در سال های اخیر واژه پروژه ای یا پیمانکاری نسبت به سال های قبل بسیار شنیده می شود. و کارهای پروژه ای به صورت روزافزون در حال گسترش هستند که اشخاص زیادی از این راه درآمد بدست می آورند. برای تعریف حسابداری پروژه ای یا پیمانکاری باید اشاره کرد که یکی از زیرمجموعه های رشته حسابداری محسوب می شود که کاربردها و مزایای گوناگونی دارد. کارهای پیمانکاری دارای جزییات بسیار زیادی هستند و برای رسیدن به اهداف خود باید به حسابداری پیمانکاری تسلط و دانش آن را داشته باشد تا بتواند در این زمینه موفق شوند.
فعالیت پیمانکاران از زمان اعلام مناقصه شروع می شود و تا زمانی که پروژه به آنها تحویل داده شود ادامه دارد. و در این بین باید از علم حسابداری آگاهی داشته باشند تا بتواند آن پروژه را پیش بینی و پیگیری کنند.
به مجموعه ای از اشخاص که برای فعالیت هایی حقیقی یا حقوقی با اشخاصی دیگر قرارداد می بندند، پیمانکار گفته می شود که رتبه بندی آنها بر اساس سابقه، تعداد نفرات فعال و توانایی های آنها انجام و در مناقصات فعالیت می کنند. و شرکت های پیمانکاری طبق ابلاغیه ای از طرف معاونت راهبردی نهاد ریاست جمهوری به 11 گروه تقسیم بندی می شوند و می توانند بر اساس این گروه ها به فعالیت خود بپردازند که شامل: صنعت و معدن، ساختمان، نفت و گاز و نیرو، کاوش‌های زمینی، ترابری، راه، تاسیسات و تجهیزات کشاورزی، آب، ارتباطات، مرمت آثار باستانی می باشند.
ارکان اصلی عملیات پیمانکاری:
در هر یک از عملیات پیمانکاری سه رکن اساسی وجود دارد که عبارتند از:
کارفرما:
فردی است که اجرای عملیات مشخصی را بر عهده پیمانکار می گذارد. و برای اجرای دقیق و نظارت کردن بر عملیات پیمان از مشاوران متخصص کمک می گیرد. و هر شخصی را که کارفرما به عنوان جانشین انتخاب کند، حکم کارفرما را دارد.
پیمانکار:
فردی که متعهد می شود که تمام عملیات پیمان را تا زمانی که تکمیل شود، به بهترین نحو ممکن انجام می دهد. و برای راحتی در کار قسمت هایی از عملیات با پیمانکاران جزئی قرارداد می بندد. زیرا برای برخی از پروژه ها خاص یا عملیاتی با طرح های بزرگ که از عهده یک پیمانکار بر نمی آید، احتیاج است که چندین پیمانکار با تخصص های گوناگون همدیگر همکاری کنند تا هم توان مالی و عملیاتی پروژه بالاتر رود و هم خطرات ناشی از اجرای عملیات پیمان کاهش یابد. به همین دلیل گاهی شرکت های پیمانکاری از ترکیب و مشارکت چندین شرکت دیگر تشکیل شده اند.
قرارداد:
در واقع اصلی ترین بخش از کارهای پروژه ای بحث قرارداد آنهاست که از تعهد و الزام برای پیمانکار و کارفرما سرچشمه می گیرد. در قرارداد باید: مشخصات هر یک از کارفرما و پیمانکار آورده شود، همچنین مدت پیمان، موضوع و مبلغ آن، تعهدات هر یک از طرفین قرارداد و تاریخ اتمام پروژه نیز آورده و مشخص می شود.
برای مطالعه مقاله نسبت های مالی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
صورت وضعیت
صورت وضعیت:
پس از تهیه و تایید صورت وضعیت ها توسط مهندسین مشاور که بصورت ماهیانه انجام می‌شود، برای کارفرما فرستاده می شود. که شامل فعالیت هایی که انجام شده و مصالحی که در کار استفاده شده می باشد. این صورت وضعیت ها که در مدت پروژه برای کارفرما فرستاده می شوند بصورت موقت و علی الحساب هستند و کارفرما بعد از تایید آن مبلغ آن را بعد از کسر کردن کسورات برای پیمانکار واریز می کند. در واقع این مبالغ و کسوراتی که کسر می شوند شامل: بیمه، مالیات، اقساط پیش دریافت و سپرده حسن انجام کار می باشند.
مالیات، بر اساس ماده ۱۰۴ قانون مالیات های مستقیم باید ۳در صد مالیات علی الحساب از مبلغ صورت وضعیت توسط کارفرما کسر گردد. و این مبلغ باید تا سی روز به حساب سازمان امور مالیاتی واریز و قبض آن به پیمانکار تحویل داده شود. و کارفرما موظف است که تا سی روز از تاریخ انعقاد قرارداد، کپی آن را با دریافت رسید آن به اداره امور مالیاتی محل ارائه دهد. پس از بررسی دفاتر مالیات عملکرد پیمانکار بر اساس قانون مشخص می شود و پس از کم کردن مبلغ پیش پرداخت مابقی آن به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می شود.
