تقسیم سود انجام نمی شود. در صورت کاهش سرمایه سهامداران می توانند در صورت سوددهی شرکت، این سود را میان خود تقسیم کنند.
کاهش سرمایه برای شرکت ها و مدیران آن شرکت ها اتفاق ناخوشایندی می باشد، ولی با برنامه ریزی صحیح و به موقع می توانند به بهتر شدن عملکرد شرکت کمک کنند و در دوره های بعدی با افزایش سرمایه و سوددهی این کاهش سرمایه را جبران کنند.
کاهش اجباری سرمایه:
هر زمان که شرکت، بر اساس زیان های وارد شده نیمی از سرمایه خود را از دست دهد و یا اینکه افزایش سرمایه ثبت شده را نتواند به وسیله سهامداران تامین کند، می بایست کاهش اجباری سرمایه انجام شود.
بر اساس ماده 141 و ادامه آن، در صورتی که هیات مدیره مجمع ذکر شده را دعوت نکند و یا اینکه مجمع دعوت شده نتوانند بر اساس مقررات تصویب شده، انحلال شرکت را از دادگاه درخواست کنند، می توانند به وسیله دادگاه، بر اساس مدارک و اسناد مربوطه در رابطه با از بین رفتن حداقل نصف سرمایه، انحلال شرکت را خواهان باشند. در قانون تجارت بر خلاف کاهش اختیاری، برای کاهش اجباری سرمایه یک سری مفاد قانونی در نظر گرفته شده است.
کاهش اجباری سرمایه
کاهش اجباری سرمایه از دو راه ممکن است انجام شود:
1- از راه کاهش مبلغ اسمی سهام
2- از راه کاهش تعداد سهام
مراحل کاهش اجباری سرمایه:
- در ابتدا باید به وسیله اعلامیه ای به سهامداران اطلاع داده شود.
- شرکت باید حدود 3 ماه بعد از اعلام کاهش سرمایه، درخواهست کاهش سرمایه را بدهد.
- حدود 3 ماه بعد از درخواست کاهش سرمایه، پرداختی سهامداران انجام شود.
کاهش اختیاری سرمایه
کاهش اختیاری سرمایه:
هر زمان که شرکاء بیشتر از نیاز شرکت سرمایه گذاری کرده باشند و یا اینکه در برآورد سرمایه گذاری اشتباه کرده باشند، می توانند سرمایه شرکت را کاهش دهند و بخشی از آن را برگردانند و سرمایه گذاری دیگری داشته باشند.
هیات مدیره می تواند 45 روز قبل از تشکیل مجمع عمومی فوق العاده، پیشنهاد کاهش سرمایه را به بازرسان اعلام کند و بعد از بررسی های انجام شده، با تصمیم هیات مدیره موافقت کنند. پیشنهاد کاهش سرمایه باید کاملا توجیه منطقی داشته باشد. مجمع فوق العاده می تواند در ارتباط با کاهش سرمایه تصمیم گیری کند و عملی شدن و انجام گرفتن این تصمیم به وسیله هیات مدیره شرکت انجام می شود.
در این کاهش سرمایه، سهم تمامی شرکاء باید به یک اندازه کاهش پیدا کند. سرمایه شرکت از حداقل مقرر شده در ماده 5 کمتر نشود. اگر چنانچه سرمایه از حداقل مقرر شده، کمتر شود باید در مدت زمان یک سال نسبت به افزایش این سرمایه اقدام شود، در غیر این صورت، ذی نفعان می توانند از دادگاه درخواست انحلال شرکت را داشته باشند.
توجه داشته باشید که اگر چنانچه شرکت دارای بدهی مالی باشد، مدیران شرکت باید قبل از کاهش سرمایه اقدامات لازم، برای استعلام از اداره ثبت شرکت ها را انجام دهند.
مراحل کاهش سرمایه اختیاری:
مراحل کاهش سرمایه اختیاری به شرح ذیل می باشد:
- ثبت آگهی در روزنامه کثیرالانتشار به وسیله هیات مدیره، بر اساس کاهش سرمایه و گذشت یک ماه از تاریخ چاپ آن
- عدم رجوع طلبکاران، و اینکه طلب آن ها قبل از نشر آگهی بوده باشد.
- تاییدیه و صدور حکم قطعی دادگاه صالحه برای اجرا شدن مصوبات مجمع عمومی فوق العاده در رابطه با کاهش سرمایه
مراحل کاهش سرمایه اختیاری
چند نکته برای انجام کاهش سرمایه:
- تمای صورت جلسات باید بر روی سربرگ شخصیت حقوقی مربوطه باشد و بعد از امضاء افراد مربوطه و مهر شخصیت حقوقی ارسال شود.
- افرادی که بعد از دریافت سهام خود از شرکت خارج می شوند، می بایست که در ذیل صورت جلسه امضاء کنند و با مدارک مربوطه در اداره ثبت شرکت ها حضور پیدا کند و دفاتر ثبت مربوطه را امضاء کند.
- در صورتی که جلسه مربوطه با اکثریت شرکاء تشکیل شود، مستندات دعوت از تمامی شرکاء الزامی می باشد.
- شرکاء باید نام خود را همراه با میزان سهم خود، در صورت جلسه بنویسند و امضاء کنند.
- در صورتی که تعداد شرکاء بیشتر از 12 نفر باشد، سه نفر باید در ابتدای صورت جلسه به عنوان هیات نظار نوشته شود.
- کلیه شرکاء باید در ذیل تمامی صفحات صورت جلسه را امضاء کنند.
- صورت جلسه باید در سه نسخه تهیه شود و یک نسخه آن را از طریق پست به اداره ثبت شرکت ها ارسال کنید و بارکد پستی دریافت کنید.
- تمامی اقدامات پذیرش صورت جلسات از راه سامانه اینترنتی به آدرس irsherkat.ssaa.ir انجام می شود.
موسسه مشاوران شما را به خواندن مقاله قانون دفاع از پرونده مالیاتی دعوت می نماید.
