بر اساس ماده 52 قانون کار، ساعات کاری یعنی آن مقدار زمانی که کارگر یا کارمند، وقت و انرژی خود را در اختیار کارفرما قرار داده و به انجام کار مشغول میشود. در طی هر 24 ساعت، میزان ساعاتی که به کار اختصاص داده میشود، نباید از 8 ساعت بیشتر شود. ساعاتی که کارگر وقت صرف می‌کند تا برای انجام کار آماده شود، مثل تعویض لباس یا آماده کردن ماشین آلات مربوطه، شامل ساعات کاری میشود. اما زمانی که صرف خوردن ناهار، شام و صبحانه میشود، شامل ساعات کاری نمیشود مگر این که در یک کارگاه پیش از شروع فعالیت، قرارداد روند کار به نوعی دیگر باشد که در این صورت لازم است روندی که از پیش تعیین شده است، اجرا شود.
برخی از تبصره های موجود در قوانین کار
- در سال 1359 ساعات کاری و دیگر مقررات مربوط به کار، برای همه کارمندان و کارگرانی که شامل قوانین استخدام کشوری می‌شدند به صورت برابر، 44 ساعت کار در هفته تعیین گردید.
- مقررات کار و مقررات ویژه استخدامی در مورد ساعت های کاری برای مشاغل دشوار و زیان آور هم چنان وجود دارد و به اجرا در می آید.
- قوانین ویژه ای که در این لایحه (لایحه برابر شدن ساعات کاری برای مشاغل) وجود دارد، مشمول قوای نظامی و کارگران شامل کار کشاورزی نمیشود.
روز کاری، شب کاری و کار مختلط
بر اساس ماده 53 قوانین کار، کار روز به کاری گفته میشود که مابین ساعات 6 بامداد الی 22 باشد و کار شب بین ساعات 22 الی 6 بامداد قرار گیرد. در ماده 58 قوانین کار برای هر ساعت شب کاری، به کارمندان غیر نوبتی 35 درصد بیشتر از مزد ساعت کار معمولی داده میشود. کار مختلط به کارهایی گفته میشود که ساعاتی از اشتغال به آن در روز و ساعاتی در شب قرار می‌گیرد.
اگر کارفرما آغاز کار را ساعت شش صبح و پایان را ساعت دو بعد از ظهر در نظر بگیرد تا 8 ساعت کار به اتمام رسد و در نوبت بعدی از ساعت دو بعد از ظهر تا ساعت ده شب یک سری کارگر برای اشتغال به کار گیرد، هر یک از این دو نوبت، روزانه به حساب می‌آیند و در این صورت لازم نیست به کارگرانی که نوبتی نیستند 35 درصد علاوه بر دستمزد (به عنوان اضافه شب کاری) پرداخت شود.
هنگامی که نوبت عصر برای کارگر از ساعت چهار بعد از ظهر آغاز شود و در ساعت دوازده شب تمام شود، این شیفت بر اساس قوانین موجود، مختلط به حساب می آید و کارفرما باید برای آن دو ساعت کار در شب (از ساعت ده شب تا دوازده شب) همراه با مزد معمولی، 35 درصد هم اضافه برای کار در شب به کارگر پرداخت کند.
موسسه مشاوران ارائه دهنده انواع مشاوره حق بیمه می باشد.
شب کاری
اگر نوبت کاری یک کارگر هم در روز و هم در شب باشد، زمانی که شامل نوبت کاری نشود و در شب به انجام کار بپردازد، می‌بایست 35 درصد مازاد برای شب کاری دریافت کند.
کارگرانی که غیر نوبتی هستند و همیشه در هنگام شب به انجام کار می پردازند، اگر به جای جمعه شب که در هفته تعطیل است یک شب دیگر را به طور مداوم به عنوان تعطیلی برگزینند و جمعه شب ها را به انجام کار بپردازند، بر اساس ماده 62 قوانین کار و تبصره های مربوط به آن، نسبت به دیگر کارگران که در زمان های متفاوتی در شبانه روز مشغول به انجام کار هستند علاوه بر گرفتن 35 درصد اضافه برای شب کاری (ماده 58)، از 40 درصد اضافه دستمزد پیش بینی شده که در ماده 62 قوانین کار آمده است نیز برخوردار می‌شوند.
