سازمان استاندارد ملی ایران به عنوان متولی بازرسی فنی و کیفی کالا های ایرانی، وظیفه تدوین استاندارد های ملی ایران ISIRI را به عهده دارد.
با وجود این که تا کنون بیش از 26000 استاندارد ملی در کشور، تدوین شده است، اما باید توجه داشت که استاندارد ملی ایران برای تمامی محصولات در اداره استاندارد ایران تدوین نمی شود.
استاندارد ملی ایران:
استاندارد های ملی ایران دارای ویژگی های لازم برای روند تولید یک فرآورده یا انجام یک خدمت می باشد که در صورت وجود، استاندارد برای محصول می تواند تشویقی و یا حتی اجباری باشد.
استاندارد ملی اجباری:
از تولید کنندگانی که محصولات و تولیدات آنها دارای استاندارد ملی اجباری در ایران می باشد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بتن
- شیر آلات بهداشتی
- شیر آلات ساختمانی
- مواد غذایی
- و…
برای تولید این موارد، ممکن است که نسبت به اجرا و اخذ استاندارد ملی ایران اقدام نمود و نشان استاندارد ملی ایران را بر روی محصول و بسته بندی خود قرار داد.
بنابراین بسته بندی ها باید به نحوی طراحی شوند که این اطمینان حاصل گردد که از طرف مصرف کننده دیده خواهد شد.
لازم به ذکر است تولید محصولاتی که استاندارد ملی آن محصول در ایران اجباری می باشد و آن تولید کننده اقدام به دریافت نشان استاندارد نکرده باشد، غیر قانونی و غیر مجاز محسوب می گردد و لازم است که برای ادامه تولید، اقدام به اخذ استاندارد ملی ایران برای تولید محصول مورد نظر خود نماید.
نکته مهم: در زمینه صادرات کالا به خارج از کشور، محصولاتی که استاندارد ملی ایران برای آنان اجباری باشد، بر اساس قوانین گمرک جمهوری اسلامی ایران، لازم است جهت صادرات اقدام به اخذ استاندارد ملی ایران نمایند و این امر برای آنها اجباری می باشد.
استاندارد ملی تشویقی:
بعضی از محصولات تولیدی موجود می باشند که استاندارد ملی آنان به تازگی تهیه شده است و یا هنوز استاندارد آن رای کافی برای تصویب اجباری بودن را اخذ نکرده است که به عنوان استاندارد تشویقی شناخته شده اند.
تولید کنندگان این نوع از کالا ها می توانند در صورت تمایل از اقدام برای دریافت نشان استاندارد ملی ایران صرف نظر نمایند.
در نتیجه می توان گفت که تولید محصولاتی که استاندارد ملی آنان تشویقی می باشد، بدون اخذ نشان استاندارد ملی ایران غیر قانونی نیست و مانعی برای تولید ندارد.
موارد پیش نیاز اخذ نشان استاندارد ملی ایران:
۱- موارد حقوقی ثبت سازمان
۲- مجوز تولید سازمان از وزارت صنعت و یا اتاق بازرگانی و یا اتحادیه صنف
۳- ثبت لوگوی سازمان
۴- کد اقتصادی سازمان
۵- دریافت ایران کد
۶- تجهیز آزمایشگاه سازمان
۷- وجود بازرس کنترل کیفیت در سازمان، تایید صلاحیت شده از اداره استاندارد ملی ایران
مدارک لازم برای دریافت علامت استاندارد ملی ایران:
-
تکمیل فرم درخواست صدور پروانه کاربرد علامت استاندارد
-
تصویر برابر با اصل آگهی ثبت واحد تولیدی خدماتی در روزنامه رسمی کشور
-
تصویر برابر با اصل آگهی آخرین تغییرات در روزنامه رسمی کشور
-
تصویر برابر با اصل پروانه تاسیس/ بهره برداری/ پروانه فعالیت از مراجع قانونی (وزارت خانه، سازمان امور صنفی) همراه با رو نوشت آخرین تغییرات
-
تصویر برابر با اصل آگهی رسمی ثبت نام یا علامت تجاری محصول در روزنامه رسمی کشور در طبقه فرآورده مورد نظر
-
ارائه مدارک مرتبط با نام تجاری واحد تولیدی یا خدماتی (در صورت استفاده از آنها)
-
ارائه مدارک و مستندات زیر در صورت وجود:
-
تصویر پروانه کاربرد علامت استاندارد معتبر حداقل برای یکی از سایر محصولات
-
تصویر گواهینامه استقرار سیستم مدیریت کیفیت ۹۰۰۱ ISO، صادر شده توسط موسسات گواهی کننده تایید صلاحیت شده از طرف نظام تایید صلاحیت ایران و یا HACCP ISO2200
