در حسابداری، دارایی های زیادی وجود دارند که هر کدام از آنها دارای خصوصیت و ویژگی های مخصوصی می باشد و بنا به کاربرد آن مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع می توان اظهار داشت که دارایی یک نوع منبع است که دارای ارزش اقتصادی می باشد و در اختیار فرد، سازمان و یا نهاد ها قرار دارد.
انواع دارایی در حسابداری:
به منبعی می گویند که توسط شرکت کنترل می شود و نتیجه رویداد های مالی قبل است که انتظار می رود مزایای اقتصادی شرکت را به جریان بیندازد.
انواع دارایی ها:
- دارایی جاری
- دارایی ثابت
- دارایی فیزیکی
- دارایی انتزاعی (نا مشهود)
- دارایی عملیاتی
- دارایی غیر عملیاتی
ویژگی های دارایی ها:
هر دارایی، دارای سه ویژگی است که شامل موارد زیر می شود:
- منابع: منابعی هستند که می توانند برای رسیدن به منافع اقتصادی از آنها استفاده شود.
- مالکیت: مالکیتی را نشان می دهد که می تواند در نهایت به وجه نقد و یا معادل آن تبدیل گردد.
- ارزش اقتصادی: دارای ارزش اقتصادی هستند و می توانند معاوضه یا فروخته شوند.
به طور کلی، دارایی ها از سه دیدگاه مختلف دسته بندی می شوند که عبارتند از:
- وجود فیزیکی: بر مبنای موجود بودن فیزیکی دارایی
- قابلیت تبدیل: بر اساس میزان ساده بودن تبدیل آن به پول نقد
- کاربرد: بر اساس استفاده عملیاتی از دارایی در سازمان
تقسیم بندی انواع دارایی:
دارایی ها به انواع زیر تقسیم می شوند.
تقسیم بندی انواع دارایی در حسابداری بر اساس قابلیت همگرایی:
یکی از روش های طبقه بندی دارایی ها، دارا بودن قابلیت نقدشوندگی می باشد. بر این اساس تمامی دارایی ها به دارایی های جاری و دارایی های ثابت طبقه بندی می شوند.
دارایی های جاری:
دارایی های جاری به دارایی هایی گفته می شود که به آسانی قابل تبدیل به وجه نقد هستند، مانند:
- سهام موجودی
- اوراق بهادار در بازار
- سرمایه گذاری های کوتاه مدت
- سپرده های ثابت
- درآمد های حساب شده
- مانده های بانکی
- بدهی بدهکاران
- قبض های دریافتی
- هزینه های پیش پرداخت شده
این نوع دارایی ها نسبت به دارایی های ثابت طول عمر کوتاه تری دارند و به عنوان دارایی های نقدی نیز از آنها یاد می شود.
دارایی های ثابت:
این نوع از دارایی ها، از نظر این که ماهیت ثابتی دارند قابلیت تبدیل به وجه نقد را ندارند و برای فروش دارایی های ثابت نیاز به طی شدن روال عادی و گذشت زمان طولانی مدت دارد مانند:
- زمین
- ساختمان
- ماشین آلات
- کارخانه
- تجهیزات موجود
از دارایی های ثابت با عنوان هایی مانند دارایی غیر جاری، دارایی بلند و دارایی های سخت نیز یاد می شود همچنین باید بدانید که ارزش دارایی های ثابت با گذشت زمان کاهش یافته و دچار استهلاک می شود.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله صکوک را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
انواع دارایی در حسابداری
تقسیم بندی انواع دارایی در حسابداری بر مبنای وجود فیزیکی:
طبقه بندی دیگر دارایی ها بر اساس قابلیت دیده شدن آنها می باشد. طبق این دسته بندی، دارایی ها به دو دسته دارایی مشهود (ملموس) و دارایی نامشهود تقسیم می شوند.
دارایی های مشهود (ملموس):
دارایی های مشهود، به دارایی هایی می گویند که دارای موجودیت عینی می باشند و در عملیات واحد تجاری به طور موثر از آنها استفاده می شود.
این نوع از دارایی، تحت عنوان های زیر در ترازنامه طبقه بندی می گردد:
- دارایی های مشهود بلند مدت
- دارایی های سرمایه ای
- دارایی های ثابت و یا اموال
- ماشین آلات و تجهیزات
این گروه از دارایی ها به دسته های زیر تقسیم می شوند:
دارایی های استهلاک پذیر:
به دارایی هایی که دارای عمر اقتصادی معین و محدودی می باشند دارایی های استهلاک پذیر می گویند که طی عمر برآوردی خودشان مستهلک می شوند.
دارایی های استهلاک ناپذیر:
دارایی های استهلاک ناپذیر به دارایی های با عمر نا محدودی گفته می شود که در اثر استفاده تحلیل نمی روند مثل زمین.
دارایی های نقصان پذیر:
دارایی هایی هستند که بر اثر استخراج تهی می شوند و به موجودی مواد یا کالا تبدیل می شوند. از جمله: جنگل ها، معادن و ذخایر طبیعی است که در ترازنامه در گروهی جدا به عنوان معادن و ذخایر طبقه بندی می شوند.
نکته: عمر طولانی، منابع آتی قابل اندازه گیری و استفاده در روال عادی عملیات سه ویژگی مهم دارایی های ثابت مشهود می باشد.
دارایی های نامشهود:
دارایی های نامشهود به دارایی هایی می گویند که از نظر فیزیکی قابل مشاهده نیستند. برخی از نمونه های دارایی های نامشهود عبارتند از:
- سرقفلی
- موافقت نامه های حق رای
- حق ثبت اختراع
- حق چاپ
- برند ها و علائم تجاری
این موارد به عنوان دارایی های ثابت نیز در نظر گرفته می شوند زیرا صاحبان مشاغل سود های شرکت را به کمک دارایی های نا مشهود به دست می آورند.
