شرکت و ثبت شرکت انواعی دارد که شرکت تعاونی یکی از آنها است و توسط اشخاص حقیقی، برای راه اندازی کسب و کار تاسیس می شود.
این نوع از شرکت جهت رفع نیازمندی های مشترک و بهبود اوضاع اقتصادی و اجتماعی اعضا، شروع به کار می کند که حداقل افراد تشکیل دهنده آن باید 7 نفر باشند.
از بین اشخاص حقیقی که برای ثبت شرکت تعاونی اقدام می کنند، چند شخص به عنوان بازرس انتخاب می شوند که انتخابی هستند و دارای وظایفی می باشند که در ادامه این مطلب به شرح آن پرداخته می شود.
ارکان شرکت تعاونی و نحوه اداره آن:
تشکیلات شرکت تعاونی دارای ارکان سه گانه مجمع عمومی، هیئت مدیره و بازرس می باشد که در ادامه اهم آنها شرح داده شده است.
مجمع عمومی:
مجامع عمومی از به هم پیوستن اعضای تعاونی یا نمایندگان آن ها تشکیل می شود که به صورت های زیر دایر می گردند:
- مجمع عادی
- مجمع فوق العاده
وظایف مجمع عادی:
- انتخاب هیئت مدیره و بازرس یا بازرسان
- رسیدگی به ترازنامه
- رسیدگی به حساب سود و زیان
- رسیدگی به گزارش های مالی
- تصویب بودجه سالانه
- تعیین سیاست ها و خط مشی شرکت
وظایف مجمع فوق العاده:
- اتخاذ تصمیم در خصوص افزایش یا کاهش سرمایه
- انحلال شرکت
هیئت مدیره:
هیئت مدیره متشکل از حداقل 3 و حداکثر 7 نفر می باشد که از میان اعضای شرکت انتخاب می گردند و مسئولیت اداره امور شرکت تعاونی را بر عهده دارند.
وظایف هیئت مدیره:
- اجرای مفاد اساسنامه
- اجرای تصمیمات مجمع عمومی
- تهیه صورت ها و گزارش های مالی برای ارائه به مجمع عمومی
- دعوت از مجامع عمومی
- نظارت بر امور جاری و فعالیت های تعاونی
- عزل، نصب و قبول استعفای مدیر عامل
بازرس یا بازرسان:
بازرسان شرکت های تعاونی، توسط مجامع عمومی عادی انتخاب می شوند که این انتخاب برای مدت 1 سال می باشد و دارای دو نوع اصلی و علی البدل هستند و وظایف زیر را به عهده دارند.
- مسئولیت نظارت بر عملکرد هیئت مدیره
- نظارت بر اجرای تصمیمات مجمع و اساسنامه
- نظارت بر روند صحیح تهیه گزارش مالی و تهیه و تنظیم صورت های مالی
- تهیه گزارش و ارائه آن به مجمع عمومی سالانه
- رسیدگی به شکایات احتمالی اعضا از نحوه مدیریت و عملکرد هیئت مدیره
بر اساس تبصره 1 ماده 40 بخش تعاونی، در صورت فوت و یا استعفای بازرس، شرکت باید ظرف مدت 10 روز بازرس دیگری را طبق آرا، برگزیند. انجام این کار به عهده هیئت مدیره می باشد.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله اوراق مشارکت را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
شرکت تعاونی و اهمیت بازرس در شرکت های تعاونی
اهداف شرکت های تعاونی:
- ایجاد و آماده سازی امکانات کار به منظور رسیدگی به اشتغال کامل
- گسترش و توسعه مشارکت و همکاری عمومی در بین تمامی افراد جامعه
- راه اندازی کار و در اختیار گذاشتن ثروت و سرمایه در اختیار اشخاص جهت رعایت عدالت اجتماعی
- پیش گیری از کارفرمای تام شدن برای دولت
- در اختیار گذاشتن وسایل کار برای اشخاصی که توانایی دارند اما وسیله کار ندارند.
- جلوگیری از محدودیت، اسراف، تورم و ایجاد خسارت برای سایرین
اهمیت بازرسی در شرکت های تعاونی:
بازرسی در شرکت های تعاونی دارای اهمیت و حساسیت خاصی می باشد که با توجه به بند 3 ماده 41 قانون بخش تعاونی، در ادامه به برخی از مهم ترین این حساسیت ها اشاره می شود:
- بازرس مورد نظر، ناظر بر اعمال هیئت مدیره می باشد.
- به حساب های شرکت رسیدگی می نماید.
- نسبت به ترازنامه ارائه شده توسط هیئت مدیره اظهار نظر می کند.
- مواظب و ناظر بر بی نظمی ها و قانون شکنی های احتمالی توسط هیئت مدیره می باشد.
- در صورتی که تشخیص تخلف توسط هیئت مدیره، می تواند مجمع را جهت اتخاذ تصمیم نسبت به موضوعات مورد نظر خود دعوت به تشکیل جلسه نماید.
- اعضا می توانند شکایت خود را از هیئت مدیره تقدیم بازرس شرکت نمایند.
- همچنین بازرس موظف است به شکایت اعضا رسیدگی نموده و ضمن تنظیم یک گزارش، شکایت آنها را در مجامع عمومی مطرح نماید.