-
ارائه مدرک مبنی بر دارا بودن “ایران کد” از وزارت بازرگانی برای محصول مورد درخواست
-
فرم تکمیل شده پرسش نامه اطلاعات فنی با تایید مدیر عامل شرکت یا مالک واحد تولیدی
-
ارائه مدرک مبنی بر دارا بودن آزمایشگاه کنترل کیفیت اختصاصی
-
معرفی مسئول کنترل کیفیت واجد شرایط که مراحل تایید صلاحیت وی از طریق انجمن مسئولین کنترل کیفیت پیگیری شود و یا گواهینامه معتبر مدیر یا مسئول کنترل کیفیت تایید شده توسط موسسه
-
نمودار فرآیند تولید (OPC)
-
شمای نحوه استقرار دستگاه ها در خط تولید (Lay out)
-
پرداخت کارمزد خدماتی مرتبط با صدور پروانه توسط واحد متقاضی و اخذ تاییدیه مکتوب از مسئول امور مالی اداره کل استان
-
نتایج آزمون ماهانه واحد تولیدی در فرمت مورد تایید اداره کل استاندارد که نمونه برداری ها در آنها مشخص شده باشد
-
گواهی کالیبراسیون وسایل و تجهیزات آزمایشگاهی
موسسه مشاوران مطالعه مقاله استاندارد حسابداری را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
مراحل اخذ استاندارد ملی ایران
مراحل اخذ استاندارد ملی ایران:
اخذ استاندارد ملی دارای سلسله مراتبی می باشد که در زیر به آنها اشاره می شود.
تکمیل فرم های مربوط به اخذ استاندارد ملی:
فرم های اعلام شده از طرف اداره استاندارد، باید توسط سازمان متقاضی اخذ علامت استاندارد ملی، تکمیل گردد.
این فرم های شامل اطلاعات عمومی و اطلاعات فنی در خصوص محصولات و خدمات و مجوز های سازمان متقاضی می باشد.
تعیین مسئول کنترل کیفیت:
مسئول کنترل کیفیت باید مطابق با شرایط احراز تعیین شده از طرف اداره استاندارد، تعیین شود و مشخصات مسئول کنترل کیفیت به همراه مدارک مربوطه به اداره استاندارد اعلام گردد.
مجوز های قانونی:
تمامی اطلاعات مربوط به مجوز های قانونی، لازم است که به اداره استاندارد ارائه شود. این مجوز ها شامل موارد زیر هستند:
- آگهی ثبت شرکت در روزنامه رسمی و آخرین تغییرات آن
- تصویر پروانه معتبر تاسیس یا مجوز فعالیت
- ارائه مدارک مبنی بر دارا بودن کد ملی “ایران کد” از وزارت بازرگانی
مستند سازی استاندارد ملی:
مستندات و فرم های مورد نیاز جهت استاندارد سازی محصولات و خدمات، لازم است که با توجه الزامات استاندارد ملی مربوطه، در سازمان تدوین شوند.
نکته: در مستند سازی استاندارد ملی ایران، می توان از استاندارد ایزو ۹۰۰۱ نیز کمک گرفت.
در صورتی که سازمان، سیستم مدیریت کیفیت ایزو ۹۰۰۱ را استقرار داده و گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ را اخذ کرده است، بایستی تصویر گواهینامه ایزو معتبر با اعتبار از مراجع ملی و بین المللی به اداره استاندارد ارسال گردد.
اجرای مستندات:
مستندات استاندارد ملی ایران، که در مراحل بالا تهیه شده است، در این مرحله اجرا می شود. مهم ترین مستنداتی که باید اجرا شوند:
- فرم های بازرسی و کنترل کیفیت
- ثبت نتایج آزمایش محصول یا خدمات
- کالیبراسیون تجهیزات اندازه گیری
- نظر سنجی مشتریان
- رسیدگی به شکایت مشتری
ارزیابی محصول و خدمت:
سیستم کنترل کیفیت طرح ریزی شده توسط کارشناس استاندارد مورد ارزیابی قرار می گیرد و نمونه محصولات به منظور بررسی، به آزمایشگاه مورد تایید اداره استاندارد، ارائه می گردد.
اخذ نهایی پروانه کاربرد استاندارد ملی تشویقی یا اجباری:
در صورتی که تمامی مراحل بالا به صورت کامل اجرا شده باشد و نمونه های محصول و خدمات در آزمایشگاه مورد تایید اداره استاندارد، با الزامات مشخص شده، منطبق باشد، پروانه استاندارد ملی سازمان متقاضی صادر می گردد.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله استاندارد سازی را به شما پیشنهاد می کنیم.
