همانگونه که می دانید، تعدیلات سنواتی، به سند های اصلاحی گفته می شود که حسابداران به منظور اصلاح مانده سود و زیان انباشته، آن را انجام می دهند.
به نحوی می توان گفت که اگر نیاز به صدور سند اصلاحی با ارقام با اهمیت از بابت اقلام سود و زیانی (درآمد ها و هزینه ها) وجود داشته باشد، مانده حساب سود و زیان انباشته به ظرفیت برخی حساب های ترازنامه ای بدهکار یا بستانکار می شوند.
حسابداری تعدیلات سنواتی:
- تعدیلات سنواتی در اسناد حسابداری زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که لازم باشد حسابی از دوره مالی قبل ثبت گردد.
- یا این که لازم باشد هزینه، سود و زیان دوره قبل شناسایی شود.
- در حسابداری می توان از تعدیلات سنواتی به عنوان سند اصلاحی استفاده نمود.
- تعدیلات سنواتی در حسابداری به دلیل تغییر در رویه حسابداری و یا اصلاح اشتباهات حسابداری در دوره های گذشته شناسایی و ثبت می شود.
- این تعدیلات باعث تعدیل سود و زیان انباشته می گردد و همچنین باعث می شود اقلام مقایسه ای در صورت های مالی حسابداری مجددا ارئه شود.
- همچنین تعدیلات سنواتی در یک ثبت حسابداری نشان می دهد که ثبت های حسابداری مربوط به این دوره نبوده اند و به دوره های گذشته مرتبط هستند.
تعدیلات سنواتی:
اقلام مربوط به سنوات قبل که در تعدیل مانده سود (زیان) انباشته ابتدای دوره منظور می گردد را تعدیلات سنواتی می گویند که به اقلامی محدود می شود که از “تغییر در رویه حسابداری” و “اصلاح اشتباه” ناشی گردد.
تاثیر تعدیلات سنواتی از طریق اصلاح مانده سود و زیان انباشته اول دوره در صورت های مالی منعکس می شود.
اقلام مقایسه ای صورت های مالی نیز لازم است که مجددا ارائه گردد و از طرفی اگر این امر میسر نبود بیان نمودن آن در یادداشت صورت های مالی ضروری می باشد.
اگر در رویه حسابداری تغییری پیش آید، ارقامی که به سال جاری مربوط باشد بایستی روی مبنای رویه جدید ارائه گردد و ارقام مقایسه ای سنوات قبل نیز بر مبنای رویه جدید ارزیابی و ارائه شود. مانند تغییر در روش ارزیابی موجودی ها
البته رویه های حسابداری بر اساس خصوصیت ثبات رویه نباید تغییر داشته باشد مگر این که به یکی از علل زیر باشد:
- به علت رجحان رویه جدید بر رویه پیشین
- قابل توجیه بودن رویه حسابداری جدید
- قوانین آمره یا استاندارد های حسابداری جدید
طبقه بندی تعدیلات سنواتی:
تعدیلاتی سنواتی می تواند دو حالت کلی را شامل شود:
- تعدیلات مربوط به سال مالی قبل
- تعدیلات مربوط به سال مالی قبل از سال مالی گذشته
کاربرگ تعدیلات سنواتی:
کاربرگ تعدیلات سنواتی نمونه فرمی است که برای سهولت کار و وارد کردن راحت و بدون خطای اعداد طراحی شده است که به طور کلی دارای ۸ بخش مجزا است که به صورت زیر بیان می شود:
- وارد کردن شماره سند تعدیلات سنواتی.
- وارد کردن شماره عطف کاربرگ های مربوطه (این قسمت بیشتر مناسب حسابرسان می باشد).
- اختصاص ردیفی جهت اقلام صورت های مالی سال قبل که قرار است تغییر یابند.
- وارد کردن مانده ابتدای دوره و پس از آن، وارد کردن اسناد تعدیلات سنواتی.
- وارد کردن اقلام مقایسه ای تاثیر پذیرفته از سند تعدیلات سنواتی مربوط به ترازنامه.
- وارد کردن اقلامی از سود و زیان سال قبل را که در اثر سند تعدیلات سنواتی تغییر پیدا می کند.
- وارد کردن اثرات اقلام تغییر یافته در سود و زیان که مربوط به سال های قبل از اقلام مقایسه ای هستند.
- جمع کل گردش کار به منظور بررسی و موازنه و صحت کار.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله افزایش و کاهش سرمایه را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.