تقسیم بندی انواع دارایی در حسابداری بر اساس نوع استفاده از دارایی:
بر اساس این نوع از طبقه بندی، دارایی ها به دسته های عملیاتی و غیر عملیاتی تقسیم می گردند که مبتنی بر استفاده از دارایی ها به منظور انجام عملیات تجاری است.
دارایی های عملیاتی:
دارایی هایی که عمدتا برای مشاغل روزانه مورد استفاده قرار می گیرند معمولا در دسته دارایی های عملیاتی قرار می گیرند و سایر دارایی هایی که در بهره برداری از آنها استفاده نمی شود به عنوان دارایی های غیر عملیاتی شناخته می شوند.
دارایی های عملیاتی شامل:
- پول نقد
- مانده های حساب بانکی
- موجودی
- کارخانه
- تجهیزات
دارایی های غیر عملی (عملیاتی):
تمامی دارایی هایی که فاقد فعالیت های تجاری روزانه هستد را دارایی های غیر عملیاتی می گویند که به منظور ایجاد مشاغل و نیاز های آینده ضروری هستند و به عنوان دارایی غیر عملی نیز شناخته می شود.
بنابراین دارایی غیر عملیاتی می تواند شامل برخی از املاک و مستغلات خریداری شده باشد که به منظور استفاده از ارزش آنها و یا پول اضافی در تجارت باشد و در عملیات تجاری از آنها استفاده نمی شود.
تشخیص دارایی ها و دارایی های خالص:
معنی کل دارایی ها در معادله حسابداری تحت عنوان کل بدهی ها و حقوق صاحبان سهام منعکس می شود. در حقیقت دارایی خالص اصطلاحی برای بیان تفاوت بین کل دارایی و بدهی های یک سازمان است.
در نتیجه می توان گفت که دارایی های خالص و حقوق صاحبان سهام تقریبا یکسان هستند یعنی هر دو نشان دهنده تفاوت بین کل دارایی ها و کل بدهی ها هستند.
کل دارایی = کل بدهی + حقوق صاحبان سهام
دارایی خالص = کل دارایی – کل بدهی
پرسش و پاسخ متداول در مورد انواع دارایی در حسابداری:
-
دارایی در حسابداری چه چیزی می باشد؟
دارای در حسابداری در واقع، یک منبعی است که دارای ارزش می باشد و در اختیار فرد، سازمان و یا نهاد خاصی قرار می گیرد.
-
انواع دارایی در حسابداری چه چیزهایی می باشد؟
انواع دارایی در حسابداری شامل: دارایی جاری، دارایی ثایت، دارایی فیزیکی، دارایی انتزاعی و نامشهود، دارایی عملیاتی و دارایی غیر عملیاتی می باشد.
-
آیا دارایی ها در حسابداری دارای ویژگی خاصی می باشند؟
بله دارایی ها در حسابداری شامل ویژگی های خاصی می باشند و به این شرح است، منابع: برای رسیدن به منافع اقتصادی از منابع استفاده می کنیم. مالکیت: مالکیتی است که می توان آن را به وجه نقد و یا معادل آن تبدیل کرد. ارزش اقتصادی: این دارایی دارای ارزش اقتصادی همراه با فروش و یا معاوضه می باشد.
-
قابلیت دارایی ها در حسابداری چیست؟
قابلیت دارایی ها بر این اساس است که می توان آن ها را بر اساس فیزیکی بودن آن، راحتی تبدیل به پول آن و استفاده عملیاتی از آن می باشد.
-
دارایی های جاری و ثابت چیست؟
دارایی ها بر اساس قابلیت نقد شدن به دارای های جاری و دارایی های ثابت تقسیم می شوند.
-
دارایی های جاری کدام دارایی ها می باشد؟
دارایی های جاری مانند اوراق بهادار، سرمایه گذاری های کوتاه مدت، سهام موجود، سپرده های ثابت، درآمدهای حساب شده، بدهی بدهکاران، قبض های دریافتی، هزینه های پیش پرداخت شده و مانده های بانکی می باشند که به راحتی قابلیت تبدیل شدن به وجه نقد را دارا می باشند. ولی توجه داشته باشید که این دارایی ها نسبت به دارایی های ثابت طول عمر کوتاه تری دارند.
-
دارایی های ثابت کدام دارایی ها می باشد؟
دارایی های ثابت دارای ماهیت ثابت می باشند و مانند زمین، ساختمان، ماشین آلات، کارخانه و تجهیزات موجود قابلیت تبدیل به وجه نقد را ندارند. این دارایی ها با گذشت زمان هم دچار استهلاک می شوند.
-
آیا تمام دارایی های ثابت دارای استهلاک می باشند؟
خیر، برخی از دارایی های ثابت مانند زمین مستهلک نمی شوند و در اثر استفاده از بین نمی روند.
-
دارایی های نقصان پذیر، کدام دسته از دارایی ها می باشند؟
این دارایی ها مانند جنگل، معادن و ذخایر طبیعی بر اثر استخراج و استفاده تمام می شوند و تبدیل به موجودی مواد و یا کالا می شود.
-
دارایی های نامشهود کدام دسته از دارایی ها می باشند؟
این دارایی ها مانند سرقفلی، حق ثبت اختراع، برندها و علائم تجاری قابل مشاهده نیستند و وجود فیزیکی ندارند.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله حسابداری تعهدی را به شما پیشنهاد می کنیم.