یک کارگر غیر نوبتی برای هر یک ساعت کار اضافی در شب در نهایت 75 درصد اضافه بریک ساعت دستمزد عادی، حقوق دریافت می‌کند.
حق و حقوق کارگران و نهاد رسیدگی به مشکلات کارگاه ها
در خیلی از مواقع شاهد این موضوع می‌باشیم که در برخی کارگاه ها این دستمزدهای فوق العاده از طرف کارفرما رعایت نمیشود و این موارد در 70 درصد مواقع به دلیل عدم اطلاع کارفرما و 30 درصد مواقع به علت سوء استفاده مدیران از نیازمندی کارگران به کار میباشد.
در وضعیت فعلی که بسیاری از افراد نیازمند اشتغال هستند، پس از اعتراض نسبت به دریافت نکردن حق و حقوق قانونی خود در نوبت شب، از طرف کارفرما به برکناری از کار تهدید می‌شوند و همین قضیه باعث میشود در مقابل نا حقی سکوت کنند و از حق قانونی خود به شرط مشغول بودن به کار، بگذرند.
مسئولیتی که وزارت کار و دیگر نهاد های مرتبط بر عهده دارند بسیار مهم است. با توجه به وظیفه واحد های بررسی وزارت کار، باید هر چند مدت از این کارگاه ها و شرکت ها بازدید شود تا در صورت مشاهده تخلف، کارفرما بر اساس قوانین کار مجازات شود و اگر حق و حقوقی از کارگران ضایع شده است، با رای مراجع حل اختلاف به آن ها پرداخته شود.
پرسش و پاسخ متداول
-
ساعت کاری چیست و چند ساعت می باشد؟
بر اساس ماده 52 قانون کار، مقدار زمانی که کارگر و یا کارمند وقت و انرژی خود را برای انجام کار کارفرما صرف می کند کاعت کاری می گویند و این ساعت کاری باید 8 ساعت از 24 ساعت شبانه روز باشد.
-
با توجه به قانون کار، روز کاری چه ساعتی از شبانه روز را شامل می شود؟
بر اساس ماده 53 قانون کار، کاری که بین ساعت 6 بامداد الی 22 باشد، البته 8 ساعت از این ساعات گفته شده باشد، روزکاری به حساب می آید.
-
با توجه به قانون کار، شب کاری چه ساعتی از شبانه روز را شامل می شود؟
بر اساس ماده 58 قانون کار، کاری که بین ساعات 22 الی 6 بامداد باشد، شب کاری به حساب می آید.
-
با توجه به قانون کار، ساعت کار مختلط به چه صورت می باشد؟
بر اساس قانون کار، کارهایی که ساعاتی از اشتغال آن در روز و ساعاتی در شب قرار می گیرد، ساعت کاری مختلط می گویند.
-
آیا کارمندی که در شب کار می کنند، از نظر میزان حقوق دریافتی با بقیه کارمندان یکسان می باشند؟
بله، کارگران و کارمندان شب کاری علاوه بر دریافت دستمزد معمولی خود، 35% هم اضافه بر آن دریافت می کنند.
-
اگر چنانچه شب کاری کارمندان و کارگران با روز جمعه مصادف شود، به چه صورت می باشد؟
بر اساس ماده 62 قانون کار و تبصره های مربوط به آن، اگر در روز جمعه مشغول به کار باشند، علاوه بر 35% اضافه بر دستمزد شب کاری، 40% هم اضافه دریافت می کنند. در واقع یک کارگر و یا کارمند که در روز جمعه و تعطیلی به صورت شب کاری کار کنند، 70% اضافه بر دستمزد دریافت می کنند.