بخشنامه مالیاتی رسيدگی به حساب تعديلات سنواتی
بخشنامه مالیاتی رسيدگی به حساب تعديلات سنواتی:
نظر به سوالات و ابهامات مطرح شده در رابطه با نحوه اقدام ادارات امور مالياتی درخصوص حساب تعديلات سنواتی در زمان رسيدگی، و به منظور ايجاد وحدت رويه، مقرر می گردد:
حساب تعديلات سنواتی (سود و زيان انباشته) طی دوره جاری می توان بدهکار يا بستانکار گردد، بنابراين مامورين مالياتی می بايست در زمان رسيدگی گردش حساب مذکور و مستندات مربوطه را اخذ و ضمن بررسی صحت محاسبات مربوط، با رعايت مقررات زير اقدام نمايند:
بخش اول:
اقلام بدهکار حساب مذکور در صورتی که موجب کاهش درآمد مشمول ماليات ابرازی شده باشد، برگشت و به درآمد مشمول ماليات عملکرد مورد رسيدگی اضافه گردد به استثنای موارد زير:
1- اقلام مربوط به هزينه های سنوات قبل (در صورت انطباق با مواد 147 و 148 ق.م.م) در صورتی که به هر دليل خارج از اختيار مودی در سال مورد رسيدگی تحقق يابد، مشروط بر اين که مربوط به درآمد های مشمول معافيت مالياتی و يا ماليات مقطوع نبوده و يا درآمد مشمول ماليات سال مربوط از طريق علی الراس تعيين نگرديده باشد.
بديهی است در صورتی که بخش از درآمد های سال مربوط معاف يا مشمول ماليات مقطوع بوده باشد هزينه ها به نسبت درآمد ها با رعايت مقررات تسهيم می شود.
2- اقلام مربوط به برگشت از فروش و تخفيفات و يا اصلاحات فروش بر اساس مستندات مربوط، مشروط بر اين که مربوط به درآمد های معاف يا مشمول ماليات مقطوع نباشد.
بخش دوم:
اقلام بستانکار حساب مذکور به استثنای موارد زير به درآمد مشمول ماليات عملکرد سال مورد رسيدگی اضافه گردد:
1- اقلامی که توسط واحد مالياتی به درآمد مشمول ماليات سنوات قبل اضافه شده است.
2- درآمد هايی که در سنوات مربوط معاف از پرداخت ماليات بوده اند. (توجه خواهند داشت در مواردی که مبنای محاسبه معافيت درآمدهای ابرازی بوده است در اين صورت به علت عدم ابراز در سال مربوط مشمول ماليات می باشد.)
3- درآمد های مشمول ماليات مقطوع (در صورتی که ماليات متعلق به درآمدهای مذکور در اجرای مقررات قانونی مربوط مطالبه يا پرداخت نشده باشد با رعايت مقررات نسبت به مطالبه آن اقدام شود.)
4- اقلام مربوط به برگشت هزينه هايی که مودی در دوره مربوط (سال شناسايی هزينه) مشمول معافيت يا مشمول ماليات به نرخ مقطوع بوده است.
بخش سوم:
در صورتی که در سال مورد رسيدگی درآمد مشمول ماليات از طريق علی الراس تعيين می گردد، در خصوص حساب.
1- اقلام بدهکار حساب تعديلات سنواتی هيچ گونه تاثيری بر درآمد مشمول ماليات دوره مورد رسيدگی ندارد.
2- اقلام بستانکار حساب تعديلات سنواتی چنان چه مربوط به برگشت هزينه سنوات قبل بوده و در سال مربوط به عنوان هزينه قابل قبول مالياتی پذيرفته شده است، عينا به درآمد مشمول ماليات سال مورد رسيدگی اضافه شود.
3- اقلام بستانکار حساب تعديلات سنواتی که مربوط به حساب درآمد باشد، چنان چه در سال مربوط درآمد مشمول ماليات از طريق رسيدگی به دفاتر تعيين و هزينه های مرتبط با اقلام درآمدی مذکور در آن سال به عنوان هزينه قابل قبول مالياتی پذيرفته شده است.
در اين صورت کل درآمد منظور شده در بستانکار حساب تعديلات سنواتی به درآمد مشمول ماليات سال مورد رسيدگی اضافه شود در غير اين صورت با اعمال ضريب نسبت به تعيين درآمد مشمول ماليات درآمد مورد نظر اقدام و به درآمد مشمول ماليات سال مورد رسيدگی اضافه شود.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله استاندارد سازی را به شما پیشنهاد می کنیم.
