چنانچه به دلیل زیان هایی که بر شرکت وارد شده، بیش از نیمی از سرمایه شرکت از بین رفته باشد، هیات مدیره باید بلافاصله مجمع عمومی فوق العاده تشکیل دهد تا با مشورت با سهامداران در مورد انحلال یا ادامه شرکت، تصمیم درستی اتخاذ کنند.
اگر مجمع عمومی رای به ادامه شرکت دهد، در همان جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون، سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کم می کنند. و اگر که هیات مدیره، مجمع عمومی فوقالعاده تشکیل ندهد یا مجمعی که دعوت میشود مطابق مقررات قانونی نباشد، هر ذینفع می تواند درخواست انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیت دار بخواهد.
بر اساس ماده 89 اصلاحیه قانون تجارت:
مجمع عمومی عادی جهت رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل و دیگرفعالیت های مربوط به حسابهای سال مالی، باید سالی یکبار تشکیل شود و در تبصره آن آمده است: بدون خواندن گزارش بازرس در مجمع عمومی تصمیم گیری نسبت به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی فاقد اعتبار است. در واقع ترازنامه و حساب سود و زیان فقط در زمان ارائه در مجمع عمومی و خواندن گزارش بازرس و تصویب آن بوسیله مجمع عمومی معتبر است. یعنی قبل از تصویب صورتهای مالی در مجمع عمومی، صورتهای مالی معتبری وجود نخواهد داشت که هیئت مدیره بر طبق آن بتواند تکلیف مفاد ماده 141 قانون را مشخص کند. اگر ماده 141 اصلاحیه قانون تجارت، هیئت مدیره را ملزم به دعوت بلافاصله مجمع عمومی فوقالعاده کند، ولی بر اساس ماده 265 قانون، رعایت نکردن ماده 141 حداکثر دو ماه بعد از بین رفتن بیشتر از نصف سرمایه، باعث مقررات جزایی خواهد شد. پس چنانچه هیئت مدیره سازمان با رعایت نکردن ماده 141 اصلاحیه قانون تجارت، مبنی بر دعوت مجمع عمومی فوقالعاده دو ماه بعد از تصویب صورتهای مالی در مجمع عمومی عادی، بازرس باید رعایت نکردن مفاد ماده فوق را به عنوان قسمتی از وظیفهای که طبق ماده 151 به عهده او قرار گرفته است، را گزارش کند. در سال اولی که زیان انباشته بیشتر از نیمی از سرمایه میشود، بازرس هیچ وظیفه ای در مورد گزارش دادن ندارد.
در هر حال این جمله معمول که « توجه مجمع عمومی را به مفاد ماده 141 جلب میکند» متنی دو پهلو است که نه عدم رعایت مفاد ماده فوق به دست هیئت مدیره را گزارش میکند و نه ناشی از وظیفه های دیگری است که بازرس به عهده دارد.
برای مطالعه مقاله ماده ۱۴۷ مالیات های مستقیم از این لینک استفاده نمایید.
شرکتی که مشمول ماده 141 شود:
با توجه به توضیحی که قبلا داده شده، چنانچه سازمانی بیشتر از نصف سرمایه اش را از دست داده و متحمل زیان شده باشد، این هشدار را به آنها میدهند تا به دنبال راه چاره ای برای زیان وارده باشند و به حکم قانون تجارت مشمول این ماده می شود و هنگامی که سرمایه سازمان به نصف مبلغ اصلی خود رسید، هیات مدیره وظیفه دارد مجمع عمومی فوق العاده بین سهامداران و شرکا برگذار کند و در طی جلسه دو تصمیم مهم می توانند بگیرند:
تصمیم اول: اینکه سازمان را منحل کنند و پس از فروش اموال و دارایی ها، نسبت به تسویه طلبکاران اقدام کنند و مابقی وجهی که برجای مانده را به نسبت سهم هر شخص بین سهامداران تقسیم کنند. که تصمیم به انحلال کار درستی نیست.
تصمیم دوم: در بیشتر سازمان ها به جای این که سازمان را منحل کنند، تصمیم می گیرند که هیات مدیره پس از گزارش مشمولیت سازمان از ماده ۱۴۱ قانون تجارت، راهکارهایی برای خروج از این وضعیت را ارائه دهند و بعد مجمع ارزیابی می کند با این راهکارها سازمان می تواند زیان خود را برطرف کند و به سود برسد یا خیر.
برای مطالعه مقاله مالیات مستقیم چیست از این لینک استفاده نمایید.
راهکار خروج از ماده ۱۴۱ اصلاحیه قانون تجارت:
راه هایی که برای خارج شدن از این ماده وجود دارند، که تعدادی از آنها عبارتند از:
- دارایی های بلا استفاده و اضافی شرکت فروخته شود.
- از آورده های نقدی و تجدید ارزیابی شده سرمایه را افزایش دهید.
- پیگیری و سرعت بخشیدن به دریافت مطالبات و بدهی های ذخیره شده که سبب بیشتر شدن زیان شده اند.
سخن پایانی:
در پایان باید اشاره شود که برای اینکه شرکت ها مشمول ماده 141 قانون نشوند و بتوانند سرمایه خود را حفظ کنند، دو راه قانونی وجود دارد که می توانند از آن استفاده کنند:
- راه اول: معرفی و ارزیابی درست سرمایه و انجام به موقع در مورد ماده 141 قانون تجارت: یعنی با داشتن یک حسابدار یا حسابرس متخصص و ارسال به موقع گزارش های سرمایه شرکت، سبب می شود که قبل از اینکه حتی نیمی از سرمایه شرکت از میان برود، شرکت به آگاهی رسیده باشد. بودن یک مشاور متخصص در سازمان تاثیر زیادی دارد زیرا اخبار اقتصادی و حوادثی را که در دنیا به وجود آمده را، بر شرکت ارزیابی می کند و نتایج قابل قبولی را به شرکت تحویل می دهد.
- راه دوم: گرفتن موقت معافبت مالیاتی: از هزینه های مهمی که شرکت های بزرگ را ملزم به پرداخت می کنند، مالیات می باشد. و سازمانی که دچار بحران ماده ۱۴۱ قانون تجارت شده، قادر است با درخواست از اداره مالیات و پس از گذراندن ارزیابی ها و پرس وجو های دقیق به وسیله کارشناسان آن اداره، معافیت مالیاتی دریافت کنند. که بودن یک حسابدار متخصص و با تجربه در این زمینه اهمیت بسیاری دارد.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله ماده 100 مالیات های مستقیم را به شما پیشنهاد می کنیم.