-
حق و حقوق کارگران و نهاد رسیدگی به مشکلات آن ها به چه صورت می باشد؟
بسیاری از مواقع، این درصدها به دلیل عدم آگاهی کارفرما و یا سوء استفاده کارفرما، رعایت نمی شود و در صورت اعتراض از کار برکنار می شوند. به همین دلیل وزارت کار و دیگر نهادهای مربوط به آن وظیفه بازدید ازشرکت ها و کارگاه ها دارند و در صورت مشاهده تخلف کارفرما، وی را به مجازات محکوم می کنند.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله بیمه بیکاری را به شما پیشنهاد می کنیم.
سلام وقت بخیر
ببخشید مزاحمتون شدم من تکنسین فنی یکی از سردخانه های شرکت لبنی ها مطرح هستم البته در لیست بیمه کارگر رد میشه ساعت کاری ما 24 ساعت کار 24 ساعت اضافه کاری میباشد و 1 نفر در هر شیفت مشکل اینجاست که روزی که یکی از ما مرخصی باشه اونیکی باید شیفت رو پر کن البته مشکلی نیست مشکل اینجاست که برای 24 ساعت کار کلا 12 ساعت به عنوان اضافه کار و 12 شاعت کلا محاسبه نمیکنن هر بار ک0 اعتراض کردیم منابع انسانی شرکت به بهنونه اینکه اداره کار ایراد میگیره حق کار مارو پرداخت نکردن میخواستم بدونم قانون کار چطور این و لحاظ کرده البته از طرفی هم چون ساعت کار ما به 72 ساعت میرسه غیر قانونی میشه که ما برای بیشتر نشدن مجبور سدیم اونیکه مرخصی هست شیفت بع ساعت 9 شب بیاد تا اونیکی 36 ساعت بوده بره اینطوری باز هم هر دو مرخصی اجباری استافاده کردیم هم اضافه کار پرداخت نشده در ضمن روزهای جمع هم نوبت کاری حساب میشه و مانند روز عادی محاسبه میشه میخواستم راهنمایی کنید چجوری بازرس اداره کار به اضافه کار من گیر میده اما به ساعت پرداخت نشده من کاری نداره
سلام، ببخشید متوجه منظور شما نشدم 24 ساعت کار 24 ساعت اضافه کار؟ اگر واضح تر توضیح دهید ممنون میشم.
سلام، من در یک شرکت دولتی بصورت 24*48 کار میکنم آیا به من اضافه کار تعلق میگیره یا نه، ممنون
سلام بله مازاد مجموع ساعات کاری
سلام وقت بخیر
ساعت کاری بنده 12 الی 20 است
با توجه به اینکه ساعت شیفت شب همانطور که ذکر کردید از 10 شب شروع میشود؛ آیا تایم کاری من شامل حال این مورد نمیشود؟ و اینکه روزهای تعطیل ما 12 ساعته است و شامل بیمه نمیشود اما در محاسبه حقوق هم لحاظ نمیشود به چه صورت به کارفرما عنوان کنیم این موضوع رو
سلام خیر شامل شبکاری نمیشه باید طبق قانون شیفت شما محاسبه شود
سلام. بنده در شرکتی مشغولم که به صورت شیفتی کار میکنم بدینصورت که دو روز صبح 12ساعته و دو روز شب 12ساعته و دو روز استراحت داریم.سه شیفت چرخشی.
حال مدیران شرکت تصمیم بر ان گرفته اند ک این مدل شیفت را حذف و به جای ان 5روز صبح 8ساعته و 5روز عصر8ساعته و 5روز شب 8ساعته کار کنیم و بدون استراحت یعنی اینکه بعد از اتمام شیفت شب و زمانی ک باید شیفت را تحویل نفر بعد بدهیم خودمان باز بلافاصله صبح کار یا عصر کار میشویم. ایا از نظر قانون اداره کار همچین چیزی بلامانع میباشد
سلام طبق قانون باید شیفت شما در گردش باشه صبح – عصر – شب
سلام من تازه یک ماه میشه که شروع به کار کردم
ساعت کاری 9 صبح تا 18
از ساعت 18 به بعد اضافه کاری میکنم تا ساعت22
ایا از ساعت 19 به بعد شبکاری حساب میشود؟
و یک سوال دیگه اگر کار فرما به بنده که مجرد هستم حق بن و مسکن ندهد
اختیاریست دادن حق بن و حق مسکن یا اجباری
ممنون میشم اگر پاسخ بدید
سلام نه اضافه کار عادی هست و حق بن و مسکن اجباریست.