بیمه، طبق ماده ۳۸ قانون تأمین اجتماعی، کارفرما وظیفه داردکه ۵% ناخالص کارکرد پیمانکار را از هر صورت وضعیت کم کند و مبلغ آن را نزد خود نگهداری کند. این مبلغ و آخرین قسط پیمانکاران تا ارائه مفاصا حساب به وسیله پیمانکار که توسط سازمان تأمین اجتماعی صادر شده، نگهداری می شود. در پیمان های مشمول طرحهای عمرانی حق بیمه به صورت قطعی بررسی و کم می شود. حق بیمه این پیمانها ۶/۶% که متشکل از ۱/۶% سهم پیمانکار و ۵% سهم کارفرما می باشد.
برای مطالعه مقاله حسابداری سنجش مسئولیت می توانید از این لینک استفاده نمایید.
ارکان اصلی عملیات پیمانکاری
مزایای حسابداری پروژه ای:
همان گونه که اشاره شد حسابداری پروژه ای یکی از شاخه های حسابداری محسوب می شود که کاربردهای بسیاری دارد و در اینجا به تعدادی از مزایای آن اشاره می کنیم:
درک واقعی سودآوری پروژه:
چون در حسابداری میزان هزینه هایی که توسط یک پروژه ایجاد می شود، ارزیابی می شود و اثر آنها کاملا روشن و واضح است که چه هزینه هایی قبلا بوده و کدام یک از آنها تازه به وجود آمده اند به همین دلیل گاهی آن را به عنوان سودآوری بیشتر شناسایی می کنند.
تصمیم‌گیری سریع و درست:
با استفاده از حسابداری پروژه ای می توان انتخاب های مهم را در میانه پروژه انجام داد، نه اینکه در پایان کار پروژه متوجه اشتباهات شوید بلکه در حین کار هر جایی که متوجه اشتباه شدید می توان آن را تصحیح کرد. در ضمن می توان در این مرحله از کار ببینید که تا الان چه مقدار هزینه کرده اید و اطلاعات مهمی که باید داشته باشید کدام یک می باشند تا بتوانید در برابر کارفرما پاسخگو باشید.
به دست گرفتن کنترل استراتژی کسب و کار:
با استفاده از این حسابداری می توان تصمیم گیری بهتری گرفت: مثلا پرسنل موفق تر و تواناتر را را در جهت هدایت درست شرکت گزینش کرد یا برای انتخاب از بین چندین پروژه، آن که سود آورتر است را تایید و مابقی را رد کند.
برای مطالعه مقاله حسابداری تعهدی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
مزایای حسابداری پروژه ای
دلایل استفاده از حسابداری پروژه:
- آینده نگری و استخدام هایی برای رشد بلند مدت، استفاده از این حسابداری سبب می شود که در ارتباط با اجزاء آگاهانه رفتار شود و بر روی مسایل نقدی بررسی و کنترل بیشتری انجام شود. با این روش متوجه می شوید که چه مهارت هایی در پرسنل مورد نیاز است و در زمان استخدام پرسنل تصمیمات بهتری اتخاذ می کنید تا بتوان استراتژیک گروه را به بالاترین سطح ممکن ارتقا داد.
- افزایش سطح مسئولیت‌پذیری کارکنان، زمانی که پرسنل موظف به ارزیابی و بررسی وضعیت مالی پروژه های خود می شوند، بیشتر متوجه می شوند که فعالیت های آنها چه تاثیری بر روی سود کسب شده دارد.
- افزایش همکاری، چون درحسابداری پروژه ای لازم است که اطلاعات به اشتراک گذاشته شوند و همه اعضای گروه باید به دنبال جمع آوری اطلاعات بروند و داده بدست آورند، سبب می شود خروجی پروژه قابل قبول واقع شود و با این عمل آنها متوجه می شوند افزایش مسئولیت پذیری آنها نتایج و روند کار را بالاتر برده است.
- خوشحال‌تر شدن مشتریان و پرسنل، این حسابداری سبب افزایش روحیه در شرکت شده بابت مسئولیت پذیری بیشتر و همچنین با افزایش قدرت مالی که به همراه دارد باعث می شود که به مشتریان توجه بیشتر و خدمات بهتری ارائه شود. و آنها از ارائه به موقع و دقیق کار از شما راضی تر خواهند بود.
جمع بندی پایانی:
در پایان باید اشاره شود که هدف از استفاده از حسابداری پروژه ای بررسی و ارزیابی مسائل مالی آن فعالیت می باشد که تغییرات بزرگی در خدمات هر سازمانی به وجود می آورد و زمانی که این حسابداری اجرا می شود روحیه پرسنل افزایش، رضایت مشتریان بیشتر، کارآیی شرکت افزایش و در نتیجه سودآوری آن نیز بیشتر می شود.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله حسابداری فروشگاه های زنجیره ای را به شما پیشنهاد می کنیم.