شرایط انتخاب بازرس:
بر اساس ماده 38 قانون بخش تعاونی، اعضای هیئت مدیره، مدیر عامل و بازرسان باید واجد شرایط زیر باشند. این شرایط که می توان آن ها را به ایجابی و سلبی تقسیم کرد، شامل موارد زیر هستند:
شرایط ایجابی:
-
داشتن تابعیت ایران
-
ایمان و تعهد عملی به اسلام (در تعاونی های متشکل از اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی، تعهد عملی به دین خود)
-
داشتن اطلاعات یا تجربه لازم برای عمل به وظایف، متناسب با تعاونی مربوط
شرایط سلبی:
-
عدم ممنوعیت قانونی و عدم حجر
-
عدم عضویت در گروه های محارب
-
عدم سابقه محکومیت به ارتکاب جرایم بر ضد امنیت و جعل اسناد
-
عدم سابقه محکومیت به سبب رشوه گیری، اختلاس، کلاه برداری، خیانت در امانت، تدلیس، تصرف غیر قانونی در اموال دولتی و ورشکستگی به تقصیر
وظایف بازرسان:
بر اساس قانون بخش تعاونی، بازرس یا بازرسین، دارای برخی وظایف می باشند که در زیر به آنها اشاره می گردد:
-
بر اساس ماده 41 ق.ب.ت، نظارت مستمر بر انطباق اداره امور تعاونی و عملیات و معاملات انجام شده با اساسنامه و قوانین و مقررات و دستور العمل های مربوطه.
-
رسیدگی به حساب ها، دفاتر، اسناد، صورت های مالی از قبیل ترازنامه و حساب های عملکرد، صورت سود و زیان، بودجه پیشنهادی و گزارش هایی که هیئت مدیره به مجمع عمومی می دهد.
-
رسیدگی به شکایات اعضا و ارائه گزارش به مجمع عمومی و مراجع ذیربط.
-
تذکر کتبی راجع به تخلفات موجود در نحوه اداره امور تعاونی به هیئت مدیره و مدیر عامل و تقاضای رفع نقص.
-
نظارت بر انجام حسابرسی و رسیدگی به گزارش های حسابرسی و گزارش نتیجه رسیدگی به مجمع عمومی شرکت و مراجع ذیربط.
-
بر اساس تبصره ماده 41 ق.ب.ت، بازرسان حق دخالت مستقیم در اداره امور تعاونی را ندارند، ولی می توانند بدون حق رای در جلسات هیئت مدیره شرکت کنند و نظرات خود را نسبت به مسائل جاری تعاونی اظهار دارند.
-
بر اساس ماده 42 ق.ب.ت، گزارش تخلفات به مجمع عمومی در صورتی که هیئت مدیره یا مدیر عامل به تذکرات آنان ترتیب اثر ندهند.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله اختیارات هیئت مدیره را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
شرایط تعیین بازرس برای شرکت
شرایط تعیین بازرس برای شرکت:
انتخاب بازرس برای شرکت های تعاونی دارای تفاوت هایی با شرکت های سهامی عام و سهامی خاص می باشد که در کل می توان گفت که بازرس برای شرکت های تعاونی باید دارای مشخصه های زیر باشند:
- می تواند از خارج از سهامداران نیز انتخاب گردد.
- می تواند یک شخص حقیقی یا حقوقی باشد.
- بایستی نام بازرسین منتخب در فهرست رسمی شرکت آورده شود.
- اولین بازرسان شرکت، بایستی در شرکت سهامی عام و در مجمع عمومی موسسین و همچنین در شرکت سهامی خاص در صورت جلسه ای که همه سهامداران آن را تایید کرده اند مشخص شوند.
- انتخاب بازرس در دوره های بعدی، توسط مجامع عمومی عادی صورت می گیرد.
- انتخاب بازرسین با حداکثر آرای حاضرین در مجامع صورت می گیرد.
- مجمع عمومی عادی اختیار دارد که به هر دلیلی، قبل از انقضا دوره بازرسین، هر یک از آنها را عزل کند.
- الزامی است که سالی یک بار عملکرد بازرس در مجمع عمومی بررسی و تمدید دوره و یا انتخاب نفرات جدید اعلام شود.
- عزل بازرسین شرکت نیز بایستی با رای حداکثری نفرات مجامع عمومی عادی صورت گیرد.
- لازم است که مجمع عمومی عادی مبلغی را به عنوان حق الزحمه بازرسین شرکت تعیین نمایند.
- تعداد منتخب بازرسین شرکت بر اساس نظر مجمع می باشد که از یک تا چند نفر بازرس اصلی و یک تا چند نفر به عنوان بازرس علی البدل می توانند انتخاب شوند.
چه کسانی نمی توانند بازرس باشند؟
-
افراد ورشکسته و اشخاص دارای محجوریت
-
افرادی که به دلایلی همچون ارتکاب جنایت، سرقت، خیانت در امانت، کلاه برداری، اختلاس، تدلیس، تصرف غیر قانونی در اموال عمومی و … محکوم شده باشند.
-
اعضا هیئت مدیره و مدیران عامل شرکت ها
-
افرادی که دارای قرابت و خویشاوندی با مدیر عامل و سایر مدیران شرکت باشند.
-
تمامی افرادی که حقوق بگیر باشند، هم خودشان و هم همسرشان و در شرکت ذینفع به حساب بیایند.
-
نداشتن سن قانونی
-
عدم صلاحیت عقلی و روحی
-
عدم اتمام دوره سربازی یا نداشتن معافیت خدمت
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله چرا شرکت ثبت کنیم و مراحل ثبت شرکت را به شما پیشنهاد می کنیم.