سلام من توی دارو خونه کار میکنم و توی فیش حقوقیم هیچ چیزی در رابطه با حق شب کاری و حق تعطیل کاری نیست یعنی همچین تیتری داره ولی جلوش خالیه و هرشب از ساعت ۹ شب تا ۷ صبح شیفت هستم حتی روز های جمعه . قراردادی که با ما بستن فقی توش قید شده ۱۰ ساعت کاری و هیچ مبلغی و توش قید نکردن و حقوقی که میدن ثابت ماهیانه ۲۷۰۰ عه میخوام ببینم میتونم کاری کنم یا با اون قرارداد سفید امضایی که گرفتن ازمون هیچ کاری نمیشه کرد؟
سلام بله میتونید باید به وزارت کار منطقه مراجعه و طرح شکایت کنید
سلام…من رستوران شیفت شب کار میکنم و کارفرمام بیمه نکرده…مامور تامین اجتماعی هم صبحا میاد…تمام پرسنل اسمشونو نوشت اما چون من صبحا نمیرم جا موندم…
چیکار باید بکنم،ایا امکانش هست مامور بیمه شب بیاد؟
سلام به واحد بازرسی شعبه تامین اجتماعی مراجعه کنید و شرح حالتون رو بگید اسمتون رو مینویسن میان برای بازرسی خیر شبها بازرس مراجعه نمیکنن
باسلام من در شرکتی به صورت ۲روزصبح ۲روزعصرو۲روزشب و۲روزاستراحت هستیم الن میگن کارگری که نوبت شیفت شب هستش نمیتونه شیفت بعدی یعنی صبح رو اضافه کار بمونه این حرف درسته قانونی دراین مورد هست میگن صبح وعصر میتونن شیفت بعدشونو اضافه کار بمونن ولی میگن قانون کار اجازه نمیده شیفت شب صبح منتهی به شیفت خودشو بمونه ممنون
سلام. کارمند اداره دولتی هستیم از ساعت ۲عصرتا۸صبح بدون تعطیلی. یعنی۱۸ساعت کار و ۵۴ساعت استراحت. آیا اون۳۵درصد شب کاری و ۴۰درصد روزهای جمعه به ما تعلق میگیره؟ممنون میشم جواب بدید
سلام چون شیفت شما در گردش نیست و ثابت یک ساعت کار مشخص دارید تعلق نمیگیره
سلام .من نگهبان هستم. ۲۴کار ۴۸ استراحت میخواستم ببینم دستمزد من در ما چقدر است.
سلام براساس حداقل حقوق وزارت کار می باشد و مازاد ساعات قانونی اضافه کار محاسبه میشود
دو نکته
۱_شب کاری دیگه اضافه کاری نداره یعنی ۷۵ درصد معنی نمیده و شما وقتی یک روز دیگه را به عنوان روز تعطیل توافق میکنید دیگه جمعه دیگه به عنوان جمعه کاری محاسبه نمیشه !؟
۲ _ در پاسخ به سوالات دیدم نوشته بودین ساعات کار باید ۱۷۶ ساعت در ماه باشد ، قانون صراحت داره ۱۷۶ ساعت در چهار هفته ، در ضمن ساعت کار در روز ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه است نه ۸ ساعت
من درشرکتی کارمیکنم از ۱۸تا۶صب همیشه هم شبکارم چه قد باید حقوق بگیرم طبق وزارت کار
بله طبق حقوق و مزایای اعلامی ازسوی وزارت کار به همراه اضافه کار
سلام کارمند بخش دولتی ساعت کاری از ۱۹ تا ۸ صبح (به اصطلاح ۱۲ ساعت کار ۳۶ ساعت استراحت بدون تعطیلی در سال)آیا فوق العاده کار شبانه تعلق میگیره
سلام بله فوق العاده شیفت شب تعلق میگیره
سلام من ب تازگی مشغول شدم. شب کار دائم هستم. ۱۲ ساعت کار .یعنی ۷غروب تا ۷ صب. ولی کارفرما به من گفت که حق شیفت شب ندارم و اضافه کاری هم مثل روزمحاسبه میشه. دلیلش این گفت ک گردشی نیستم.
میشه لطف کنید بگید قانونا دریافتی من باید چقدر باشه؟؟؟
سلام بله کارفرمای شما درست میگه چون در گردش نیستید شامل نوبت کاری نمیشید.
دورود فراوان
ضمن تشکر از شما و همکاران محترم یک سوال داشتم بنده در یک شرکت خودرو سازی کار میکنم تا هفته پیش بصورت ۱۲ ساعت کار ۲۴ ساعت استراحت کار میکردم ، با این فرض که بعد مسافت منزل تا شرکت حدود ۱۶۰ کیلومتر رفت و برگشت میباشد عملا ۱۵ ساعت کار میکردم البته بنده مشکلی نداشتم ( صبح کار، شب کار، OFF)
اخیرا برای یکی از ما سه نفر شیفت مشکل بیماری پیش اومده که امکان حضور ندارن لذا رئیس مستقیم بنده در حال حاضر بصورت ۱۲ ساعت حضور ۱۲ ساعت استراحت که با توجه به بعد مسافت عرض شده استراحت کمتر از ۱۲ ساعت هست از من درخواست کرده کار کنم الان دوهفته به این شکل شروع بکار کردم و واقعا فیزیک بدنم جواب نمیده لطفا راهنمایی بفرمائید. با تشکر
سلام باید به بازرسی اداره کار مراجعه و شکایت کنه تقاضای بازرسی بشه
باسلام. نگهبان هستم یک هفته شب ویک هفته روز ایا شبکاری تعلق میگره
بله شبکاری تعلق میگیره
سلام خسته نباشید.
من ۱۲ ساله در کارگاه سنگشکن نگهبان شب ام.۲ساله که یک شب در میان میام سرکارم آیا ۳۵% شب کاری به من تعلق میگیره؟میخواستم بدونم چه چیزی هایی تعلق میگیره با سپاس
سلام بله شب کاری تعلق میگیره
سلام، ایا کارگران شیفت شب که یک در میان شیفت هستند هم باید 176 ساعت در ماه باشد یا کمتر؟ باتشکر
سلام، باید 176 ساعت در ماه باشد.
با سلام
کندر یک شرکت دولتی کار می کنم
ساعت کاری ما از ساعت 14الی 6 صبح فردا می باشد البته پایان کار بستگی به انجام کار محوله داره که بیشتر مواقعه تا ساعت 8 صبح طول می کشه و در مواقعی مانند الان که نزدیک عید است ساعت کاری از ساعت 12 ظهر تا فردا صبح هر زمان که کار تمام بشه .البته زمان حضور ما بر اساس قانون شرکت 16ساعت حضور در کار و 56 ساعت استراحت می باشد بدون تعطیلی یعنی هر وقت یک شیفت مرخصی بگیریم سه روز مرخصی در سیستم محاسبه می گردد.
در صورت امکان در مورد نحوی محاسبه حقوق راهنمایی کنید
سلام آیا کسی که از ساعت یک بعد ازظهر الی هشت شب کار می‌کند چی نو‌کار گفته میشود ودیگر اینکه مستحق 35 فیصد مزد شب می‌گردد یا خیر
کار عادی حساب میشه نه شامل نمیشه
سلام وقت بخیر:
آیا برای کارگران غیر نوبتی (شب کار دائم)روزهایی که مرخصی هستند و جمعه ها از 35 درصد حق شیفت برخوردار می گردند.ویا به تعداد روزهای کارکرد در شب،حق شیفت دریافت میکنند
با تشکر
سلام به تعداد روز درشیفت شب تعلق میگیره